Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η επακόλουθη διεθνής αντίδραση έχει βυθίσει τις ενεργειακές αγορές στο χάος, απειλώντας τρομερές οικονομικές συνέπειες που ανταγωνίζονται εκείνες των πετρελαϊκών σοκ της δεκαετίας του 1970, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.

Ο δείκτης πρώτων υλών του Bloomberg ορίστηκε για το μεγαλύτερο εβδομαδιαίο κέρδος από τουλάχιστον το 1960, καθώς οι κυρώσεις στη Ρωσία τρόμαξαν τους αγοραστές.

Ο άνθρακας σημείωσε ένα άνευ προηγουμένου ράλι 80%, το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο έσπασε ρεκόρ τιμών και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου κινήθηκαν στο ευρύτερο φάσμα των τελευταίων τριών δεκαετιών.

"Δεν κλείνεις τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό εμπορευμάτων στον κόσμο και δεν περιμένεις να συμβούν άσχημα πράγματα", δήλωσε ο Jeff Currie, επικεφαλής έρευνας εμπορευμάτων στην Goldman Sachs Group Inc.

Η ξαφνική οικονομική απομόνωση της Ρωσίας πνίγει μια σημαντική παγκόσμια πηγή ενέργειας, μετάλλων και καλλιεργειών. Απειλεί τα ίδια τα θεμέλια της χώρας και εγείρει φόβους για κάτι που ο ανεπτυγμένος κόσμος δεν έχει υποστεί εδώ και δεκαετίες -- οξύ πληθωρισμό και πραγματικές ελλείψεις ενέργειας.

Σε λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα, ένα σχεδόν αδιανόητο γεγονός έγινε η νέα πραγματικότητα για έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς εμπορευμάτων στον κόσμο.

"Η Ρωσία αποσυνδέεται από την παγκόσμια οικονομία", δήλωσε ο Daniel Yergin, ιστορικός πετρελαίου και φυσικού αερίου και αντιπρόεδρος των συμβούλων IHS Markit Ltd., σε τηλεοπτική συνέντευξη στο Bloomberg. "Η διαδικασία που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990 όταν η Ρωσία συνδέθηκε με την παγκόσμια οικονομία, ενσωματώθηκε στην παγκόσμια οικονομία, πηγαίνει πολύ γρήγορα προς την αντίστροφη πορεία".

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού Brent εκτινάχθηκαν σε υψηλό δέκα ετών κοντά στα 120 δολάρια το βαρέλι, καθώς η αδυναμία εξασφάλισης ασφάλισης ή τάνκερ είχε ως αποτέλεσμα ένα αποτελεσματικό μποϊκοτάζ εκατομμυρίων ρωσικών βαρελιών κάθε μέρα. Περίπου τα δύο τρίτα των προμηθειών της χώρας ήταν εκτός ορίων, εκτίμησε η JPMorgan Chase & Co., γεγονός που οδήγησε δυνητικά την τιμή του πετρελαίου να φτάσει τα 185 δολάρια το βαρέλι μέχρι το τέλος του έτους.

Άλλα σημαντικά σημεία αναφοράς έχουν σημειώσει ρεκόρ: το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο πάνω από 200 ευρώ (218 $) ανά μεγαβατώρα. συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης άνθρακα που ξεπερνούν τα 400 δολάρια ο μετρικός τόνος στην Αυστραλία. ένα βασικό μέτρο της σπανιότητας του ντίζελ που είναι γνωστό ως εύρος χρόνου που φτάνει τα 77,25 $ ο τόνος.

Δεν είναι μόνο ενέργεια. Το σιτάρι εκτινάχθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008, πάνω από 400 ευρώ ο τόνος στο Παρίσι, καθώς η Ουκρανία έκοψε περίπου το ένα τέταρτο των παγκόσμιων εξαγωγών. Το αλουμίνιο σημείωσε ρεκόρ πάνω από τα 3.800 δολάρια ο τόνος στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου και ο χαλκός έκλεισε στο υψηλό όλων των εποχών.

