Ένα βήμα μπροστά, στην ενεργειακή μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε άλλες μορφές ενέργειας βρίσκεται το “Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας” (ΙΠΕ) που εδώ και δύο χρόνια λειτουργεί στα Χανιά, στον χώρο του Πολυτεχνείου Κρήτης στο πλαίσιο συνεργασίας με το Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Έρευνας. Το ΙΠΕ στελεχώθηκε με το πρώτο ερευνητικό δυναμικό, με τους επιστήμονες του να έχουν ξεκινήσει να εργάζονται σε μια σειρά από ενδιαφέροντα project.

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου, καθηγητής του ΜΗΧΟΠ κ. Νίκος Πασαδάκης μας παρουσιάζει μια σειρά από πολύ σημαντικές συνεργασίες που έχει προχωρήσει το ΙΠΕ. Ανάμεσα σε αυτές:
• Προγραμματική σύμβαση με την Περιφέρεια Κρήτης για να αναλάβει το Ινστιτούτο το ρόλο του συμβούλου για θέματα περιβάλλοντος και διαχείρισης υδρογονανθράκων. Η υπογραφή της αναμένεται άμεσα
• Με την Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας υπογραφή συνεργασίας για θέματα υδρογόνου και βιοαερίου.
• Μνημόνιο συνεργασίας που εξελίσσεται με την ΕΔΕΥ (Ελληνικής Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) για θέματα πετρελαίου αλλά και ζητήματα περιβάλλοντος και διαχείρισης του διοξειδίου του άνθρακα.
• Συνεργασία με το Ε.Α.Γ.Μ.Ε. (Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος από πετρελαϊκούς ρύπους.
• Προτάσεις σε εταιρείες πετρελαίου σε Ελλάδα και εξωτερικό για αναλύσεις ή αξιολόγηση αποτελεσμάτων στο εργαστήριο του Ι.Π.Ε.
• Προτάσεις πάνω σε θέματα ενεργειακής μετάβασης που έχουν κατατεθεί προς χρηματοδότηση.

Πρόσφατα το ΕΛΙΔΕΚ (Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας) ενέκρινε τη χρηματοδότηση μιας πολύ ενδιαφέρουσας πρότασης που κατατέθηκε μέσω του ΙΠΕ από τον συνεργαζόμενο καθηγητή κ. Νίκος Καλογεράκη. Η πρόταση ήταν ανάμεσα στις πρώτες 9 που κέρδισαν τη χρηματοδότηση, ανάμεσα σε εκατοντάδες που κατατέθηκαν και προβλέπει την έρευνα και ανάπτυξη ενός συστήματος δειγματοληψίας σε βάθος βάθος 4000 μέτρων που θα εξασφαλίζει ότι δεν θα αλλάζει η πίεση στο δείγμα (πέτρωμα, αέριο κα.) όταν αυτό βγει στην επιφάνεια! «Το ΙΠΕ μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο ως σύμβουλος της πολιτείας για όλα τα θέματα που αφορούν την ενέργεια στη χώρα μας» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Καλογεράκης.

«Έχουμε τη σημαντική υποδομή του Πολυτεχνείου Κρήτης και σε ανθρώπους και σε εξοπλισμό και επιδιώκουμε να ενισχύσουμε τις συνέργειες με όλους τους φορείς. Ωστόσο έχουμε το παράπονο ότι το Ινστιτούτο δεν στηρίζεται από την Πολιτεία. Δημιουργήθηκε με μια λογική στρατηγικής επένδυσης και δεν είδαμε την ανάλογη υποστήριξη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Υπουργείο Ανάπτυξης. Πιστεύω ότι έχουμε να δώσουμε στη χώρα γιατί στην έρευνα αν επενδύσεις 1 ευρώ θα πάρεις πολλά περισσότερα» επισημαίνει ο κ. Πασαδάκης.

