Έντονο προβληματισμό προκαλεί στη ΡΑΕ η προοπτική επέκτασης σε νέες γεωγραφικές περιοχές των δικτύων διανομής αερίου, σε μία εποχή όπου δεν είναι ξεκάθαρο αν οι επεκτάσεις αυτές θα διευρύνουν πράγματι την εγχώρια «δεξαμενή» καταναλωτών ή, αν αντίθετα, θα αυξήσουν υπέρμετρα το κόστος του καυσίμου για όσους το χρησιμοποιούν ήδη, μέσω μεγαλύτερων επιβαρύνσεων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. 

Ο προβληματισμός αυτός αφορά τις νέες επενδύσεις που προβλέπονται στα προγράμματα Ανάπτυξης 2022-2026 των τριών Διαχειριστών (ΕΔΑ Αττικής, ΕΔΑ ΘΕΣΣ και ΔΕΔΑ) και οι οποίες προορίζονται για την «άφιξη» του καυσίμου σε καινούριες γεωγραφικές περιοχές της χώρας. Επενδύσεις για τις οποίες η Αρχή θα πρέπει μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα να αποφασίσει την «τύχη» τους, καθώς τα Προγράμματα αναμένεται να εγκριθούν μέσα στον Δεκέμβριο. 

Όπως είναι φυσικό, στο «κάδρο» των επιφυλάξεων της ΡΑΕ κεντρική θέση έχει η ενεργειακή κρίση και οι παρενέργειες που έχει αυτή προκαλέσει και στην Ελλάδα, όσον αφορά τη διείσδυση του καυσίμου. Ωστόσο, οι όποιες αποφάσεις θα λάβει η Αρχή έχουν μία ακόμη ιδιαιτερότητα, καθώς τα συγκεκριμένα Προγράμματα Ανάπτυξης είναι τα πρώτα που υποβάλλονται με την Italgas στο «τιμόνι» της ΔΕΠΑ Υποδομών, της μητρικής των τριών Διαχειριστών. 

Έτσι, τη στιγμή που η παραχώρηση της ΔΕΠΑ Υποδομών αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις στη χώρα μας, με το τίμημα να διαμορφώνεται στα 733 εκατ. ευρώ, κύρια προτεραιότητα της ιταλικής εταιρείας είναι να «ξεδιπλώσει» όσο το δυνατόν πιο άμεσα τα σχέδια αξιοποίησης της επένδυσής της. 

Σε αυτό το πλαίσιο, και δίνοντας το στίγμα της «επόμενης ημέρας» για τη ΔΕΠΑ Υποδομών, το μάνατζμεντ της ιταλικής εταιρείας έχει δηλώσει δημόσια ότι η γεωγραφική επέκταση θα αποτελέσει βασικό «όχημα» για την αύξηση της διείσδυσης του καυσίμου, ώστε οι συνδέσεις να φτάσουν το 1 εκατ. έως το 2028, από περίπου 600.000 που είναι τώρα. 

Στην πράξη, όσον αφορά τις νέες επενδύσεις επέκτασης που περιλαμβάνονται στα Προγράμματα Ανάπτυξης, οι αστερίσκοι της ΡΑΕ αφορούν τις προβλέψεις για τον αριθμό των νέων συνδέσεων στο αέριο και την ενίσχυση των καταναλώσεων, που θα έρθουν ως αποτέλεσμα των καινούριων δικτύων διανομής. Αν επιτευχθούν οι αντίστοιχες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στα Προγράμματα, τότε η αύξηση του εγγυημένου εσόδου των Διαχειριστών (για την απόσβεση των επενδύσεων) θα αντισταθμιστεί από την άνοδο των διακινούμενων όγκων. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η επίδραση στα τέλη δικτύου θα κινείται όντως σε εύλογα επίπεδα. 

Σε αντίθετη όμως περίπτωση, όπως επισημαίνουν κύκλοι της ΡΑΕ, η υφιστάμενη «δεξαμενή» καταναλωτών θα πρέπει να αναλάβει το βάρος απόσβεσης των επενδύσεων. Κάτι που θα σήμαινε υπέρμετρη άνοδο των τελών δικτύου, και κατά συνέπεια πιο ακριβό καύσιμο, για τους υφιστάμενους χρήστες του. Μάλιστα, το 2022 αποτελεί έτος έγκρισης νέων τιμολογίων, τα οποία θα ισχύσουν για την περίοδο 2023-2026. 

Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν πως το παραπάνω ενδεχόμενο κάθε άλλο παρά αβάσιμο είναι, με δεδομένο ότι ήδη παρουσιάζεται κάμψη στη διείσδυση του αερίου. Όπως εξάλλου έχει γράψει το energypress, στον οικιακό τομέα οι νέες συνδέσεις «τρέχουν» μειωμένες κατά περίπου 50%, με πολλά νοικοκυριά να είναι πλέον διστακτικά στη χρήση του καυσίμου. 

Η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη στην περίπτωση των επαγγελματικών καταναλωτών (επιχειρήσεων όλων των κατηγοριών), όπου οι νέες συνδέσεις έχουν σχεδόν «παγώσει». Παράλληλα, «βουτιά» καταγράφεται στη μείωση της κατανάλωσης αερίου από τον βιομηχανικό τομέα, με αρκετές εγχώριες βιομηχανίες έχουν στραφεί σε κάποιο εναλλακτικό καύσιμο, αντικαθιστώντας το φυσικό αέριο με το ντίζελ ή το LPG.  

Πέρα ωστόσο από την τρέχουσα, δυσοίωνη εικόνα, τα στελέχη της ΡΑΕ επισημαίνουν ότι ακόμη πιο σημαντικός είναι ο «οδικός χάρτης» που θα χαράξει η χώρα, αναφορικά με τη χρήση του καυσίμου τα επόμενα χρόνια. Επομένως, κρίνεται απαραίτητο να υπάρξουν πρώτα τα κατάλληλα «σήματα» από το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, ώστε να εξακριβωθεί αν η θέση που προορίζεται να έχει το καύσιμο στο ενεργειακό μίγμα δικαιολογεί νέα δίκτυα σε νέες περιοχές. 

Σε αυτό το πλαίσιο, αν και η ΡΑΕ αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για την Italgas η ανάπτυξη της ΔΕΠΑ Υποδομών, πρώτο μέλημά της είναι να διασφαλίσει πως δεν θα υπάρξουν υπέρμετρες επιβαρύνσεις στους καταναλωτές. «Ναι μεν να προωθηθούν τα Προγράμματα Ανάπτυξης, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως θα κατασκευασθούν νέοι αγωγοί, χωρίς να υπάρχουν πελάτες για το αέριο που θα μεταφέρουν», σημειώνουν χαρακτηριστικά. 

Επομένως, στην Αρχή «ωριμάζει» η σκέψη να «μπουν στον πάγο» προσωρινά τα σχέδια επέκτασης των δικτύων διανομής. Τα σχέδια αυτά θα επανεξετασθούν όταν θα ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του ΕΣΕΚ και επομένως θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. 

Όπως είναι φυσικό, ο παραπάνω προβληματισμός δεν «αγγίζει» τα έργα που έχουν ήδη εγκριθεί για την ανάπτυξη νέων δικτύων, τα περισσότερα από τα οποία εξάλλου έχουν ήδη δρομολογηθεί. Παράλληλα, η ΡΑΕ πρόκειται να εγκρίνει όλες τις επενδύσεις που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των υποδομών των Διαχειριστών, όπως για παράδειγμα τις δαπάνες για την ψηφιοποίηση των δικτύων, αλλά και την εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών. 

Επίσης, πρόκειται να δώσει το «πράσινο φως» στις επενδύσεις για την «υποδοχή» ανανεώσιμων αερίων στα δίκτυα (σε πρώτη φάση βιομεθανίου και αργότερα «πράσινου» υδρογόνου). Άλλωστε, η ψηφιοποίηση του δικτύου αποτελεί προϋπόθεση για τη διανομή αερίων με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, σε μίγμα με το ορυκτό καύσιμο. 

Παράλληλα με την αξιολόγηση των Προγραμμάτων Ανάπτυξης «τρέχει» και η διαδικασία για τον προσδιορισμό των WACC, με τις τρεις εταιρείες να έχουν ήδη αναλύσει τις προτάσεις τους στη ΡΑΕ. Μετά την έγκριση των Προγραμμάτων, θα ακολουθήσει η υποβολή από τους Διαχειριστές των προτάσεών τους για το ρυθμιζόμενο έσοδο και το WACC, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τον καθορισμό των τιμολογίων τους για το διάστημα 2023-2026.

ΠΗΓΗ energypress.gr