Οι αρνητικές τιμές που σημειώθηκαν στα προθεσμιακά συμβόλαια του αμερικανικού WTI, χαρακτηρίζονται από αναλυτές και ανθρώπους της αγοράς ως ιστορικές. Μάλιστα εκτός από το γεγονός ότι τιμολογήθηκαν με αρνητική τιμή προθεσμιακά συμβόλαια του αργού, προχθές σημειώθηκε και η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία της αγοράς πετρελαίου.
Τι συνέβη όμως και προέκυψε αυτή η εντυπωσιακή εξέλιξη; Όπως σημειώνουν γνώστες της αγοράς πετρελαίου, οι αρνητικές τιμές προκλήθηκαν καθώς σημαντικός όγκος προθεσμιακών συμβολαίων παρέμεναν ανοιχτά μία ημέρα πριν τη λήξη τους χωρίς να υπάρχει συμφωνία για χρονική μετάθεση. Αποτέλεσμα οι κάτοχοι των συμβολαίων να αναγκαστούν να δώσουν τα συμβόλαια αυτά ακόμη και με αρνητικές τιμές προκειμένου να απαλλαγούν από τις θέσεις long που είχαν, προτού εκπνεύσουν τα συμβόλαια, αποφεύγοντας τη φυσική παράδοση του προϊόντος το Μάιο.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι περίπου το 10% των 100 εκατ. βαρελιών τιμολογήθηκε με αρνητικές τιμές ενώ η υπόλοιπη ποσότητα τιμολογήθηκε με θετικές τιμές.
Σύμφωνα με την εκτίμηση αναλυτών, αυτή η δυναμική των τιμών θα μπορούσε να επαναληφθεί και τις επόμενες εβδομάδες, όταν θα έρθει η σειρά της λήξης των προθεσμιακών συμβολαίων του Ιουνίου, περί τα τέλη Μαΐου.
Και αυτό διότι εκτός από τους δεσμευτικούς τεχνικούς περιορισμούς που υπάρχουν στη διαπραγμάτευση των προθεσμιακών συμβολαίων του αργού, επιπλέον υπάρχει η αδυναμία της αμερικανικής αγοράς να αποθηκεύσει τις πλεονάζουσες ποσότητες πετρελαίου, λόγω έλλειψης αποθηκευτικών χώρων.
Εκείνο που θα συμβεί σταδιακά προκειμένου να επανέλθει η ισορροπία στην αγορά είναι ότι θα μειωθεί η παραγωγή, κυρίως από τους αμερικανούς μικρούς παραγωγούς, προκειμένου να εξισορροπηθεί με τη ζήτηση. Σύμφωνα με την εκτίμηση της Goldman Sachs αυτή η ισορροπία είναι πιθανό να επέλθει λίγο πριν τον Ιούνιο.
Ποιους επηρεάζει
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρνητικές τιμές αφορούν κυρίως τους κατόχους των προθεσμιακών συμβολαίων, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους ήταν trader και όχι πραγματικοί αγοραστές πετρελαίου. Όπως σημειώνουν πηγές της αγοράς, οι πραγματικοί αγοραστές όπως διυλιστήρια ή προμηθευτές πετρελαίου, αγοράζουν όχι με τις ημερήσιες τιμές του WTI αλλά δουλεύουν με μέσο όρο τιμών για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Δηλαδή τα προθεσμιακά συμβόλαια που έκλεισαν για το Μάιο, δεν είναι συμβόλαια πάνω στα οποία γίνεται πράξη πραγματική αγορά προϊόντος με φυσική παράδοση.
Σε ό,τι αφορά τη δική μας αγορά, αυτή δεν έχει σχέση με το αμερικανικό αργό WTI παρά επηρεάζεται περισσότερο από τις τιμές του Brent. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν το WTI είχε τιμολογηθεί με αρνητικές τιμές, το Brent ήταν στα 19 δολάρια το βαρέλι, ενώ και την επόμενη ημέρα ήταν στα 20 με 25 δολάρια.
Ωστόσο είναι σαφές ότι πίσω από τις αμερικανικές αρνητικές τιμές βρίσκεται το θεμελιώδες πρόβλημα της αγοράς πετρελαίου, που δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι υπάρχει σημαντικό πλεόνασμα προσφοράς το οποίο δεν θα διορθωθεί παρά μόνο μετά από αρκετές εβδομάδες, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ισορροπία στην αγορά.
Επομένως στο μέτρο που η ανισορροπία επηρεάζει τις τιμές του brent και την τιμολόγηση του αργού που φτάνει στα ελληνικά διυλιστήρια, η αναταραχή στην αγορά πετρελαίου, δημιουργεί συνθήκες χαμηλών τιμών και ευνοεί την κατανάλωση του πετρελαίου. Έστω και εάν λόγω των μέτρων που βρίσκονται σε ισχύ οι καταναλωτές δεν μπορούν να απολαύσουν τις χαμηλές τιμές των προϊόντων.