23 10 2020 | 11:02
Σε αγώνα δρόμου για την ολοκλήρωση των νέων υποδομών φυσικού αερίου, βρίσκονται οι επενδυτές, καθώς παρότι η ζήτηση αερίου αυξάνεται κάθε χρόνο, ο πολλαπλασιασμός των υποδομών θα φέρει ανακατατάξεις στα μερίδια.
Στο επίκεντρο του ανταγωνισμού ο ρόλος του ΔΕΣΦΑ, που είναι Διαχειριστής του Συστήματος, αλλά ταυτόχρονα κατέχει τη Ρεβυθούσα, που μονοπωλεί σήμερα στην αγορά αποθήκευσης LNG και επιδιώκει συμμετοχή σε όλες τις μελλοντικές υποδομές όπως η Αποθήκη της Νοτίου Καβάλας και το FSRU Αλεξανδρούπολης.
Μοναδική υποδομή που δεν θα συμμετέχει το FSRU της Motor Oil στην Κόρινθο.
Έτσι τα επόμενα χρόνια το ρόλο που σήμερα κατέχει ο ΔΕΣΦΑ με τη Ρεβυθούσα, θα πρέπει να μοιραστεί με το FSRU Αλεξανδρούπολης (στο οποίο θα συμμετέχει), και με το FSRU που ετοιμάζει στην Κόρινθο η Motor Oil.
Οι υποδομές που θα δημιουργηθούν πρώτες θα έχουν και το πλεονέκτημα. Τα νέα έργα απευθύνονται τόσο στην ελληνική αγορά, που συνεχώς μεγαλώνει, όσο και στις εξαγωγές, που η χώρα θέλει να πρωταγωνιστήσει αξιοποιώντας τη θέση της στη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.
Ήδη η ελληνική αγορά αερίου και το 2020 κινήθηκε με αύξηση μεγαλύτερη του αναμενόμενου, παρά την κρίση, και εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 5,5 bcm.
Ακόμη και αν μελλοντική αγορά αερίου, θα είναι αυξημένη σε σχέση με τη σημερινή με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 7-8 bcm σε λίγα χρόνια, η αύξηση των υποδομών, αναμένεται να αυξήσει τον ανταγωνισμό και να πιέσει τα περιθώρια κέρδους, των υποδομών και ο χρόνος ολοκλήρωσης των έργων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα.
Η Αποθήκη της Νοτίου Καβάλας αποτελεί ακόμη μια υποδομή, που θα προσφέρει δυνατότητες αποθήκευση αερίου, όμως θεωρείται έργο συμπληρωματικό και όχι ανταγωνιστικό των υποδομών LNG (Ρεβυθούσα, FSRU Αλεξανδρούπολης).
Εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τις εισαγωγές και την χρήση υποδομών LNG και σε συνδυασμό με τις άλλες υποδομές φυσικού αερίου θα ενισχύσει την προοπτική να καταστεί η χώρα μας ενεργειακός κόμβος, δημιουργώντας συνέργειες με τους αγωγούς αερίου (TAP, IGB, EASTMED).
Η υλοποίηση των παραπάνω υποδομών θα συμβάλει ουσιαστικά στην ασφάλεια εφοδιασμού των κρατών μελών της Ε.Ε. και ιδίως εκείνων στην περιοχή των Βαλκανίων, ενώ ανοίγουν το δρόμο και για εναλλακτικές πηγές προμήθειας φυσικού αερίου.
Ωστόσο κάποιοι αναρωτιούνται αν μπορούν όλες οι υποδομές που ετοιμάζονται ταυτόχρονα, να μπορούν να λειτουργήσουν με αποδοτικότητα και τονίζουν ότι καθοριστικό ρόλο θα παίξει ποια θα ολοκληρωθεί πρώτη
Κόντρα Motor Oil- ΔΕΣΦΑ για το project FSRU Διώρυγα Gas
Και ενώ οι αγώνας δρόμου για την ολοκλήρωση των νέων υποδομών είναι σε εξέλιξη, οι καθυστερήσεις δεν λείπουν και μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό εμπόδιο στην έγκαιρη είσοδο ενός έργου στην αγορά.
Σχετικά με το project FSRU Διώρυγα Gas, η Motor Oil, χθες τόνισε: » Το έργο θα έπρεπε να είχε ενταχθεί στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ από τον Μάρτιο του 2020 όταν ο ΔΕΣΦΑ αποδέχτηκε υπό προϋποθέσεις την αίτηση δέσμευσης μελλοντικής δυναμικότητας στην οποία είχε προβεί η Διώρυγα Gas από τον Ιούνιο 2019 έχοντας στην ουσία καθυστερήσει πάνω από οχτώ μήνες».
Σημειώνεται ωστόσο ότι ρυθμιστής των αναγκών της αγοράς είναι η ΡΑΕ, η οποία και αναμένεται να αντιδράσει σε σχέση με την αναγκαιότητα του έργου.
