Του Χρήστου Κολώνα
Μεγάλες αλλαγές στον συσχετισμό των δυνάμεων στην εγχώρια αγορά ενέργειας πυροδοτεί το διαφαινόμενο «βελούδινο» διαζύγιο στην Elpedison.
Στην αγορά επιταχύνονται οι ρυθμοί συγκέντρωσης, ενώ στην εξίσωση της επόμενης ημέρας παραμένουν άγνωστοι «Χ» η Edison και η ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Η Elpedison
Οι δύο μέτοχοι και συνέταιροι για 15 χρόνια, οι HELLENiQ ENERGY και η ιταλική Edison, φέρονται να βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τη λύση του εταιρικού σχήματος στην εταιρεία παραγωγής και προμήθειας ενέργειας.
Ο ελληνικός ενεργειακός όμιλος με κύριους μετόχους τον όμιλο Λάτση και το ελληνικό δημόσιο καθώς και ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός που κλείνει τα 140 χρόνια ζωής έχοντας συνδέσει το όνομα του με εκείνο του Τόμας Έντισον που ανακάλυψε τον ηλεκτρισμό ελέγχουν εξ’ ημισείας την Elpedison. Έναν από τους μεγαλύτερους ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς και παρόχους ρεύματος και φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Η Elpedison διαθέτει δύο μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο το φυσικό αέριο συνολικής ισχύος 820 MW στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη Βοιωτίας, ηλεκτροδοτεί περισσότερους από 316.200 καταναλωτές και τον Ιανουάριο είχε μερίδιο στην εκπροσώπηση φορτίων κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας 5,89%. Είναι ο τρίτος ιδιώτης πάροχος μετά τη Mytilienos (14,65%) και την ΗΡΩΝ (10,64%), ως προς τα μερίδια. Επίσης η Elpedison κατέχει μία άδεια ηλεκτροπαραγωγής με μονάδα φυσικού αερίου στη Θεσσαλονίκη ισχύος 826 MW καθώς και μία άδεια FSRU που έχει σχεδιαστεί να κατασκευαστεί ανοιχτά του Θερμαϊκού κόλπου.
Οι διαπραγματεύσεις
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, οι δύο μέτοχοι της Elpedison διαπραγματεύονται τη λύση του «50% – 50%» στην κοινή τους εταιρεία που αποτέλεσε και το όχημα τους για να συμπράξουν το 2009 με την Ελλάκτωρ και τη Χαλκόρ και να στήσουν την εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής και προμήθειας ενέργειας.
Το 2019 αποχώρησαν οι Ελλάκτωρ και Χαλκόρ και HELLENiQ ENERGY και Edison έμειναν οι δυο τους να ελέγχουν την Elpedison μέσα από μία αρμονική συμβίωση, κατά κοινή ομολογία της αγοράς.
Όπως αναφέρουν πηγές, οι διαπραγματεύσεις γίνονται ως προς το ποιος θα αποκτήσει το μερίδιο του άλλου. Δηλαδή στο τέλος των συζητήσεων και εφόσον ληφθούν αποφάσεις ένας εκ των δύο θα αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της Elpedison.
Οι εξελίξεις, λένε οι πληροφορίες, έχουν πυροδοτηθεί μετά την απόφαση της HELLENiQ ENERGY να ξεκαθαρίσει τη θέση της στην αγορά φυσικού αερίου.
Η HELLENiQ ENERGY και η ΔΕΠΑ Εμπορίας
Ο όμιλος των Λάτση και Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) ελέγχει επίσης το 35% του ομίλου εμπορίας φυσικού αερίου ΔΕΠΑ Εμπορίας. Στον τελευταίο έτερος και μεγαλύτερος μέτοχος είναι το ελληνικό Δημόσιο. Με το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει το 65%. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει θυγατρική την εταιρεία Φυσικό Αέριο Ελλάδος, η οποία και δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Συνεπώς για την HELLENiQ ENERGY ανακύπτει ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων με την ταυτόχρονη παρουσία της και στην Elpedison και τη ΔΕΠΑ Εμπορίας.
H ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ
Η HELLENiQ ENERGY είχε αποπειραθεί να αποχωρήσει από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας μέσα από τον πολύπαθο διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης της.
Ωστόσο αυτός πέρυσι ακυρώθηκε.
Νεότερες πληροφορίες, θέλουν την HELLENiQ ENERGY να επιδιώκει την πώληση του μεριδίου της (35%) στο ελληνικό Δημόσιο, ήτοι στο ΤΑΙΠΕΔ. Κάτι που αν ισχύει κι εφόσον συμβεί, θα προϋποθέτει την απόκτηση όλης της Elpedison.
