07 04 2025 | 07:32
Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ξεδιπλώνει την δασμολογική του ατζέντα, προκαλώντας παγκόσμιο χάος και ανησυχία, με την ενέργεια επί του παρόντος να βρίσκεται σε «ειδικό καθεστώς», αξιωματούχοι από σχεδόν όλον τον κόσμο δίνουν ραντεβού στη Βρετανία.
Στις 24 και 25 Απριλίου 2025, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) και η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου συγκαλούν διεθνή Σύνοδο Κορυφής για το Μέλλον της Ενεργειακής Ασφάλειας στο Lancaster House στο Λονδίνο.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου για την Ενεργειακή Ασφάλεια και το Net Zero, Εντ Μίλιμπαντ και ο εκτελεστικός διευθυντής του ΔΟΕ Φατίχ Μπιρόλο, είναι οι δύο οικοδεσπότες και περιλαμβάνονται επίσης μεταξύ των βασικών ομιλητών.
Η Σύνοδος Κορυφής αναμένεται να εξετάσει τους γεωπολιτικούς, τεχνολογικούς και οικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ενεργειακή ασφάλεια σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Επίσης, θα παρέχει σε ηγέτες και υπεύθυνους λήψης αποφάσεων από όλο τον κόσμο την ευκαιρία να αναθεωρήσουν τις τάσεις που διαμορφώνουν την παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια – και να προβληματιστούν σχετικά με τα εργαλεία που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των παραδοσιακών και αναδυόμενων κινδύνων ενεργειακής ασφάλειας.
Όπως αναφέρει ο ΔΟΕ στην επίσημη ανακοίνωσή του, οι βασικοί τομείς περιλαμβάνουν αλλαγές στη ζήτηση, την προσφορά και το εμπόριο μεγάλων καυσίμων, τον διευρυνόμενο ρόλο της ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλά ενεργειακά συστήματα, την ανάπτυξη των τεχνολογιών καθαρής ενέργειας και των αλυσίδων εφοδιασμού τους, αλλά και τη διαθεσιμότητα των ορυκτών και μετάλλων που απαιτούνται για πολλές τεχνολογίες καθαρής ενέργειας.
Διαφωνίες και προκλήσεις
Αν και αρχικά υπήρχε αβεβαιότητα σχετικά με την αμερικανική συμμετοχή, δεδομένης της ενεργειακής στροφής του Λευκού Οίκου, υπό τον νέο ένοικό του Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι θα στείλουν αξιωματούχους στην κρίσιμη αυτή διάσκεψη.
Και όπως είναι αναμενόμενο η αμερικανική παρουσία σε μια συνάντηση που στοχεύει στην ενεργειακή ασφάλεια, αναμένεται να φέρει στο προσκήνιο μία σύγκρουση μεταξύ των υποστηρικτών της καθαρής ενέργειας και εκείνων (δηλαδή των ΗΠΑ) που επιλέγουν το μονοπάτι των ορυκτών καυσίμων.
Παρά την επιβεβαίωση ωστόσο, ο Λευκός Οίκος δεν ξεκαθάρισε αν στο Λονδίνο θα μεταβεί και ο «τσάρος» της Ενέργειας του Τραμπ, Κρις Ράιτ, ο οποίος είναι ένας δριμύς επικριτής των πολιτικών του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα. Πάντως το όνομά του δεν περιλαμβάνεται στον προσωρινό κατάλογο των 26 υπουργών που θα συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής, ο οποίος δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο.
Οι εντάσεις
«Το Υπουργείο Ενέργειας σχεδιάζει να στείλει εκπροσώπηση στη διάσκεψη», τόνισε χαρακτηριστικά στο Politico αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Είτε ο Ράιτ παρευρεθεί είτε όχι, η σύνοδος κορυφής αναμένεται να τονίσει τις διαφωνίες μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και της ΕΕ με τις ΗΠΑ, στον απόηχο της δασμολογικής καταιγίδας που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ.
Μάλιστα, οι όποιες προσπάθειες του Λονδίνου να προσεγγίσουν την Ουάσιγκτον δέχθηκαν πλήγμα αυτή την εβδομάδα όταν ο Τραμπ επέβαλε γενικό δασμό 10% στις εξαγωγές του Ηνωμένου Βασιλείου προς τις ΗΠΑ - αν και ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι ο Στάρμερ ήταν «πολύ χαρούμενος» ότι η Βρετανία έλαβε το χαμηλότερο επίπεδο δασμού.
Οι άλλες συμμετοχές
Ο ΔΟΕ επιβεβαίωσε ότι οι υπουργοί ενέργειας από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ουκρανία, τη Νότια Κορέα και την Τουρκία θα συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής, μαζί με τον Επίτροπο Ενέργειας της ΕΕ Νταν Γιόργκενσεν και τους επικεφαλής ενεργειακών κολοσσών όπως η Shell, η Eni και η Ørsted.
Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν έχει ανακοινωθεί η συμμετοχή σημαντικών εταιρειώς ενέργειας των ΗΠΑ.
