Οι διεθνείς εξελίξεις και προοπτικές του ενεργειακού τομέα αλλά και ο αντίκτυπος της πανδημίας και των προκλήσεων της περιόδου στις χώρες των Βαλκανίων και της ΝΑ Ευρώπης απασχόλησαν τις εργασίες της πρώτης ημέρας (9/12) του 12ου Ενεργειακού Διαλόγου για τη ΝΑ Ευρώπη (12th SE Europe Energy Dialogue) που διοργανώνει το Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ). Η φετινή εκδήλωση - η οποία εξαιτίας της πανδημίας πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά διαδικτυακά - με ιδιαίτερο θέμα «Αναζητώντας μια Νέα Ενεργειακή Κατεύθυνση στη ΝΑ Ευρώπη» (In Search of a New Energy Direction) κατάφερε να συγκεντρώσει 52 σημαντικούς ομιλητές από 18 διαφορετικές χώρες, παρά τις δυσκολίες που επιφέρει η πανδημία, όπως σημείωσε κατά το εισαγωγικό του σχόλιο ο Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ, Κωστής Σταμπολής.

Κορυφαίο γεγονός της πρώτης ημέρας του 12ου Ενεργειακού Διαλόγου για τη ΝΑ Ευρώπη, υπήρξε η εκτενής παρουσίαση του World Energy Outlook 2020, της εμβληματικής έκδοσης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) από τον επικεφαλής αναλυτή του Οργανισμού Kieran McNamara, και τον Απόστολο Πετρόπουλο, Energy Modeler του IEA. Όπως τόνισε ο McNamara κατά την παρουσίασή του, το αν η διαταραχή που επέφερε στο σύστημα η πανδημία θα φανεί, τελικά, υποβοηθητική ή θα ανακόψει την ταχύτητα της Ενεργειακής Μετάβασης και θα αποτελέσει τροχοπέδη για την επίτευξη των διεθνών στόχων για την ενέργεια και το κλίμα, θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις θα ανταποκριθούν στις παρούσες προκλήσεις.

Κατά την πρώτη συνεδρία του φόρουμ, τον λόγο έλαβε ακόμη ο υπεύθυνος μελετών του ΙΕΝΕ, Δημήτρης Μεζαρτάσογλου, ο οποίος αναφέρθηκε στη φετινή ετήσια έκθεση του ΙΕΝΕ για τον Ελληνικό Ενεργειακό Τομέα. Ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι παρεμβάσεις κορυφαίων εκπροσώπων του ενεργειακού τομέα χωρών των Βαλκανίων και της ΝΑ Ευρώπης και συγκεκριμένα των Δρ. Yurdakul Yigitguden, Independent Energy Advisor and Former Coordinator of OSCE Economic and Environment Activities, Organization for Security and Cooperation in Europe από την Τουρκία, οι Mihailo Mihailovic, Independent Energy Consultant από τη Σερβία και Δρ. Stavri Dhima, Independent Energy Consultant από την Αλβανία και η Δρ. Gina Cohen, Lecturer, Gas Analyst and Consultant on Natural Gas από το Iσραήλ. Οι διεθνείς ομιλητές αναφέρθηκαν εκτενώς στις συνθήκες που διαμορφώνονται στους ενεργειακούς τομείς των χωρών τους και της ευρύτερης περιοχής καθώς και στις γεωπολιτικές, οικονομικές και ενεργειακές προκλήσεις με την Δρ. Gina Cohen να επισημαίνει τα σοβαρά προβλήματα που προξενεί η στάση της Τουρκίας στην περιοχή.

Η δεύτερη συνεδρία του φόρουμ είχε ως θέμα «Key Policy Issues and Critical Choices in SEE’s Energy Sector» και συντονιστή τον Μίλτο Ασλάνογλου, ανεξάρτητο ενεργειακό αναλυτή. Στο πλαίσιο της συζήτησης αυτής, ο Παντελής Κάπρος, καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας και Επιχειρησιακής Έρευνας στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών και επικεφαλής του E3MLab υπογράμμισε την ύψιστη προτεραιότητα που δίνει η Ε.Ε. στη μεταρρύθμιση της φορολογίας για την ενέργεια. Τον καθ. Κάπρο διαδέχθηκε στο διαδικτυακό βήμα η Vesna Borozan, καθηγήτρια στο τμήμα Electrical Engineering & Information Technologies, University of St. Cyril and Methodius και εταίρος του ΙΕΝΕ, από τη Β. Μακεδονία, ο  Aleksandar Mijuskovic, Advisor to the Executive Director, Coordinated Auction Office in South East Europe (SEECAO) και μέλος του IENE από το Μαυροβούνιο, ο Nenad Stefanovic, Senior Expert for Electricity, Energy Agency of the Republic of Serbia (AERS), από τη Σερβία, ο Fadil Ismajli, CEO, New Kosovo Energy Corporation (NKEC), από το Κοσσυφοπέδιο και ο Γιώργος Πολυχρονίου, Εκτελεστικός Διευθυντής Στρατηγικής και Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της ΔΕΠΑ. Επίσης, στη διαδικτυακή συζήτηση που ακολούθησε, με συντονιστή τον δημοσιογράφο του New Europe από τις Βρυξέλες, Κωστή Γερόπουλο, συμμετείχαν ο Dr. Charles Ellinas, Senior Fellow, Atlantic Council, από το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Julian Bowden, Senior Visiting Research Fellow, Oxford Institute for Energy Studies, επίσης από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Την τρίτη συνεδρία του 12th SEE Energy Dialogue με θέμα «Gas Supply Prospects and Energy Security in SE Europe» συντόνισε ο John Roberts, Energy Security Specialist, από το Ηνωμένο Βασίλειο. Βασική ομιλήτρια ήταν η Dr. Katja Yafimava, Senior Research Fellow, Oxford Institute for Energy Studies, από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Dr. Yafimava προέβη σε μια γενική επισκόπηση της κατάστασης που επικρατεί στην ενεργειακή αγορά μετά την ουκρανική κρίση φυσικού αερίου και στις επιπτώσεις που αυτή είχε στον εφοδιασμό με καύσιμο της ΝΑ Ευρώπης.

Στην εγχώρια αγορά φυσικού αερίου και στις προοπτικές αυτής αναφέρθηκε ο Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης, Διευθυντής του Τμήματος Στρατηγικής και Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ, χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα σταυροδρόμι για νέες διαδρομές φυσικού αερίου και πρωτοβουλίες στον τομέα. Από την πλευρά του ο Gokhan Yardim, Partner & General Manager, ADG Natural Gas Consultancy και μέλος του ΙENE από την Tουρκία, ο οποίος αναφέθηκε, μεταξύ άλλων, στον ρόλο που παίζει το φυσικό αέριο για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει το γεγονός ότι η Τουρκία είναι η πρώτη χώρα στην περιοχή που λειτουργεί Spot Αγορά Φυσικού Αερίου σε μια προσπάθεια να απεξαρτηθεί από τις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου. Στη συνεδρία συμμετείχαν ακόμη η Boyana Achovski, Secretary General, Gas Infrastructure Europe (GIE), από τις Βρυξέλλες και ο Milan Zdravkovic, DSO Executive Director, JP SRBIJAGAS, από τη Σερβία.