Αν υλοποιηθεί το προαναφερόμενο σενάριο, δεν αποκλείεται, λένε οι πληροφορίες, η Edison να αναζητήσει εταίρο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι Ιταλοί, σημειωτέον έχουν χρόνια επίσης εταιρική σχέση με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας σε διεθνή projects και διεθνείς εταιρείες όπως η συμμετοχή τους στην κοινοπραξία που ελέγχει τον αγωγό φυσικού αερίου IGB (Ελλάδας – Βουλγαρίας) τον υπό ανάπτυξη αγωγός EastMed (Ιταλία – Ελλάδα – Ισραήλ).
Η συγκέντρωση
Οι προαναφερόμενες εξελίξεις έρχονται να επιβεβαιώσουν τις εκτιμήσεις επιχειρηματιών του κλάδου καθώς και αναλυτών, για τη συγκέντρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου σε τέσσερις με πέντε παίκτες.
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει μία πίττα κατανάλωσης αξία περίπου 7 δισ. ευρώ, ενώ η πράσινη ενεργειακή μετάβαση προϋποθέτει την περίοδο 2026 – 2030 ετήσιες επενδύσεις της τάξης των 30 δισ. ευρώ συνολικά στους τομείς της οικονομίας.
Ο χάρτης αναδιατάσσεται στη εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με τους υπόλοιπους επίσης μεγάλους παίκτες να ετοιμάζονται για την αξιοποίηση κάθε πιθανής επενδυτικής ευκαιρίας που θα τους κάνει ακόμα ισχυρότερους.
Η ΔΕΗ
Η ΔΕΗ, που είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στην αγορά τρέχει μεγάλες επενδύσεις ύψους 9 δισ. ευρώ στην τριετία 2024 – 2026 με έμφαση στις ΑΠΕ.
Στοχεύει σε Ελλάδα και Βαλκάνια να έχει ένα χαρτοφυλάκιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνολικής ισχύος 8,9 GW στο τέλος του 2026.
Η εξαγορά της Enel Romania και της Κωτσόβολος καθώς και το σβήσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων σηματοδοτούν κινήσεις ανατροπής του σημερινού της εταιρικού προφίλ με σαφή σημάδια εξωστρέφειας.
Πέραν αυτών, η ΔΕΗ σταδιακά μειώνει τα μερίδια της στη χαμηλή, μέση και υψηλή τάση με τους ανταγωνιστές της να καρπώνονται μέρος των απωλειών της.
Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μέσα από τις εταιρείες μέλη του ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ και ΗΡΩΝ χτίζει ισχυρές θέσεις στις ΑΠΕ αλλά και στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ είναι ο πρώτος παραγωγός ΑΠΕ με εγκατεστημένη ισχύ σε Ελλάδα και εκτός συνόρων συνολικής ισχύος 1,2 GW. Τα έργα σε λειτουργία και υπό ανάπτυξη και κατασκευή φτάνουν τα 2,5 GW. Το 2026 τα έργα ΑΠΕ θα φτάσουν τα 3 GW σε λειτουργία και πριν το 2030 στα 6 GW. Το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας τα επόμενα χρόνια ανέρχεται σε 5,5 δισ. ευρώ.
Πέραν αυτού η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε συνεργασία με τη Motor Oil ολοκληρώνει τη νέα μονάδα με φυσικό αέριο στην Κομοτηνή ισχύος 877 MW και η λειτουργία αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Ο ΗΡΩΝ κατόπιν των διμερών συμβάσεων PPAs που έχει κάνει ξεπερνά το 11% σε μερίδιο στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Mytilineos
Το 2023 για τη Mytilineos αποτέλεσε έτος σταθμός.
Προχώρησε σε έναν κύκλο εξαγορών μικρότερων εταιρειών προμήθειας ενέργειας με σκοπό το 2024 να ανέλθει το μερίδιο της Protergia στο 20% με 25%.
Οι εξαγορές των Watt & Volt, Volterra και EFA Energy διευρύνουν το πελατολόγιο της Mytilineos, η οποία έχει ήδη κατασκευάσει και λειτουργεί την πρώτη από τη νέα σειρά σύγχρονων μονάδων ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο. Το CCGT Αγίου Νικολάου ισχύος 826 MW αναμένεται να μπει σε λειτουργία στις αρχές του 2024.
Το συνολικό χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ της εταιρείας σε ξένες αγορές αλλά και στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14 GW.
Η Motor Oil
Με ένα επενδυτικό πλάνο 4 δισ. ευρώ η Motor Oil διευρύνει τις δραστηριότητες σε τομείς της πράσινης και καθαρής ενέργειας.
Ταυτόχρονα μέσω της NRG δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Ο ενεργειακός όμιλος της Κορίνθου έχει φτάσει, μετά και την εξαγορά της «Anemos» σε εγκατεστημένη ισχύ έργων ΑΠΕ 837 MW και βρίσκεται κοντά στον στόχο των 2 GW το 2030.
Μεγάλη έμφαση στον τομέα του ηλεκτρισμού, η Motor Oil δίνει στην ηλεκτροκίνηση αναπτύσσοντας 4.000 σημεία φόρτισης στα επόμενα έξι χρόνια.
(Αναδημοσίευση από τον Οικονομικό ταχυδρόμο)