Η εταιρεία εξέφρασε έντονη ενόχλησή για τη στάση του ΔΕΣΦΑ, απέναντι στο project FSRU Διώρυγα Gas, τονίζοντας ότι καθυστερεί να το εντάξει στο δεκαετές επενδυτικό του πρόγραμμα.
Η στάση αυτή, αν και τυπικά οφείλεται στην έλλειψη τυπικής συμφωνίας για του όρους και τις προϋποθέσεις του έργου, η Motor Oil θεωρεί ότι ο ΔΕΣΦΑ ως Διαχειριστής φαίνεται να δρα διακριτικά και μεροληπτικά απέναντι στο συγκεκριμένο έργο.
Επισημαίνει ότι ο ΔΕΣΦΑ οφείλει να διαχωρίσει ως ανεξάρτητος Διαχειριστής, τις υποχρεώσεις του απέναντι στους χρήστες των υποδομών που διαχειρίζεται και όπως αυτές ορίζονται από το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο, από τις επιχειρηματικές του επιδιώξεις που στόχο έχουν προφανώς την ικανοποίηση των μετόχων του, υπονοώντας την ιδιοκτησία του ΔΕΣΦΑ, τη Ρεβυθούσα, (στην οποία θα λειτουργεί ανταγωντιικά το νέο project της Motor Oil) και τη συμμετοχή του στο FSRU Αλεξανδρούπολη.
Σύμφωνα με την Motor Oil το έργο Διώρυγα Gas έχει πολλαπλά οφέλη για την αγορά φυσικού αερίου της Ελλάδος και της Ν.Α. Ευρώπης. Συγκεκριμένα:
- θα αποτελέσει μια νέα πύλη εισόδου Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) στο ΕΣΦΑ προσφέροντας ευελιξία στις εισαγωγές ανταγωνιστικού ΥΦΑ, μειώνοντας το βαθμό συμφόρησης της Ρεβυθούσας και καθιστώντας ανταγωνιστικότερη την τιμή ΦΑ στην Ελληνική αγορά,
- θα συντελέσει στην ασφάλεια εφοδιασμού της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου με επαύξηση της συνολικής δυναμικότητας αποθήκευσης ΥΦΑ κατά 80% (επιπλέον 130.000 – 180.000 m3 ΥΦΑ),
- θα διαφοροποιήσει στρατηγικά τις πηγές προμήθειας φυσικού αερίου, δεδομένου ότι αυτή την στιγμή ή στο εγγύς μέλλον ένα σημαντικό μέρος του φυσικού αερίου που εισάγεται στην Ελλάδα διοχετεύεται μέσω Τουρκίας (Turkstream, Κήποι, TAP). Συνεπώς, θα ενισχύσει την ύπαρξη εναλλακτικών πηγών προμήθειας με τη μορφή ΥΦΑ, που θα εισάγονται χωρίς γεωπολιτικά ρίσκα και γεωπολιτικούς περιορισμούς, αφού μπορεί να προέρχονται από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου,
- θα δίνει τη δυνατότητα εισαγωγής ποσοτήτων φυσικού αερίου στο κέντρο της κατανάλωσης του ΕΣΦΑ λόγω της χωροθέτησής του στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων, πλησίον των μεγαλύτερων σημείων κατανάλωσης φυσικού αερίου στο Νότο και των σχεδιαζόμενων μελλοντικών επεκτάσεων του ΕΣΦΑ στην Πελοπόννησο,
- θα διευκολύνει την περαιτέρω διείσδυση φυσικού αερίου σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μέσω ανάπτυξης δραστηριοτήτων ΥΦΑ μικρής κλίμακας (small-scale LNG) ή/ και συμπιεσμένου φυσικού αερίου,
- θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό με προφανή οφέλη για τους τελικούς καταναλωτές λόγω του πλήθους των προσφορών αλλά και της άμεσης σύγκρισης των τιμών αγωγού και ΥΦΑ.
Μονομαχία για τις Αποθήκες Νοτίου Καβάλας
O ΔΕΣΦΑ συμμετέχει σε ένα από τα τρία επενδυτικά σχήματα, που υπέβαλαν εκδήλωση ενδιαφέροντος για την παραχώρηση της χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης του υπόγειου φυσικού χώρου του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Νότια Καβάλα» ως χώρου αποθήκευσης φυσικού αερίου.
Πρόκειται για τις κοινοπραξίες ΔΕΣΦΑ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, CHINA MACHINERY ENGINEERING CO. LTD. (CMEC) – MAISON GROUP και η ENERGEAN OIL & GAS ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ.
Το επενδυτικό σχέδιο αφορά την μετατροπή του εξαντλημένου κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νοτίου Καβάλας στην πρώτη υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου (ΥΑΦΑ) της Ελλάδας.
