«Συνωστισμός» αναμένεται στην κυπριακή ΑΟΖ, τις επόμενες εβδομάδες και για μια μεγάλη περίοδο ενώ χαρακτηριστικά της θα είναι η ένταση και οι προσπάθειες στρατηγικού ελέγχου της περιοχής. Με βάση τους σχεδιασμούς, η υλοποίηση των οποίων βρίσκεται σε εξέλιξη, η προσοχή επικεντρώνεται στα θέματα της ενέργειας αλλά πρωτίστως στις διεργασίες ενόψει της ανακατανομής ισχύος. 

Η κατοχική Τουρκία επιδιώκει πρωταγωνιστικό ρόλο και παρά τις ενστάσεις που φαίνεται να υπάρχουν και από τρίτους, ισχυρούς παίκτες, η διεθνής συγκυρία φαίνεται να τους οδηγούν στην ανάγκη να διατηρούν κανάλια επικοινωνίας με την Άγκυρα. 

Από τον Νοέμβριο το «θέατρο» των κινήσεων θα μεταφερθεί στην κυπριακή ΑΟΖ ενόψει προγραμματισμένων γεωτρήσεων. Ήδη η Άγκυρα αποφάσισε την κάθοδο του «Ορούτς Ρέις», το οποίο σε πρώτη φάση θα κινείται βορείως του νησιού. Έχει δεσμευθεί περιοχή, που μπαίνει σε πρώτη φάση ελαφρώς εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Λίγο πιο κάτω από τη μέση γραμμή μεταξύ Τουρκίας με τις βόρειες ακτές της Κύπρου. Την ίδια ώρα έχει ξεκαθαριστεί πως στις γεωτρήσεις του κυπριακού ενεργειακού προγράμματος θα απαντά με δικές της.

Οι Αμερικανοί έχουν ξεκαθαρίσει προς τους Τούρκους πως δεν θα πρέπει να  προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια όταν θα είναι η Exxon Mobil στην περιοχή και θα διενεργεί επιβεβαιωτική γεώτρηση στο θαλασσοτεμάχιο 10. Οι Τούρκοιμ -που μετά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν έχουν ενισχύσει τις επαφές με την Ουάσινγκτον- φαίνεται να έχουν δεσμευθεί ότι δεν θα παρεμποδίσουν ή παρενοχλήσουν το γεωτρύπανο της κοινοπραξίας των Αμερικανών με τους Καταριανούς.

Σε ό,τι αφορά τις άλλες εταιρείες, η Άγκυρα έχει δύο επιλογές:

Δεν θα μπει στη λογική της αντιπαράθεσης. Θεωρεί πως έχουν πάρει τα μηνύματα και θα είναι προσεκτικές σε σχέση με ενέργειες τους στις «αμφισβητούμενες» από την Τουρκία περιοχές. Σε μια τέτοια περίπτωση, εκείνο που θα ισχύσει, μάλλον, είναι εκείνο που είχε πει ο Κουντρέτ Οζερσάι, όταν ήταν ο εκλεκτός της Άγκυρας. Ότι οι πλατφόρμες τους θα βρίσκονται δίπλα- δίπλα θα χαιρετούν οι μεν τους δε. Την ίδια ώρα, σε άλλες περιοχές εάν βρεθούν κοιτάσματα φυσικού αερίου θα γίνει «δίκαιος διαμοιρασμός». Υπενθυμίζεται συναφώς ότι οι Τούρκοι έχουν προβεί  -μέχρι τώρα-  σε έξι παράνομες γεωτρήσεις, δημιουργώντας κατά τον ισχυρισμό τους ένα «κεκτημένο» στο πεδίο αυτό. 

Θα μπει στη λογική της αντιπαράθεσης με τις εταιρείες, πλην της Exxon Mobil (που είναι κοινοπραξία με τους Καταριανούς). Θα προβεί σε ενέργειες που θα τις αναγκάσει να αναβάλλουν τις προγραμματισμένες δράσεις τους. Ήδη το έκανε, τον Ιανουάριο του 2018, με σκάφος της ιταλικής ΕΝΙ. Απέκοψε την πορεία του Saipem προς τον στόχο «Σουπιά» στο θαλασσοτεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. 

Η ιταλική ΕΝΙ έχει, πάντως, ενημερώσει την Κυπριακή Δημοκρατία ότι στις αρχές του 2022 θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις στο θαλασσοτεμάχιο 6, στο οποίο ενεργεί σε συνεργασία με τη γαλλική TOTAL.

Και το Nautical Geo; 

Οι Τούρκοι, πάντως, φαίνεται ότι είχαν δεσμευθεί προς διάφορες πλευρές και στους Αμερικανούς πως δεν θα προκαλούσαν προβλήματα στο Nautical Geo. Τι έγινε, όμως, με το μαλτέζικης σημαίας ιταλικών συμφερόντων σκάφος; Οι Τούρκοι έχουν τρομοκρατήσει το πλήρωμα. Σε βίντεο που κατάγραψε τα γεγονότα φαίνονται, μια φρεγάτα μπροστά και μια δεύτερη πίσω από το σκάφος δημιουργώντας πίεση και εκφοβισμό, αλλά και αναταράξεις στη θάλασσα. 