"Δεν έχουμε δει ποτέ τόσο απότομες και ξαφνικές αυξήσεις των τιμών των εμπορευμάτων σε τόσα πολλά περιουσιακά στοιχεία", δήλωσε ο Henning Gloystein, αναλυτής του Eurasia Group. "Μέχρι να υπάρξει σημαντική αποκλιμάκωση, το ρεκόρ ή οι αυξημένες τιμές λόγω κυρώσεων και διαταραγμένων αλυσίδων εφοδιασμού θα συνεχιστούν για πολλά εμπορεύματα".

Η πτώση των εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας θα μπορούσε τελικά να μοιάζει με την κατάρρευση που έπληξε το Ιράν από το 1978 έως το 1979, όταν ο πετρελαϊκός του τομέας λύγισε κάτω από τις διπλές πιέσεις της επανάστασης στο εσωτερικό και το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων από τις ΗΠΑ. κυβέρνηση, είπε η Goldman's Currie.

"Η οικονομία διαλύθηκε, η παραγωγή και οι εξαγωγές μηδενίστηκαν, η τεχνογνωσία έφυγε", είπε ο Currie. Για τέσσερις δεκαετίες από την επανάσταση, η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν ήταν κατά μέσο όρο περίπου το ήμισυ του επιπέδου των 6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα που είχε επιτευχθεί στα μέσα της δεκαετίας του '70, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.

Οι διεθνείς προσπάθειες για να τιθασεύσουν την αναταραχή της αγοράς έχουν αποδειχθεί άκαρπες, ακόμη και σημαντικές ενέργειες όπως η πρώτη συντονισμένη ανάπτυξη αποθεμάτων πετρελαίου έκτακτης ανάγκης από τα μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας σε μια δεκαετία. Αυτό δημιουργεί μια ιδιαίτερα επικίνδυνη κατάσταση για τις Η.Π.Α. Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, καθώς κατευθύνεται προς τις ενδιάμεσες εκλογές με διολίσθηση των ποσοστών αποδοχής.

Η προσωρινή ανακούφιση για τους καταναλωτές θα μπορούσε να προέλθει από ένα απίθανο τρίμηνο: το Ιράν. Διπλωμάτες στη Βιέννη πλησιάζουν σε μια πυρηνική συμφωνία που θα μπορούσε να άρει τις κυρώσεις στο αργό πετρέλαιο της Ισλαμικής Δημοκρατίας, δίνοντας πράσινο φως στην επιστροφή πολύ πάνω από 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα στην αγορά.

Ωστόσο, ακόμη και αυτό θα μπορούσε να επισκιαστεί από την κλίμακα των απωλειών εφοδιασμού από τη Ρωσία, εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίσει να κλιμακώνεται.

"Το Ιράν είναι σχεδόν μια σταγόνα στον κάδο σε αυτό το στάδιο", δήλωσε η Helima Croft, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων στην RBC Capital Markets.

Ο υπόλοιπος συνασπισμός του ΟΠΕΚ+ παρέμεινε στο περιθώριο. Η Σαουδική Αραβία απέρριψε τις εκκλήσεις του Λευκού Οίκου να μειώσει το ράλι τιμών αξιοποιώντας την πλεονάζουσα παραγωγική της ικανότητα, μια κίνηση που θα τενεώσει τους δικούς της πολιτικούς δεσμούς με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Για άλλες μορφές ενέργειας υπάρχουν ακόμη λιγότερες επιλογές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία λαμβάνει περίπου το 40% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία, θα μπορούσε να μειώσει αυτές τις εισαγωγές κατά το ένα τρίτο, σύμφωνα με τον ΔΟΕ. Αλλά θα χρειαζόταν ένας χρόνος και θα απαιτούσε σημαντικές κρατικές παρεμβάσεις στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, όπως να ζητηθεί από τα νοικοκυριά να χαμηλώσουν τους θερμοστάτες τους και να αντικαταστήσουν τον λέβητα αερίου τους με ηλεκτρική αντλία θερμότητας.

Η ρωσική ενεργειακή κρίση είναι κάτι που θα αντηχεί σε όλο τον κόσμο για τα επόμενα χρόνια, δήλωσε η Μέγκαν Ο' Σάλιβαν, καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στη Σχολή Κένεντι του Χάρβαρντ.

(capital.gr)