Η μετάβαση

Αναφορικά με την ενεργειακή μετάβαση τη χρήση δηλαδή και άλλων καυσίμων αλλά και την αντιμετώπιση των προβλημάτων ενεργειακής μετάβασης ο κ. Πασαδάκης εξηγεί πως «θέλουμε να λειτουργούμε από εδώ και πέρα ως ένα ενεργειακό ινστιτούτο που πατάει στο πετρέλαιο αλλά ταυτόχρονα κοιτάζει το αύριο. Επιστημονικά πολλά θέματα της ενεργειακής μετάβασης μπορεί να τα λύσουν άνθρωποι που έχουν γνώσεις πάνω στο πετρέλαιο όπως πχ. την αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα, τη διαχείριση νέων αερίων στους αγωγούς. Είμαστε πιο έτοιμοι να καλύψουμε την ενεργειακή μετάβαση. Σημειώνω εδώ πως η ενεργειακή μετάβαση δεν θα γίνει με τους ρυθμούς που λένε τα …κανάλια! Ότι θα γυρίσει ένας διακόπτης και θα γίνει ο κόσμος “πράσινος”. Αυτό δεν έγινε ποτέ, ας σκεφτούμε τη μετάβαση από τον άνθρακα στο πετρέλαιο που ακόμα συνεχίζεται καθώς πολλές χώρες συνεχίζουν και χρησιμοποιούν άνθρακα. Οι εκτιμήσεις πως το 2080, το 50% της ενέργειας θα προέρχεται από τα ορυκτά καύσιμα – κυρίως φυσικό αέριο – και το 50% από ΑΠΕ έχουν μεγαλύτερη βάση από το ότι “σε 10 χρόνια θα έχουμε μόνο πράσινη ηλεκτρική ενέργεια” ».

Για το ίδιο ζήτημα ο κ. Καλογεράκης τονίζει πως «λέγονται και γράφονται απίθανα πράγματα, για απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα σε 5,10,15 χρόνια. Με το πετρέλαιο θα συνεχίσουν να γίνονται πράγματα τα επόμενα χρόνια όχι κατ ανάγκη για την παραγωγή ενέργειας αλλά για τη χημική βιομηχανία κα. Βρισκόμαστε στον αιώνα της μετάβασης, δεν είναι τυχαίο πως το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίου από τα μεγαλύτερα ινστιτούτα με τρομακτική συμβολή στην επιστήμη πλέον έχει προσθέσει και την “ενεργειακή μετάβαση” στο όνομα και στη δράση του». Ο γεωλόγος και κύριος ερευνητής του ΙΠΕ κ. Σπύρος Μπέλλας εξηγεί από τη μεριά του πως «η μετάβαση θα έχει και πετρέλαιο, και φυσικό αέριο, υδρογόνο και γεωθερμία και αποθήκευση διοξειδίου άνθρακα, ΑΠΕ. Σε όλους αυτούς τους τομείς εμείς μπορούμε να συνεισφέρουμε ως Ινστιτούτο».

Ως κύριος ερευνητής στο ΙΠΕ εργάζεται και ο κ. Μανώλης Σταματάκης με εξειδίκευση στο υδρογόνο, ενώ πέρα από τον κ. Ν. Καλογεράκη υπάρχουν άλλα 4 συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ (Ανδρέας Γιώτης, Βασίλης Γαγάνης, Σοφία Σταματάκη, Δημήτρης Καρώνης) καθώς και η Διεθνής συμβουλευτική επιτροπή (international advisor scientific committee) στην οποία μετέχουν κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες στο χώρο των ορυκτών καυσίμων όπως οι: Απόστολος Κάντζας (Παν. Κάλγκαρι Καναδάς) Δημήτρης Χατζηιγνατίου (Παν. Χιούστον ΗΠΑ),
Όλγα Βίζικα – Καββαδία (επιστ. Σύμβ. Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου), Δημήτρης Κρίνης (στέλεχος της Saudi Aramco) Αναστάσιος Βλασσόπουλος (Ελληνικά Πετρέλαια).