του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τετ, 27 Απριλίου 2022 - 08:00
Η είδηση ότι ενεκρίθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η επιβολή ανώτατου ορίου (πλαφόν) στις τιμές του φυσικού αερίου από την Ισπανία και την Πορτογαλία, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές τους από τις υπερβολικά υψηλές τιμές στην ενέργεια αποτελεί ένα παράθυρο ευκαιρίας και για χώρες όπως η Ελλάδα που χειμάζονται από το κύμα ακρίβειας που τις συνοδεύει. Το πλαφόν στην τιμή του αερίου ορίζεται κατά μέσο όρο στα 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, κάτι που υπολογίζεται ότι θα μειώσει κατά τουλάχιστον 40% τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος στις δύο χώρες της Ιβηρικής. Φυσικά η συμφωνία έχει προσωρινό χαρακτήρα καθώς η διάρκειά της
ορίστηκε στους δώδεκα μήνες. Η Ισπανίδα Υπουργός Ενέργειας Τερέζα Ριμπέρα δήλωσε, ενώπιον της Αντιπροέδρου της Κομισιόν και αρμόδιας Επιτρόπου για θέματα Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, πως πρόκειται για πολιτική συμφωνία που «θα μας επιτρέψει να προστατέψουμε όλους τους καταναλωτές που έχουν εκτεθεί στην ενεργειακή κρίση», όπως είπε.
Από την πλευρά του, ο Πορτογάλος ομόλογός της, Ντουάρτε Κορντέιρο, επεσήμνε πως η τρέχουσα τιμή αναφοράς του ηλεκτρισμού στην ευρωπαϊκή αγορά χονδρικής κυμαίνεται στα περίπου 90 ευρώ. Θυμίζουμε πως αρχικά, η πρόταση που είχαν υποβάλει από κοινού οι κυβερνήσεις των δύο χωρών στις Βρυξέλλες αναφερόταν στην επιβολή πλαφόν της τάξης των 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Την ίδια ώρα στην Αθήνα, όλες οι πληροφορίες θέλουν την Κυβέρνηση να εξετάζει μια σειρά προτάσεων που αποσκοπούν στη συγκράτηση των τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια, μέσω «παρεμβάσεων» στην αγορά χονδρικής εφόσν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προχωρήσει τελικά στην επιβολή ενιαίου ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου στην ολλανδική πλατφόρμα TTF. Μεγάλο εμπόδιο προς την υιοθέτηση ενός «μηχανισμού» που θα εξυπηρετεί μια τέτοια πολιτική, αποτελεί η διάρκεια ισχύος του και το δημοσιονομικό κόστος που συνεπάγεται.
Αυτό που θεωρείται βέβαιο, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις είναι ότι καμία παρέμβαση προς αυτή την κατεύθυνση δεν θα περιλαμβάνει αλλαγές στην αρχιτεκτονική της λειτουργίας της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς. Η οριστική επιλογή των μέτρων για τα οποία κυκλοφορούν ήδη διάφορα σενάρια, αναμένεται για τον προσεχή μήνα, Μάιο, όταν και αναμένονται και οι τελικές αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εν τω μεταξύ, η Παγκόσμια Τράπεζα ένωσε τη φωνή της με όλους όσοι προειδοποιούν ότι απαιτούνται άμεσα και έκτακτα μέτρα προκειμένου να αποτραπεί η διολίσθηση της παγκόσμιας οικονομίας σε ένα ανεπανόρθωτο καθοδικό σπιράλ που θα διαρκέσει για αρκετά χρόνια, εξαιτίας των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης του τελευταίου έτους.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει αλλάξει τις ροές του ενεργειακού εμπορίου, την κατανάλωση και την παραγωγή, αναφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία έκθεσή της για τις προοπτικές των αγορών εμπορευμάτων.
Όπως επισημαίνεται ατην έκθεση, οι τιμές των ειδών διατροφής μαζί με τις υψηλές τιμές της ενέργειας, αλλά και τη διαταραχή στις διεθνείς αγορές πετρελαίου, θα επιδεινώσουν τις πληθωριστικές πιέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Παγκόσμια Τράπεζα αποτόλμησε την πρόβλεψη ότι η μέση τιμή τιμή του Brent που θεωρείται το διεθνές benchmark θα διαμορφωθεί στα 100 δολάρια ανά βαρέλι το τρέχον έτος, δηλαδή, ποσοστιαία αύξηση της τάξης του 42% από το 2021 και το υψηλότερο ετήσιο επίπεδό της από το 2013. Διαβλέπει όμως ότι η τιμή του Brent θα υποχωρήσει στα 92 δολάρια ανά βαρέλι κατά μέσον όρο, το 2023, ήτοι, χαμηλότερα μεν από τον αναμενόμενο μέσο όρο του 2022, αλλά πολύ υψηλότερα από το μέσο όρο πενταετίας των 60 δολαρίων ανά βαρέλι. Ακόμη, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα είναι διπλάσιες φέτος, από το 2021, ενώ οι τιμές του άνθρακα θα κινηθούν σε ποσοστό 80% υψηλότερα
Τέλος, ο διεθνής οργανισμός εκτιμά ότι οι υψηλές τιμές των βασικών εμπορευμάτων διαταράσσουν ή καθυστερούν την ενεργειακή μετάβαση, βραχυπρόθεσμα.