Του Χρήστου Κολώνα
Σε αγορά για λίγους, ισχυρούς και καθετοποιημένους παίκτες εξελίσσεται η ενέργεια στην Ελλάδα.
Μία πίτα της τάξης των 37 δισ. ευρώ (πωλήσεις πετρελαιοειδών και ηλεκτρικής ενέργειας) αναδιανέμεται με φόντο την πράσινη μετάβαση που απαιτεί ετήσιες επενδύσεις 30 δισ. το 2026 με 2030 (ΕΣΕΚ) αλλά και με την αποκόμιση κερδών από το ενδεχόμενο μείωσης των ρυθμών διείσδυσης των καθαρών μορφών ενέργειας.
Το σενάριο
Και ενώ μέχρι τώρα οι εκτιμήσεις ήθελαν το τοπίο να μετασχηματίζεται μόνο στην ηλεκτρική ενέργεια το σενάριο για deal Λάτση – Μυτιληναίου προκαλεί καραμπόλες με αποτέλεσμα οι τάσεις συγκέντρωσης να ενισχύονται και στον κλάδο της διύλισης και των πετρελαιοειδών.
Αν και ο πρόεδρος και CEO της Metlen κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος στη διάρκεια της προχθεσινής ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης έκλεισε το σενάριο για εξελίξεις που θα τρέξουν άμεσα όσον αφορά την απόκτηση σημαντικού μεριδίου στην Helleniq Energy, ωστόσο δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η εταιρεία του να αξιοποιήσει μία τέτοια ευκαιρία εισόδου στον ενεργειακό όμιλο. Υπενθυμίζεται ότι μέτοχοι στην Helleniq Energy είναι η Paneuropean Oil & Industrial Holdings (Λάτσης) με 40,41% και το ελληνικό δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ με 31,18%. Και το σενάριο για τη συμμετοχής της Metlen στο μετοχικό κεφάλαιο της Helleniq Energy τρέχει… με αφορμή την πιθανότητα ενός δεύτερου placement στον ενεργειακό όμιλο.
Μυτιληναίος
Κοντά σε αυτό το σενάριο, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς στον ΟΤ παίζει κι ένα ακόμα. Η περαιτέρω μετοχοποίηση της Metlen στο πλαίσιο της εισόδου της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου είναι πολύ πιθανόν να φέρει τον κ. Μυτιληναίο με ένα λιγότερο αριθμό μετοχών με αποτέλεσμα εκείνος να αναζητήσει την είσοδο του στην Helleniq Energy.
Βέβαια, το παραπάνω σενάριο δεν επιβεβαιώνεται από καμία πηγή προσώρας, ωστόσο αυτοί που το διακινούν δείχνουν τη μετοχική σύνθεση ξένων εισηγμένων σε διεθνείς αγορές, όπου υπάρχει ευρεία διασπορά μετοχών.
Helleniq Energy
Όπως και να χει, το ενδεχόμενο ενός δεύτερου placement στην Helleniq Energy προς το δεύτερο εξάμηνο του έτους και οι πληροφορίες που θέλουν την πλευρά Λάτση να επιθυμεί τον περιορισμό της έκθεσης του στην ενέργεια, φέρνει ανατροπές στο σκηνικό που μέχρι τώρα γνωρίζουμε.
Ακόμη και οι εξελίξεις στην Elpedison με τους μετόχους της Helleniq Energy και της ιταλικής Edison να ερίζουν για την πλήρη κυριαρχία της θυγατρικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου προκαλούν καραμπόλες…
Αγορά ενέργειας
Πάντως, συνολικά η αγορά ενέργειας αν συνυπολογιστεί και ο κλάδος των πετρελαιοειδών δείχνει να αναδιανέμεται με το κυρίαρχο σήμερα σενάριο να θέλει την αλλαγή χεριών στο ένα από τα δύο μεγαλύτερα διυλιστήρια της χώρας. Και είναι αυτό της Helleniq Energy με ετήσιες πωλήσεις το 2023 στα 12,8 δισ. ευρώ.
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ούτως ή άλλως οδεύει σε συγκέντρωση με τους αναλυτές της αγοράς να θέλουν να μένουν 3 με 4 κυρίαρχους ομίλους. Και οι δύο εξ αυτών συνδέονται με τα πετρελαιοειδή.
Motor Oil
Ο όμιλος της Motor Oil με πωλήσεις 13,3 δισ. ευρώ το 2023 φαίνεται να είναι ο μόνος καθετοποιημένος παίκτης της αγοράς, ο οποίος θα μείνει άθικτος από τις αλλαγές.
Με ένα επενδυτικό πλάνο 4 δισ. ευρώ η Motor Oil διευρύνει τις δραστηριότητες και σε τομείς της πράσινης και καθαρής ενέργειας.