Η χωρητικότητα της Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου θα είναι 360-720 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (δηλαδή αποθήκη με χωρητικότητα ίση με περίπου το 10% της ετήσιας κατανάλωσης της χώρας σε φυσικό αέριο).
Εκτιμάται ότι η υπόγεια αποθήκη θα ενισχύσει την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας με χαμηλό κόστος και θα συνεισφέρει στην αποτροπή ενεργειακών κρίσεων και ανωμαλιών στη λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου και της Ελληνικής ενεργειακής αγοράς.
Η Ελλάδα ως τώρα εισάγει το σύνολο των ποσοτήτων φυσικού αερίου που καταναλώνει – περίπου 5 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου για το 2019.
Η Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου θα ήταν δυνατό να αποθηκεύει έως 1 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου, τα οποία θα διατίθενται στην αγορά σε δύο κύκλους τον χρόνο με παράδοση έως 9 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα.
Ως βασικά πλεονεκτήματα της δημιουργίας της Υπόγειας Αποθήκης προσδιορίζονται:
α) η δημιουργία και η διατήρηση για περίπου έξι συνεχείς μήνες αποθεμάτων ασφαλείας σε φυσικό αέριο (σήμερα η Ελλάδα δεν διαθέτει τέτοια αποθέματα),
β) η εξασφάλιση συνεχούς τροφοδοσίας των καταναλωτών με αέριο ακόμη και σε περιόδους διακοπής της ροής από τους αγωγούς,
γ) η ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας μας έναντι των προμηθευτών της σε φυσικό αέριο
δ) η προστασία της χώρας έναντι των διακυμάνσεων τιμών και της μεταβολής των συνθηκών τόσο στην αγορά του αερίου μέσω αγωγών όσο και του υγροποιημένου αερίου (LNG)
ε) η ενίσχυση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας, καθώς η Καβάλα βρίσκεται σε στρατηγικό σημείο διέλευσης αγωγών που μεταφέρουν αέριο προς την Ευρώπη
στ) η ενίσχυση των επενδύσεων και της απασχόλησης σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή της χώρας, όπως είναι η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης
ζ) η ενίσχυση των προοπτικών συνέχισης της δραστηριότητας στον τομέα των υδρογονανθράκων στον Κόλπο της Καβάλας
FSRU Αλεξανδρούπολης
Στόχος του ΔΕΣΦΑ είναι να καταστεί κεντρικός παίκτης της εγχώριας αλλά και της περιφερειακής αγοράς του φυσικού αερίου και γι αυτό και η εταιρεία θα είναι ο 5ος μέτοχος στο FSRU Αλεξανδορούπολης.
Η είσοδος του ΔΕΣΦΑ στην Gastrade προσθέτει τη σημαντική τεχνογνωσία του διαχειριστή, ο οποίος βεβαίως έχει μακρά εμπειρία και σε σχέση με τη διαχείριση του LNG terminal της Ρεβυθούσας.
Σημειώνεται ότι σήμερα στην Gastrade συμμετέχουν ο όμιλος Κοπελούζου, ενώ μερίδια 20% διαθέτουν η εταιρεία Gaslog (Π. Λίβανος) η ΔΕΠΑ και η Bulgartransgaz. Το ύψος της επένδυσης φτάνει τα 380 εκατ. ευρώ ενώ το τερματικό αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2023.
Η τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται να ληφθεί εντός του 2020 ενώ από τον περασμένο Μάρτιο έχει ολοκληρωθεί το market test κατά το οποίο δεσμεύτηκε δυναμικότητα 2,6 δισ. κυβικών μέτρων που ισοδυναμεί με το 50% της δυναμικότητας του τερματικού.
Η πλωτή μονάδα θα είναι μόνιμα αγκυροβολημένη σε σταθερό σημείο και σε απόσταση 17,6 χλμ ΝΔ από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και 10 χλμ από την απέναντι ακτή της Μάκρης.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως 700.000 κυβικών μέτρων ανά ώρα ή 6,1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κυβικών μέτρων (κ.μ.) υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης θα διασφαλίσει νέες ποσότητες φυσικού αερίου για την τροφοδοσία της ελληνικής και της περιφερειακής αγοράς της ΝΑ Ευρώπης, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην διεύρυνση των πηγών και των οδών προμήθειας φυσικού αερίου, στην προώθηση του ανταγωνισμού προς όφελος του τελικού καταναλωτή, στην ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και των Βαλκανικών χωρών, στην βελτίωση της αξιοπιστίας και της ευελιξίας του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου καθώς και των Περιφερειακών και Διευρωπαϊκών Συστημάτων αλλά και στην ενίσχυση των περιβαλλοντικών στόχων της χώρας.
(της Μαρίνας Πρωτονοταρίου, mononews.gr)