του Γιάννη Στεργίου
Τρι, 20 Φεβρουαρίου 2024 - 17:41
Αίτημα για περιβαλλοντική άδεια προκειμένου να προχωρήσει σε δοκιμαστικές ερευνητικές γεωτρήσεις στα θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης ετοιμάζεται να υποβάλει η ενεργειακή κοινοπραξία της Exxon Mobile με την Ηellenig Energy
H κοινοπραξία έχει ολοκληρώσει εδώ και έναν χρόνο δισδιάστατες σεισμικές έρευνες και πλέον σχεδιάζει τα επόμενα βήματά της που περιλαμβάνουν τα σημεία στα οποία ξεκινήσουν οι γεωτρήσεις αλλά και τις ακριβείς ημερομηνίες που θα πραγματοποιηθούν. Καλά πληροφορημένες πηγές, προσδιορίζουν χρονικά, την άφιξη του πρώτου γεωτρύπανου από την κοινοπραξία ExxonMobil – HELLENiQ ENERGY στα δύο οικόπεδα «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», τελη του 2024 με αρχές του 2025 οπότε και θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μετά από 20 χρόνια ερευνητική γεώτρηση για τον εντοπισμό ποσοτήτων φυσικού αερίου.
Σε περίπτωση θετικής έκβασης θα χρειαστούν 3 χρόνια για την ανάπτυξη του κοιτάσματος (2025 – 2027). Η έναρξη της παραγωγής εφόσον όλα εξελιχθούν θετικά τοποθετείται χρονικά για το 2028 με το 2029.
Η κοινοπραξία που είναι ο κάτοχος των αδειών για τα θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης όπως αναφέρουν οι πληροφορίες έχει στα χέρια της και αξιολογεί τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών που ολοκληρώθηκαν στην περιοχή από την νορβηγική εταιρεία PGS. Σημειώνεται ότι η κοινοπραξία ExxonMobil – Helleniq Energy συνέλεξε από το υπέδαφος των θαλάσσιων οικοπέδων της Κρήτης σχεδόν διπλάσια δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα , σε σχέση με την προβλεπόμενη ελάχιστη συμβατική υποχρέωση.
Για την περιοχή στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, που συνηγορούν ότι υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου. Τα στοιχεία είχαν αρχικά περιέλθει στην κατοχή της τότε Ελληνικά Πετρέλαια από τα τέλη του 2015 και προέρχονται από τις πρώτες σεισμικές καταγραφές που είχε πραγματοποιήσει η νορβηγική εταιρεία PGS στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις έχει εντοπιστεί ανάλογη γεωλογική δομή με βάση το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για τον εντοπισμό του θαλάσσιου κοιτάσματος αερίου Ζορ στην Αίγυπτο. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη τομή ονομάστηκε "Τάλως” ενώ τα ευρήματα από τις σεισμικές καταγραφές της PGS χρησιμοποιήθηκαν για να προσελκυσθούν οι ξένοι παραχωρησιούχοι.
Η έκταση του block «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» ανέρχεται σε 19.868 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ η έκταση του block «Δυτικά της Κρήτης» ανέρχεται σε 20.058 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με τη νορβηγική εταιρεία PGS να έχει εκτελέσει εργασίες για την πρόσκτηση δισδιάστατων γεωφυσικών σεισμικών δεδομένων περίπου 13.000 χιλιομέτρων.
Η ελάχιστη συμβατική υποχρέωση που είχε η κοινοπραξία ήταν η πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων 3.250 χλμ. από κάθε παραχώρηση, ήτοι συνολικά 6.500 χλμ.
Προσδοκίες για τα αποτελέσματα
Υπενθυμίζεται πως στελέχη της ΕΔΕΥΕΠ, της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων, έχουν ήδη σημειώσει ότι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν να είναι ενθαρρυντικά.
