Επαναδιαπραγμάτευση με τους προμηθευτές της ΕΕ με προώθηση της πλατφόρμας για κοινές αγορές αερίου, νέο ευρωπαϊκό δείκτη τιμών, πλαφόν στο αέριο για ηλεκτροπαραγωγή και επιτάχυνση επενδύσεων σε ΑΠΕ για την ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ, αποτελούν τις 4 βασικές προτάσεις που απευθύνει μέσω επιστολής η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προς τους αρχηγούς των κρατών-μελών της ΕΕ ενόψει της Άτυπης Συνόδου Κορυφής των 27 την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου. (Δείτε εδώ τις δηλώσεις ικανοποίησης από Μητσοτάκη και Οικονόμου).

Αρχικά η «προσοχή» της Κομισιόν εστιάζει στις εισαγωγές αερίου της ΕΕ, προτείνοντας νέο γύρο διαπραγματεύσεων με τους προμηθευτές της Ένωσης με σκοπό τη μείωση της τιμών των εισαγωγών όλων των ειδών (αγώγιμο και LNG).

Συμπληρώνει ακόμη πως η ευρωπαϊκή ενεργειακή πλατφόρμα θα πρέπει να παίξει κεντρικό ρόλο ώστε η Ευρώπη να διασφαλίσει πρόσβαση σε ανταγωνιστικές τιμές για την προμήθειά της. Μάλιστα, για την καλύτερη λειτουργία και πλατφόρμας κοινών προμηθειών, η πρόταση της Λάιεν προς τους ευρωπαίους ηγέτες περιλαμβάνει την θέσπιση Κανονισμού για την συμμετοχή των κρατών μελών και της βιομηχανίας.  

Η δεύτερη πρόταση της πρόεδρου της Κομισιόν αφορά σε παρέμβαση για τον περιορισμό της τιμής στην αγορά του φυσικού αερίου. Αυτό αφορά σε νέο ευρωπαϊκό δείκτη τιμών, δεδομένου ότι το TTF πλέον δεν αντιπροσωπεύει σωστά το εισαγόμενο αέριο. Όπως σημειώνει στην επιστολή της, η Κομισιόν έχει ξεκινήσει ήδη να εργάζεται πάνω σε ένα συμπληρωματικό δείκτη τιμών της ΕΕ με σκοπό να «αποτυπωθεί» καλύτερα η ενεργειακή πραγματικότητα της Ευρώπης ως έχει σήμερα και να διασφαλιστεί η καλύτερη λειτουργία της αγοράς με χαμηλότερες τιμές. Σε ότι αφορά το μέτρο του πλαφόν στο φυσικό αέριο, η Λάιεν σημειώνει στην επιστολή της ότι «πρέπει να αναγνωρίσουμε τους κινδύνους που συνεπάγεται ένα ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου και να τεθεί σε εφαρμογή με τις απαραίτητες διασφαλίσεις».

Η 3η πρόταση αφορά στην επίδραση που έχουν οι διακυμάνσεις των τιμών φυσικού αερίου στη διαμόρφωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργεια, παντού στην Ευρώπη, γεγονός που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, όπως υπογραμμίζεται. Συγκεκριμένα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισημαίνει ότι «Γι’ αυτό το λόγο, μαζί με την δράση μας για το εισαγόμενο αέριο, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε την εισαγωγή ενός προσωρινού πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή». Αυτό, όπως αναφέρεται, θα μειώσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, εν αναμονή μιας διαρθρωτικής μεταρρύθμισης της αγοράς.

Τέταρτο μέτρο προς αντιμετώπιση της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης που απευθύνει η Λάιεν προς τους ευρωπαίους ηγέτες είναι η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης με την προώθηση περισσότερων επενδύσεων σε ΑΠΕ.

«Πιστεύω ότι χρειάζεται να ενισχύσουμε τις επενδύσεις προκειμένου να επιταχύνουμε την ενεργειακή μετάβαση προς επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας. Επενδύσεις σε υποδομές όπως αγωγοί ή ΑΠΕ και ενεργειακή απόδοση (όπως μόνωση στα σπίτια και εγκατάσταση αντλιών θερμότητας) θα μας βοηθήσουν να μειωθεί η έκθεση μας στις υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων και θα προάγουν την στρατηγική αυτονομία. Με το REPowerEU έχουμε αναλάβει σημαντικά βήματα αλληλεγγύης. Ωστόσο, δεν θα είναι αρκετό για να διασφαλίσουμε ένα αναγκαίο επίπεδο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων σε όλα τα κράτη-μέλη με βάση τις ανάγκες που γεννά η ενεργειακή κρίση. Η Επιτροπή θα εξετάσει συμπληρωματικές πηγές χρηματοδότησης για την ενίσχυση του REPowerEU».

Στην επιστολή της, η Λάιεν κάνει ειδική αναφορά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, επισημαίνοντας πως ως τα τέλη του χρόνου η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις προτάσεις της στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ώστε αυτή να αντιστοιχεί καλύτερο σε ένα μέλλον περισσότερο απανθρακοποιημένο.

Υπογραμμίζοντας ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία ανοχή στην αναστολή λειτουργίας ενεργειακών υποδομών επ' αφορμή του σαμποτάζ που έπληξε τους δύο αγωγούς Nord Stream 1 και 2, η Λάιεν ενημέρωσε τους ευρωπαίους ηγέτες των 27 κρατών-μελών πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα μέτρα σχετικά με την ετοιμότητα, την δοκιμή, την ανταπόκριση, την διεθνή συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών με σκοπό την καλύτερη δυνατή θωράκιση και ασφάλεια των υποδομών αυτών.