04 05 2022 | 07:33
Η τελευταία θαλάσσια γεώτρηση στο Ιόνιο πέλαγος έγινε το 1982, πριν 40 χρόνια, με βάση υποστήριξης το λιμάνι της Πρέβεζας και μισθωμένους αποθηκευτικούς χώρους στα περίχωρα της πόλης. Βοηθητικά σκάφη της εταιρίας Μάτσας εκτελούσαν συχνά δρομολόγια προς και από το ερευνητικό σκάφος Dan Baron για την τροφοδοσία του με τα απαιτούμενα υλικά και υπηρεσίες. Παρόμοια, κατά τη γεωτρητική καμπάνια στο Θερμαικό κόλπο, το 1986, με το ερευνητικό σκάφος Ben Lomond, χρησιμοποιήθηκαν οι λιμενικές εγκαταστάσεις της Θεσσαλονίκης και αποθηκευτικοί χώροι στο Καλοχώρι.
Η θαλάσσια γεωτρητική δραστηριότητα συνέχισε περιορισμένη στον κόλπο της Καβάλας και γύρω από τις ανακαλύψεις του Πρίνου. Κατά την τελευταία 20ετία η Ελληνική πολιτεία υιοθέτησε μια σειρά Ευρωπαϊκών νομοθετικών μέτρων που διέπουν τα έργα γεωτρήσεων προς εντοπισμό και παραγωγή υδρογονανθράκων. Η απουσία υποδομών και υπηρεσιών για την προσαρμογή στη νέα νομοθεσία είναι χρονοβόρα και προκαλεί σημαντικούς επιχειρηματικούς κινδύνους.
Οι πρόσφατες ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την επανεκκίνηση των έργων έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων είναι ενθαρρυντικές για ένα κλάδο που ταλαιπωρείται απίστευτα εδώ και 47 χρόνια, από την ίδρυση δηλαδή της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου. Τα ΜΜΕ κατακλείστηκαν με αναλύσεις και χάρτες για τις πετρελαιο-πιθανές περιοχές και το μέγεθος των πιθανών στόχων της Ελλάδας μας, και σωστά το ζήτημα ανακινείται, ώστε να υπάρξει η προσδοκώμενη απήχηση στους κρατικούς φορείς και το ευρύ κοινό και φυσικά τους επενδυτές. Όμως, όταν με το καλό ωριμάσουν οι γεωτρητικοί στόχοι, όταν δηλαδή οι παραχωρησιούχοι ολοκληρώσουν τις γεωολογικές και γεωφυσικές τους έρευνες και μελέτες και προκρίνουν στόχους που πληρούν τις προϋποθέσεις συγκέντρωσης υδρογονανθράκων, όταν δηλαδή θα αναγνωρίσουν και θα μειώσουν τα below ground risks, θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια Ελληνική πραγματικότητα που θα τους απογοητεύσει, τα above ground risks! Η παντελής έλλειψη υποδομών, κατάλληλων λιμενικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών υποστήριξης και η απροθυμία των φορέων να συνεργαστούν.
Χωρίς να επεκταθώ σε λεπτομέρειες, που πάντα είναι χρήσιμες για την περίπτωση, προτείνω τα εξής:
- Να συστηθούν άμεσα ομάδες εξειδικευμένων μηχανικών ή υπηρεσιών που θα αναλάβουν να αξιολογήσουν τις υφιστάμενες λιμενικές και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις στις ακτές του Ιόνιο Πέλαγος και της Κρήτη για την καταλληλόλητα τους να λειτουργήσουν ως βάσεις υποστήριξης θαλάσσιων γεωτρητικών έργων (π.χ. διάθεση κρηπιδώματος, ύψος και αντοχή του, βάθος θάλασσας και άλλα τεχνικά στοιχεία)
- Να εξεταστεί το νομικό πλαίσιο λειτουργίας τους και η δυνατότητα τους να μετατραπούν πλήρως ή μερικώς σε βιομηχανική εγκατάσταση
- Να εξεταστεί αν πληρούν τις προϋποθέσεις του EU offshore safety directive for Oil and Gas, του Ελληνικού Ν. 4409/2016 για την ασφάλεια στις υπεράκτιες εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων
- Να εξεταστεί αν οι διοικήσεις των υφιστάμενων λιμενικών εγκαταστάσεων είναι πρόθυμες να συνεργαστούν. Το ίδιο ισχύει για τις τοπικές κοινωνίες καθώς και τους φορείς και βιομηχανία
- Να εξεταστούν οι εγκαταστάσεις υποδοχής υγρών και στερεών αποβλήτων απο το γεωτρητικό σκάφος
- Εφόσον υπάρχει θετικό έδαφος η διοίκηση της λιμενικής εγκατάστασης θα πρέπει να προβεί σε νομικές και επιχειρησιακές ρυθμίσεις, π.χ. Στρατηγικές Μελέτες Προστασίας Περιβάλλοντος, αναμόρφωση του masterplan της επιχείρησης (λιμενική εγκατάσταση), συμπληρωματικές αδειοδοτήσεις κλπ.