Κατά καιρούς έχουν εκφραστεί προσδοκίες από τις γεωλογικές ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτάσματος που μπορεί να καλύψει για 10 χρόνια το κενό που αφήνει στην Ευρώπη το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό έχει υπολογιστεί σε ετήσια βάση από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας και την Κομισιόν στα 30 δισ. κ.μ. Οι γεωλογικές ενδείξεις από τις σεισμικές έρευνες που έκανε το 2012 το ερευνητικό σκάφος της PGS για λογαριασμό της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) δείχνουν αυξημένες πιθανότητες για την ύπαρξη κοιτάσματος 9 τρισ. κυβικών ποδιών ή αλλιώς 280 δισ. κ.μ. αερίου.
Παράγοντες της συγκεκριμένης αγοράς δηλώνουν ότι σαφής εικόνα δεν μπορεί να προκύψει παρά μόνον μετά στο επόμενο στάδιο που δεν είναι άλλο από τη διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων. Σε κάθε περίπτωση οι πρώτες εικόνες χαρακτηρίζονται ως ενθαρρυντικές για την ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αέριου, σε τέτοιο βαθμό ώστε μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι εταιρείες να λάβουν σημαντικές αποφάσεις για τη διενέργεια ερευνητικών γεωτρήσεων σε συγκεκριμένους στόχους.
Η εξέλιξη των ερευνών για φυσικό αέριο στα οικόπεδα της Κρήτης έχει και σημαντικές προεκτάσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. εκτός από την εξαιρετικά πιθανή επίδραση στο ενεργειακό αποτύπωµα της Ευρώπης σε µια περίοδο που η απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες καθίσταται επιβεβληµένη, εκπέμπονται και µμηνύματα µε πολλαπλούς αποδέκτες. Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος και η απόσυρση του ρωσικού φυσικού αερίου από την μεγάλη αγορά της Ευρώπης έχει δημιουργήσει ανάγκες για νέες αγορές, με την νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσογείου να διεκδικεί κρίσιμο ρόλο στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό.
Η εύρεση επαρκούς ποσότητας φυσικού αερίου δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη θέση της Ελλάδας στο διεθνές σύστημα ισχύος, να μειώσει τα έξοδα από τις εισαγωγές υδραγονανθράκων και να αυξήσει τα έσοδα από τις εξαγωγές τους. Άλλωστε οι υδρογονάνθρακες αποτέλεσαν, αποτελούν και θα συνεχίσουν να αποτελούν για αρκετά ακόμη χρόνια βασικό συστατικό στοιχείο του ενεργειακού μίγματος της ευρωπαϊκής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας.
Η αξία των αποθεμάτων
Η δυνητική αξία των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ελλάδας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 250 δισ. ευρω.
Εκτιμήσεις της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, εχουν κάνει λογο για «βάσιμες πιθανότητες να διαπιστωθούν και να παραχθούν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου που θα μπορούσαν σε ορίζοντα 35ετίας να φθάσουν τα 5 τρισ. m3 και να αντικαταστήσουν πλήρως το εισαγόμενο στην χώρα μας φυσικό αεριο. Ακόμα στην έκθεση «Οικονομικά και Γεωπολιτικά Oφέλη από την Αξιοποίηση Υδρογονανθράκων στην Ελλάδα» του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης εχει επισημανθεί ότι «Στις θαλάσσιες περιοχές όπου έχουν διεξαχθεί αναγνωριστικές σεισμικές έρευνες έχουν ήδη προδιαγραφεί πάνω από 30 πιθανοί ερευνητικοί στόχοι, οι οποίοι με συμπληρωματικές έρευνες θα μπορούσαν να αναδειχθούν σε στόχους ερευνητικών γεωτρήσεων για ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Αν λάβουμε υπόψη ότι θα είναι επιτυχημένο το 1/4 των γεωτρήσεων στις γεωλογικές δομές που έχουν εντοπιστεί στις θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου και νοτίως και δυτικώς της Κρήτης, τότε οι δομές αυτές θα μπορούσαν να φιλοξενούν δυνητικά αποθέματα της τάξης των 70-90 τρισ. κυβικών ποδιών αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΔΕΥ, ικανών να καλύψουν το 15%-20% των καταναλώσεων της ΕΕ».