Σε σχέση με την παρουσία του Nautical Geo, εντός της εβδομάδας η Κυβέρνηση θα πρέπει να ενημερώσει σχετικά την εταιρεία στην οποία ανήκει κατά πόσο θα ξεκινήσει τις έρευνες είτε θα αποχωρήσει. Η μπάλα βρίσκεται στα πόδια της Λευκωσίας για αποφάσεις, ενώ για τον αγωγό East Med φαίνεται πως μόνο η Κύπρος, επί της ουσίας και για καθαρά πολιτικούς λόγους, στηρίζει το σχέδιο. Εάν δεν προχωρήσει η μελέτη και ολοκληρωθεί, επειδή αντιδρά η Άγκυρα, τότε κανένα σχέδιο δεν θα προχωρήσει. Η Τουρκία θα ακυρώνει τα πάντα. 

Στο παιχνίδι είναι και οι Αμερικανοί. ΟΑμος Χοκστάιν, ο οποίοςδιορίστηκε νέος σύμβουλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα πολιτικής που αφορούν την ενεργειακή ασφάλεια, θα επισκέπτεται συχνά την περιοχή. Έχει αναλάβει μεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου στη διαφορά τους που έχουν σε σχέση με τα όρια της ΑΟΖ τους. Ένα θέμα που αφορά σε κάποιο βαθμό και την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Αμερικανός αξιωματούχος, που είχε διατελέσει και σύμβουλος επί προεδρίας Ομπάμα, έχει ξεκάθαρες θέσεις ως προς τα ζητήματα ενέργειας, στην ευρύτερη περιοχή. Σημειώνεται συναφώς ότι σε συνέντευξή του το 2015 στην «Καθημερινή» είχε ταχθεί υπέρ της ενδεχόμενης κατασκευής ενός αγωγού μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας για τη μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου, αντί του αγωγού «East Med». Κι αυτό επειδή, κατά την άποψή του, είναι ένα «δύσκολο και δαπανηρό εγχείρημα». Είχε δε προκρίνει ως καλύτερη επιλογή την αξιοποίηση των υφιστάμενων τερματικών σταθμών φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Ανεξαρτήτως τι λέγεται δημοσίως, τα ζητήματα αυτά θα επανέλθουν προς συζήτηση και θα τεθούν από τους Αμερικανούς. 

Οι παίκτες στη σκακιέρα των γεωστρατηγικών κινήσεων είναι πολλοί. Το ζητούμενο είναι πώς θα διαμορφωθούν συμμαχίες απέναντι από την Τουρκία. Μέχρι στιγμής οι περισσότεροι παίκτες στέκονται στην αντίπερα όχθη από την Άγκυρα, αλλά δεν είναι διατεθειμένοι να έλθουν σε αντιπαράθεση. Μάλλον θα επιχειρήσουν να τα βρουν μαζί της…

Γραπτή ενημέρωση για  Βαρώσια και Nautical Geo

Σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένα Έθνη κινείται η Λευκωσία για να εξασφαλίσει παρεμβάσεις προς την κατοχική Τουρκία. Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης ενόψει του Συμβουλίου Υπουργών της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο, που θα συνέλθει αύριο, έχει αποστείλει επιστολές τόσο στον Ύπατο Εκπρόσωπο για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Άμυνας, Ζ. Μπορέλ όσο και προς τους ομολόγους του. Θέλοντας προφανώς να προετοιμάσει το έδαφος για να συζητηθούν τα θέματα της Αμμοχώστου αλλά και των τουρκικών ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ, με αφορμή και την παρενόχληση του ερευνητικού σκάφους Nautical Geo, έχει προβεί σε γραπτή ενημέρωση. Σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ υπάρχει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο στην Ένωση. Για την Αμμόχωστο η αναφορά επικεντρώνεται στην παραβίαση από πλευράς κατοχικής Τουρκίας ψηφισμάτων αλλά και της πρόσφατης δήλωσης του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών

Παράλληλα, στο πεδίο των Ηνωμένων Εθνών, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος στη Νέα Υόρκη, Ανδρέας Χατζηχρυσάνθου, προχωρεί σε ενημέρωση των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, σχετικά για τις κατάφωρες παραβιάσεις των αποφάσεων του Διεθνούς Οργανισμού ενώ γίνεται μνεία στην τελευταία δήλωση του Προέδρου του ΣΑ τον περασμένο Ιούλιο. Το Συμβούλιο είχε καλέσει την Τουρκία να μην προβαίνει σε ενέργειες στα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με αυτές τις αποφάσεις.

ΒΑΖΟΥΝ ΚΑΙ ΤΟ ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η απόφαση του λεγόμενου υπουργικού του κατοχικού καθεστώτος να παραχωρήσει έκταση 145.000 τμ που… ανήκει στα βακούφι, στο ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα στη «διοίκηση» των «δυνάμεων ασφαλείας» για 30 χρόνια χωρίς ενοίκιο, δεν μπορεί παρά να συνδεθεί με σχεδιασμούς της κατοχικής δύναμης στην κυπριακή ΑΟΖ και ευρύτερα. Για τη συγκεκριμένη περιοχή υπήρξαν και στο παρελθόν σχέδια, χωρίς να προχωρήσουν. Εκείνο που προκύπτει είναι πως το ψευδοκράτος, για να του δοθεί και «υπόσταση», θα ελέγχει- υποτίθεται- τις κινήσεις που θα καταγράφονται σε θάλασσα και αέρα, αν και όλα θα γίνονται από την κατοχική δύναμη. Την ίδια ώρα, αυτή η συγκεκριμένη κίνηση πρέπει να συνδέεται και με τη ναυτική βάση στο Μπογάζι και τη βάση των Drones στο Λευκόνοικο. Στόχος ο έλεγχος της περιοχής με ρόλο και στο ψευδοκράτος, στα πλαίσια της λογικής των δύο κρατών.

(του Κώστα Βενιζέλου, Φιλελεύθερος)