Το επενδυτικό κλίμα που δημιουργήθηκε στην Ε&Π είναι πολύ κακό και για αυτό η Πολιτεία, εφόσον επιθυμεί την επαναδραστηριοποίηση της έρευνας υδρογονανθράκων και προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος, άμεσα θα πρέπει να προχωρήσει στις πιο πάνω ενέργειες. Η ΕΔΕΥ, Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων, θα μπορούσε, παράλληλα με τα data room που θα αναπτύξει για την προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος από διεθνής πετρελαϊκές εταιρίες, να αναλάβει άμεσα το έργο αυτό. Αναφέρω για παράδειγμα οτι για να μετατραπεί ένα επιβατικό λιμάνι σε βιομηχανικό ή κατάλληλο για να υποστηρίξει θαλάσσιες γεωτρήσεις, θα απαιτηθεί για την αδειοδότηση του χρόνος 36 μηνών. Αν αφήσουμε τον παραχωρησιούχο να αναλάβει αυτή την υποχρέωση, θα προκύψουν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στον συμβατικό χρόνο της ερευνητικής περιόδου με πιθανή την πρόωρη αποχώρηση του.
Ας δούμε το παράδειγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ξεκίνησε με εγκαταστάσεις στα λιμάνια της Λάρνακας και της Λεμεσού με παραχωρησιούχους την Ιταλική ΕΝΙ τη Γαλλική TOTAL και την Nobel Energies. Στη Λάρνακα υπήρξαν αντιδράσεις απο την τοπική κοινωνία στη δε Λεμεσό διενέξεις λόγω επιχειρηματικών συμφερόντων. Κινδύνευσε η συνέχιση της ερευνητικής δραστηριότητας οπότε η Πολιτεία έκανε παρέμβαση και αναβάθμισε το λιμάνι της Λεμεσού, δημιουργώντας μιά εξαιρετική βάση υποστήριξης ικανή να εξυπηρετήσει και έργα παραγωγής υδρογονανθράκων. Η ExxonMobil ξεκίνησε τις θαλάσσιες γεωτρήσεις της με την έτοιμη βάση της Λεμεσού. Η έρευνα υδρογονανθράκων για την Κυπριακή Δημοκρατία είναι θέμα υψίστης πολιτικής και οικονομικής σημασίας. Δυστυχώς για την Ελλάδα κατάντησε να είναι θέμα αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας και βορά ακτιβιστών, που στο όνομα της κλιματικής αλλαγής χρησιμοποιούν την περιβαλλοντική νομοθεσία για να τελματώσουν την Ελληνική βιομηχανία και οικονομία.
Αν πραγματικά υπάρχει ενδιαφέρον για υδρογονάνθρακες στην Ελληνική Επικράτεια, η άμεση ανάληψη των ανωτέρω ενεργειών είναι προϋπόθεση.
*Ο κ. Φοίβος Συμεωνίδης είναι πτυχιούχος Μηχανικός Μεταλλείων του ΕΜΠ, Πρώην Διευθυντής Γεωτρήσεων & Παραγωγής Υδρογονανθράκων ΕΛΠΕ Α.Ε.
ΠΗΓΗ energypress.gr