Ταυτόχρονα μέσω της NRG δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Ο ενεργειακός όμιλος της Κορίνθου έχει φτάσει, μετά και την εξαγορά της «Anemos» σε εγκατεστημένη ισχύ έργων ΑΠΕ 837 MW και βρίσκεται κοντά στον στόχο των 2 GW το 2030.
Μεγάλη έμφαση στον τομέα του ηλεκτρισμού, η Motor Oil δίνει στην ηλεκτροκίνηση αναπτύσσοντας 4.000 σημεία φόρτισης στα επόμενα έξι χρόνια.
ΔΕΗ
Ανεπηρέαστη από τις τεκτονικές αλλαγές που δρομολογούνται στην εγχώρια αγορά ενέργειας δείχνει και η ΔΕΗ, η οποία επεκταθεί στην αγορά της Ρουμανίας και αναζητά νέες αγορές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τρέχει μεγάλες επενδύσεις ύψους 9 δισ. ευρώ στην τριετία 2024 – 2026 με έμφαση στις ΑΠΕ.
Στοχεύει σε Ελλάδα και Βαλκάνια να έχει ένα χαρτοφυλάκιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνολικής ισχύος 8,9 GW στο τέλος του 2026.
Η εξαγορά της Enel Romania και της Κωτσόβολος καθώς και το σβήσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων σηματοδοτούν κινήσεις ανατροπής του σημερινού της εταιρικού προφίλ με σαφή σημάδια εξωστρέφειας.
Πέραν αυτών, η ΔΕΗ σταδιακά μειώνει τα μερίδια της στη χαμηλή, μέση και υψηλή τάση με τους ανταγωνιστές της να καρπώνονται μέρος των απωλειών της.
Metlen
Στους ηγέτες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας συγκαταλέγεται και η Metlen.
Το 2023, προχώρησε σε έναν κύκλο εξαγορών μικρότερων εταιρειών προμήθειας ενέργειας με σκοπό το 2024 να ανέλθει το μερίδιο της Protergia στο 20% με 25%.
Οι εξαγορές των Watt & Volt, Volterra και EFA Energy διευρύνουν το πελατολόγιο της Metlen, η οποία έχει ήδη κατασκευάσει και λειτουργεί την πρώτη από τη νέα σειρά σύγχρονων μονάδων ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο. Το CCGT Αγίου Νικολάου ισχύος 826 MW αναμένεται να μπει σε λειτουργία στις αρχές του 2024.
Το συνολικό χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ της εταιρείας σε ξένες αγορές αλλά και στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14 GW.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μέσα από τις εταιρείες μέλη του ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ και ΗΡΩΝ χτίζει ισχυρές θέσεις στις ΑΠΕ αλλά και στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ είναι ο πρώτος παραγωγός ΑΠΕ με εγκατεστημένη ισχύ σε Ελλάδα και εκτός συνόρων συνολικής ισχύος 1,2 GW. Τα έργα σε λειτουργία και υπό ανάπτυξη και κατασκευή φτάνουν τα 2,5 GW. Το 2026 τα έργα ΑΠΕ θα φτάσουν τα 3 GW σε λειτουργία και πριν το 2030 στα 6 GW. Το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας τα επόμενα χρόνια ανέρχεται σε 5,5 δισ. ευρώ.
Πέραν αυτού η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε συνεργασία με τη Motor Oil ολοκληρώνει τη νέα μονάδα με φυσικό αέριο στην Κομοτηνή ισχύος 877 MW και η λειτουργία αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Ο ΗΡΩΝ κατόπιν των διμερών συμβάσεων PPAs που έχει κάνει ξεπερνά το 12% σε μερίδιο στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
ΔΕΠΑ Εμπορίας
Καταλύτης για τη διαμόρφωση του νέου τοπίου στην αγορά ενέργειας αναμένεται να είναι και η ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Η δημόσια επιχείρηση φυσικού αερίου ανήκει σε ποσοστό 65% στο ελληνικό δημόσιο (ΤΑΙΠΕΔ) και 35% στην Helleniq Energy.
Asset του ομίλου είναι η θυγατρική της στην προμήθεια αερίου και ρεύματος «Φυσικό Αέριο Ελλάδος» με περίπου 530.000 πελάτες.
Η Helleniq Energy πιέζει για την απεμπλοκή της από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και αν συμβεί αυτό ανοίγουν σενάρια ακόμη και για περαιτέρω αποκρατικοποίηση της δημόσιας επιχείρησης αερίου. Τότε η απόκτηση της από σημερινό ισχυρό παίκτη της αγοράς δημιουργεί νέα δεδομένα.
(αναδημοσίευση από Οικονομικό Ταχυδρόμο)