Την περασμένη Πέμπτη «κλείδωσε» το αποτέλεσμα του διαγωνισμού της ΔΕΗ Ανανεώσιμες για την αξιοποίηση των τεσσάρων γεωθερμικών πεδίων υψηλών θερμοκρασιών (υψηλής ενθαλπίας) των νησιών Λέσβου, Μήλου-Κιμώλου-Πολυαίγου, Νισύρου και Μεθάνων. Σύμφωνα με τα όσα έχουν διαρρεύσει, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, μετά από μια μακρά περίοδο απραξίας, κατακύρωσε στην Ηλέκτωρ τη θέση του στρατηγικού εταίρου. Ο σχετικός διαγωνισμός είχε «παγώσει», ακριβώς πριν δύο χρόνια, τον Ιούλιο του 2018, οπότε είχαν αξιολογηθεί οι δεσμευτικές προσφορές που είχαν υποβληθει.
Ο στρατηγικός εταίρος θα αποκτήσει πλειοψηφικό μερίδιο στην εταιρεία ειδικού σκοπού (Γεωθερμικός Στόχος Δύο Μονοπρόσωπη Α.Ε.) που έχει συστήσει ήδη η ΔΕΗΑΝ για την έρευνα, διαχείριση και αξιοποίηση των γεωθερμικών πεδίων στα τέσσερα γεωθερμικά πεδία.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η ΔΕΗ άρχισε να διεξάγει έρευνες πηγών γεωθερμίας από το 1973, ωστόσο ελάχιστη πρόοδος σημειώθηκε όλες αυτές τις δεκαετίες, σε αντίθεση με τα πολλά σφάλματα που έθεσαν τροχοπέδη στην αξιοποίησή της. Η Ελλάδα αν και διαθέτει από τα πιο πλούσια γεωθερμικά δυναμικά στην Ευρώπη, έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες χρήσης στην ΕΕ. Στη χώρα μας υπάρχουν δύο γνωστά και έτοιμα για αξιοποίηση γεωθερμικά πεδία υψηλής θερμοκρασίας στη Μήλο και στη Νίσυρο, και περισσότερα από 45 πεδία και περιοχές χαμηλής θερμοκρασίας, κατανεμημένα σε άλλες περιφέρειες της χώρας.
Ο κύριος όγκος των αξιοποιήσιμων γεωθερμικών πεδίων σε ότι αφορά στις άμεσες θερμικές χρήσεις (με θερμοκρασίες έως και 90 βαθμούς Κελσίου), βρίσκεται στις Περιφέρειες των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου, της Κεντρικής Μακεδονίας και ιδιαίτερα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με το βεβαιωμένο γεωθερμικό δυναμικό να ξεπερνά σήμερα τα 200 μεγαβάτ. Μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες διεύρυνσης ενδιαφέροντος, εκτιμάται ότι το γεωθερμικό δυναμικό μπορεί να ξεπερνά τα 1.500 μεγαβάτ.
Παρόλα αυτά η ΔΕΗ, αν και έχει ξοδέψει σε έρευνες για τη γεωθερμία, 62 εκατ. ευρώ τις προηγούμενες δεκαετίες, δεν κατάφερε να αναπτύξει τη γεωθερμία, λόγω λανθασμένων χειρισμών, ελλιπή ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού, τεχνικών δυσκολιών στην εφαρμογή και ανάπτυξη των σχετικών δικτύων τηλεθέρμανσης, προβληματικών αδειοδοτικών διαδικασιών κλπ.
Η υπόθεση, όπως διαφαίνεται, ξανανοίγει και ο νέος στρατηγικός εταίρος της ΔΕΗΑΝ για τα τέσσερα γεωθερμικά πεδία θα αναλάβει τη χρηματοδότηση, την κατασκευή των μονάδων (ισχύος 8 MW στη Λέσβο και 5 MW σε κάθε μία από τις τρεις υπόλοιπες περιοχές) και τη διαχείρισή τους. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα διατηρήσει την κυριότητα των συμβάσεων εκμετάλλευσης (προσφάτως παρατάθηκε η περίοδος μίσθωσης από το ελληνικό Δημόσιο για τα αποκλειστικά δικαιώματα έρευνας και διαχείρισης στα συγκεκριμένα πεδία) και οφείλει να εξασφαλίσει την παροχή γεωθερμικού ρευστού στις εγκαταστάσεις, το οποίο θα πουλά στον διαχειριστή των μονάδων.
Επόμενο στοίχημα, τόσο για τη ΔΕΗΑΝ όσο και για τον στρατηγικό της εταίρο είναι να πείσουν την τοπική κοινωνία για το «πράσινο» του εγχειρήματος ώστε να μην χαθεί και πάλι πολύτιμος χρόνος. Εάν καταφέρουν να ξεπεράσουν αυτόν τον σκόπελο, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση αναμένεται να γίνει στο γεωθερμικό πεδίο της Μήλου ώστε έως το 2025 να κατασκευαστεί η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στο νησί, ενώ θα ακολουθήσουν τα έργα στα άλλα τρία γεωθερμικά πεδία.
Γενικότερα για την Ελλάδα, το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει επικαιροποιηθεί (αν και δεν έχουν εκδοθεί όλες οι κανονιστικές αποφάσεις για την εφαρμογή του), αλλά και το επενδυτικό ενδιαφέρον που καταγράφεται τελευταία, δείχνουν θετικές προοπτικές για τη διείσδυση της γεωθερμικής ενέργειας στο εθνικό ενεργειακό μείγμα. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού αδειοδοτικού συστήματος αποτελεί προτεραιότητα, για την ανάπτυξη της εθνικής πολιτικής στον τομέα της γεωθερμίας, όπως επίσης ο σχεδιασμός και η υιοθέτηση υποστηρικτικών μέτρων ειδικά ως προς την ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών σε περιοχές με σημαντικά γεωθερμικά πεδία. Ωστόσο, ο στόχος που θέτει το ΕΣΕΚ για τη γεωθερμία έως το 2030 είναι πολύ χαμηλότερος από τις δυνατότητες ανάπτυξης που υπάρχουν στην Ελλάδα.
