Καμπανάκια ανησυχίας ηχούν ξανά στην αγορά ενέργειας ξυπνώντας εφιάλτες προηγούμενων μηνών. Το φυσικό αέριο έχει αφήσει τα διψήφια νούμερα που δοκίμασε πριν από μερικές εβδομάδες και επέστρεψε στην περιοχή των 150 ευρώ, ενώ το ρεύμα έχει εκτοξευτεί τα τελευταία 24ωρα πάνω από τα 330 ευρώ. 

Εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, τότε διακυβεύονται οι τιμές που θα πληρώσουμε για ενέργεια από τον Ιανουάριο, δηλαδή στην καρδιά του χειμώνα. Ερμηνεύοντας τα 146 ευρώ η μεγαβατώρα για το συμβόλαιο Ιανουαρίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο, το μήνυμα είναι ότι τον πρώτο μήνα του νέου έτους, η ζήτηση και οι τιμές θα αυξηθούν περαιτέρω.

Η Ευρώπη, έχοντας εφησυχάσει από τον ήπιο μέχρι τώρα χειμώνα, έπειτα από ένα Νοέμβριο χαμηλών τιμών και πεπεισμένη ότι θα τα καταφέρει χωρίς σοβαρές «γρατζουνιές», ξυπνά και πάλι απότομα. Η ενεργειακή εξίσωση του Δεκεμβρίου μοιάζει δύσκολη, καθώς περιλαμβάνει δύο «αγνώστους Χ» δίχως εύκολη λύση: Το πόσο γρήγορα θα σταματήσουν τα αντιδημοφιλή lockdowns στην Κίνα και πόσο θα αντέξουν γεμάτες οι ευρωπαϊκές αποθήκες. Αμφότεροι οι παράγοντες θα κρίνουν τη διάρκεια και την ένταση της νέας ανοδικής τάσης στα χρηματιστήρια ενέργειας.

Στο πρώτο ερώτημα, η απάντηση δεν δικαιολογεί αισιοδοξία. Κρίνοντας από τις εκτιμήσεις των ειδικών και την ταχύτατη εξάπλωση της Ομικρον στην Κίνα, τυχόν διακοπή τώρα από το καθεστώς της πολιτικής μηδενικής Covid, θα οδηγούσε σε πολύ μεγάλους αριθμούς θανάτων. Στον δεύτερο «άγνωστο Χ» της εξίσωσης, κατά πόσο θα μείνει ψηλά η στάθμη στις ευρωπαϊκές αποθήκες, τα πάντα θα εξαρτηθούν από την ένταση του φετινού χειμώνα. Βάσει πρόσφατων εκτιμήσεων της Oxford Economics, αν τελικά έχουμε στην Ευρώπη θερμοκρασίες 0,3 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερες από το συνηθισμένο, τα αποθέματα θα μειωθούν σε κρίσιμα επίπεδα, απαιτώντας περαιτέρω πολιτικές μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου. Ας μην ξεχνάμε ότι τους προηγούμενους μήνες, το 30% των ευρωπαϊκών αποθηκών γέμισε χάρη στο ρωσικό αέριο. Αυτό όμως πλέον δεν υπάρχει.

Καλά νέα πάντως για την Ελλάδα είναι ότι κατά τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου, οι τιμές λιανικής για τα νοικοκυριά θα είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Επειδή ακριβώς η Ελλάδα δουλεύει με το μοντέλο «month ahead», και οι τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι για τον Δεκέμβριο, ήταν βάσει της πρόβλεψης που έκαναν στις 20 Νοεμβρίου (δηλαδή τα 115-120 ευρώ/ μεγαβατώρα) η οποία ήταν χαμηλή, τον τελευταίο μήνα του χρόνου δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Σε ένα σενάριο ανοδικού σερί τιμών τις επόμενες εβδομάδες, ο έλληνας καταναλωτής θα βγει ωφελημένος.

Το Νοέμβριο, η Ελλάδα κατέγραψε τον μικρότερο «ενεργειακό πληθωρισμό» σε ολόκληρη την Ευρώπη, αφού σε πολλά προϊόντα, όπως στο ρεύμα και το φυσικό αέριο, οι τιμές φέτος πλησίασαν πολύ τις αντίστοιχες περυσινές. Στο πετρέλαιο θέρμανσης, για παράδειγμα, μέχρι και χθες η τιμή διάθεσης ήταν ουσιαστικά αντίστοιχη με την περσινή. Όσον για το ηλεκτρικό ρεύμα, η μέση χρηματιστηριακή τιμή έκλεισε τον Νοέμβριο στα 220 ευρώ γράφοντας ουσιαστικά τιμή αντίστοιχη με εκείνη στα τέλη του 2022.

Το πετρέλαιο θέρμανσης πάντως, παρά την μείωση της επιδότησης φαίνεται ότι θα παραμείνει σε μέσο πανελλαδικό επίπεδο στην περιοχή των 1,2 ευρώ ανά λίτρο. Προυπόθεση να μην υπάρξει δυσάρεστη έκπληξη, είτε από το μέτωπο του ρωσικού πετρελαίου, είτε από τον ΟΠΕΚ. Οσο για το φυσικό αέριο, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να πωλείται και για τον Δεκέμβριο προς 12-13 λεπτά η κιλοβατώρα, έναντι 11 λεπτών το Νοέμβριο.

Ενα είναι βέβαιο. Η μόνη γνωστή παράμετρος της εξίσωσης είναι η εικόνα για τον Δεκέμβριο. Από εδώ και πέρα το τοπίο είναι άγνωστο και η εκτίναξη στην τιμή του αερίου ξυπνά εφιάλτες από τους προηγούμενους μήνες, ειδικά τους καλοκαιρινούς, όταν οι τιμές στο αέριο και το ρεύμα άλλαζαν καθημερινά με διψήφια ποσοστά, ακολουθώντας ανεξέλεγκτη πορεία. 

Η συζήτηση για το πλαφόν επανέρχεται. «Δεν θα ησυχασουμε αν δεν το πετύχουμε», όπως ανέφερε χθες ο Κ.Σκρέκας μιλώντας στο 22nd World LNG Summit. Ο μοναδικός λόγος που η Αθήνα και άλλες κυβερνήσεις, επιμένουν στην επιβολή του, είναι γιατί εκτιμούν ότι ένα πλαφόν στα 160 και 190 ευρώ η μεγαβατώρα, θα μπορούσε ενδεχομένως να στείλει σήμα στις αγορές και να αποθαρρύνει την κερδοσκοπία.

Ρεαλιστικό ή ευσεβείς πόθοι; Θα το δείξει η πράξη όταν και εφόσον, οι «27» συμφωνήσουν. Το πραγματικό πάντως διακύβευμα είναι να αποφευχθεί μια νέα έκρηξη στο φυσικό αέριο, όπως αυτή που προβλέπουν ότι θα συμβεί γύρω στο Μάρτιο του 2023 μεγάλοι διεθνείς χρηματοοικονομικοί οίκοι, ενώ θα έχει προηγηθεί ένας χειμώνας με αυξημένη ζήτηση, μετά το τέλος του οποίου, οι χώρες θα πρέπει να εφοδιαστούν ξανά και να γεμίσουν τις αποθήκες τους για το 2023.

ΠΗΓΗ energypress.gr