28 10 2024 | 07:33
Ένα ακόμη στοιχείο της ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε συνθήκες αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ στο σύστημα συνιστούν οι μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές κατά τις βραδινές ώρες που κατέγραψε το «ταμπλό» του Χρηματιστηρίου τις δύο περασμένες Κυριακές 13 και 20 Οκτωβρίου.
Ο λόγος της εμφάνισης τέτοιων τιμών είναι προφανής και σχετίζεται με την αυξημένη παραγωγή των αιολικών σε συνδυασμό με το παραδοσιακό χαμηλό φορτίο τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.
Μάλιστα, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, το φαινόμενο των βραδινών μηδενικών τιμών χαρακτηρίζεται από μια ορισμένη εποχικότητα καθώς η περίοδος που διανύουμε είναι εν γένει περίοδος χαμηλού φορτίου με αποτέλεσμα εύκολα η παραγωγή των ΑΠΕ να καλύπτει και να υπερκαλύπτει την ζήτηση, ιδιαίτερα ορισμένες ώρες μέσα στη μέρα, όπως συνέβη στις παραπάνω δύο περιπτώσεις. Αν και προφανές, δεν παύει να συνιστά ένα ακόμη «γνώρισμα» στο πράσινο μίγμα που καταλήγει να πολλαπλασιάζει τις ώρες της ημέρας κατά τις οποίες οι αμοιβές των ΑΠΕ κινούνται σε εξαιρετικά χαμηλά έως και μηδενικά επίπεδα.
Ως γνωστόν, το φαινόμενο παρατηρείται κατά κύριο το μεσημέρι υπό το «βάρος» της παραγωγής των φωτοβολταϊκών, πράγμα που θα βαίνει διογκούμενο μέχρι να επιτευχθεί μέσω της χρήσης μπαταριών ή άλλων υπηρεσιών ευελιξίας (βλ. demand-response) μια ορισμένη μετατόπιση της ζήτησης ή/και της παραγωγής που θα επιτρέψει την αποσυμπίεση του συστήματος εκείνες τις ώρες.
Η επέκταση του φαινομένου και τις βραδινές ώρες, αν και υπό συγκεκριμένες συνθήκες (μεγάλη παραγωγή αιολικών και χαμηλό φορτίο) συνιστά μια πρόσθετη παράμετρο που χρειάζεται να ληφθεί υπόψη στην κατάρτιση των business plan, καθώς επιδρά στην τελική διαμόρφωση των εσόδων ενός έργου, ιδίως όταν μιλάμε για έργα που συμμετέχουν 100% στην αγορά, χωρίς να απολαμβάνουν σταθερή αποζημίωση.
Επιπρόσθετα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές με γνώση της αγοράς, ο πολλαπλασιασμός τέτοιων τιμών ενδέχεται να επιφέρει περισσότερες ανισορροπίες στις τιμολογιακές αιχμές της αγοράς, όμοιες με αυτές που είδαμε τους προηγούμενους μήνες κατά τις απογευματινές ώρες λίγο μετά την πτώση και δύση του ηλίου, όπου τα φωτοβολταϊκά σταματούσαν να τροφοδοτούν το σύστημα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού οργανισμού των διαχειριστών συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας ENTSO-e, η Ελλάδα το πρώτο τρίμηνο του 2024 είχε για 33 ώρες μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές (κάτω από 1 € /MWh) τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά της επόμενης μέρας (DAM), εκ των οποίων οι 31 ώρες ήταν τον Μάρτιο. Την ίδια περίοδο του 2023 αυτό συνέβη για 10 ώρες, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2022 κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ.
«Φως στο τούνελ»
Την ίδια στιγμή, όπως μεταφέρουν αναλυτές της αγοράς στο energypress, η προσοχή των συμμετεχόντων και ιδιαίτερα των τραπεζών παραμένει στο κομμάτι των αρνητικών τιμών και των περικοπών, προσπαθώντας να «χαρτογραφήσουν» τις επιπτώσεις που υπάρχουν στα συνολικά έσοδα ενός πάρκου.
Οι εκτιμήσεις εστιάζουν, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, στην αξιολόγηση του «volume risk» δηλαδή στον προσδιορισμό της ποσότητας ενέργειας που θα πουληθεί και επομένως θα αποζημιωθεί σε ετήσια βάση.
Σε κάθε περίπτωση, το βασικό σενάριο των εκτιμήσεων θέλει το πρόβλημα των περικοπών να επιμένει για τα επόμενα 2-3 χρόνια και στη συνέχεια να υποχωρεί λόγω της αποθήκευσης, της πρόσθετης ευελιξίας που θα προκύψει στο «demand» μέσω της ηλεκτροκίνησης αλλά και άλλων υπηρεσιών ευελιξίας (βλ. demand-response), καθώς και λόγω της ορθολογικότερης συμμετοχής των έργων ΑΠΕ στο σύστημα, χωρίς να παραβιάζονται τα προγράμματα της αγοράς.
Το «αποτύπωμα» σε ΕΛΑΠΕ και χονδρεμπορικό κόστος ενέργειας
Ως γνωστόν, οι αρνητικές τιμές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας επιδεινώνουν τα έσοδα των μονάδων ΑΠΕ σε συμβάσεις Feed-in-Premium (Συμβάσεις Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης – ΣΕΔΠ).
Μάλιστα ακόμα και όταν υπάρξουν μηδενικές (και όχι αρνητικές) τιμές για τουλάχιστον 2 ώρες, αναστέλλεται η καταβολή λειτουργικής ενίσχυσης από τον ΕΛΑΠΕ για τις μονάδες με ΣΕΔΠ, με αποτέλεσμα να προκύπτει πρόβλημα αποζημίωσης και βιωσιμότητας των εν λόγω μονάδων, που αποτελούν το 50% περίπου του εν λειτουργία εγχώριου «πράσινου» χαρτοφυλακίου.
Οι μηδενικές και οι αρνητικές τιμές ενέργειας στην Αγορά Επόμενης Ημέρας επιδεινώνουν τις εισροές του ΕΛΑΠΕ και, κατά συνέπεια, το ισοζύγιο του. Επιπρόσθετα, ο πολλαπλασιασμός των μηδενικών τιμών συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της μέσης χονδρεμπορικής τιμής στην αγορά επόμενης ενέργειας, γεγονός που εν γένει δύναται να αποβεί σε όφελος του τελικού καταναλωτή.
ΠΗΓΗ energypress.gr