Προσδοκίες
Όπως τονίζει το Politico, o υπουργός Ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου Εντ Μίλιμπαντ ελπίζει να χρησιμοποιήσει τη σύνοδο κορυφής για να προωθήσει το όραμά του για την εγχώρια ανανεώσιμη ενέργεια, η οποία, όπως λέει, θα απελευθερώσει τη χώρα από τα ορυκτά καύσιμα και τις άγριες διακυμάνσεις των τιμών του φυσικού αερίου που έχουν βλάψει τη βιομηχανία και τους καταναλωτές μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί αυτό το αφήγημα ως άμεση επίθεση στα συμφέροντά της, τα οποία περιγράφει ως «ενεργειακή κυριαρχία» μέσω της παραγωγής και εξαγωγής ορυκτών καυσίμων. Ισχυρίζεται επίσης ότι το πράσινο βρετανικό όραμα υπονομεύει τον ζωτικό ρόλο που παίζει το φυσικό αέριο στην ενεργειακή ασφάλεια σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ΗΠΑ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Βρετανίας.
Οι κατηγορίες
Σε μια ομιλία του τον περασμένο μήνα, ο Ράιτ είπε: «Ακολουθούμε ασύστολα μια πολιτική περισσότερης αμερικανικής παραγωγής ενέργειας και υποδομών, όχι λιγότερο». Χαρακτήρισε τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής «ανταλλάγματα» στην οικονομική πρόοδο του 20ού αιώνα.
Καταδίκασε επίσης το Ηνωμένο Βασίλειο επειδή εκτόπισε τις βαριές βιομηχανίες στην Ασία πριν στείλει πίσω τα προϊόντα. «Το καθαρό αποτέλεσμα είναι υψηλότερες τιμές και λιγότερες θέσεις εργασίας για τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, υψηλότερες παγκόσμιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου — και όλα αυτά είναι μια πολιτική για το κλίμα;» είπε.
Στο στόχαστρο και ο ΔΟΕ
Και δεν είναι μόνο ο Ράιτ: αμερικανικοί πολιτικοί κοντά στον Τραμπ επιλέγουν να στραφούν και εναντίον του ΔΟΕ, του ενεργειακού οργανισμού με έδρα το Παρίσι, μέλος του οποίου είναι και οι ΗΠΑ.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, ο γερουσιαστής Τζον Μπαράσο από το Ουαιόμινγκ κατηγόρησε τον οργανισμό και τον εκτελεστικό διευθυντή του Φατίχ Μπιρόλ ότι μειώνουν τεχνητά τις προοπτικές για άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο στις ετήσιες προβλέψεις του, οι οποίες είναι σημαντικοί οδηγοί για ενεργειακές επενδύσεις. Ο Μπαράσο αλλά και άλλοι νομοθέτες ζήτησαν τον Δεκέμβριο από την IEA «να καταστήσει δυνατά και ξεκάθαρα ότι δεν υποστηρίζει τον τερματισμό των επενδύσεων σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα».
Το νέο πλαίσιο
Στο τελευταίο World Energy Outlook 2024 ο ΔΟΕ (που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Νοέμβριο) καταδεικνύει τις κρίσιμες επιλογές που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις και οι καταναλωτές καθώς πλησιάζει η περίοδος πιο άφθονων προμηθειών και η αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αναδιαμορφώνει την ενεργειακή ασφάλεια
Σύμφωνα με την έκθεση, οι περιφερειακές συγκρούσεις και οι γεωπολιτικές εντάσεις υπογραμμίζουν τις σημαντικές αδυναμίες στο σημερινό παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, καθιστώντας σαφή την ανάγκη για ισχυρότερες πολιτικές και μεγαλύτερες επενδύσεις για να επιταχυνθεί και να επεκταθεί η μετάβαση σε καθαρότερες και πιο ασφαλείς τεχνολογίες.
Ειδικότερα, υπογραμμίζει ότι οι σημερινές γεωπολιτικές εντάσεις και ο κατακερματισμός δημιουργούν σημαντικούς κινδύνους τόσο για την ενεργειακή ασφάλεια όσο και για την παγκόσμια δράση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Στο δεύτερο μισό αυτής της δεκαετίας, η προοπτική περισσότερων - ή και πλεονασμάτων - προμηθειών πετρελαίου και φυσικού αερίου, ανάλογα με το πώς εξελίσσονται οι γεωπολιτικές εντάσεις, θα μας μεταφέρει σε έναν πολύ διαφορετικό ενεργειακό κόσμο από αυτόν που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης», σχολίασε ο Φατίχ Μπιρόλ
Με βάση τις σημερινές ρυθμίσεις πολιτικής (στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται οι δασμοί Τραμπ), η έκθεση διαπιστώνει ότι οι πηγές χαμηλών εκπομπών αναμένεται να παράγουν περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας πριν από το 2030 – και η ζήτηση και για τα τρία ορυκτά καύσιμα –άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο– αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Η καθαρή ενέργεια εισέρχεται στο ενεργειακό σύστημα με άνευ προηγουμένου ρυθμό, αλλά η ανάπτυξη κάθε άλλο παρά ομοιόμορφη είναι στις τεχνολογίες και τις αγορές.
Προκειμένου η καθαρή ενέργεια να συνεχίσει να αναπτύσσεται, απαιτούνται πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις σε νέα ενεργειακά συστήματα, ιδίως στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και την αποθήκευση ενέργειας. Σήμερα, για κάθε δολάριο που δαπανάται για ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, 60 σεντς δαπανώνται για δίκτυα και αποθήκευση, υπογραμμίζοντας πώς οι βασικές υποδομές υποστήριξης δεν συμβαδίζουν με τις μεταβάσεις της καθαρής ενέργειας.
ΠΗΓΗ energypress.gr