H πανδημία του νέου κορωνοϊού έχει εξαλείψει τη δίψα για πετρέλαιο προκαλώντας πρωτοφανή κρίση σε μια από τις πιο ισχυρές βιομηχανίες του πλανήτη.

Καθώς δισεκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε καραντίνα, η ζήτηση για αργό πετρέλαιο έχει καταρρεύσει. Οι διαδρομές με αυτοκίνητο έχουν περιοριστεί, ενώ τα αεροσκάφη είναι καθηλωμένα στο έδαφος. Υπό φυσιολογικές συνθήκες το 60% του πετρελαίου σε όλο τον πλανήτη κατευθύνεται στην παραγωγή καυσίμων.

Υπάρχει υπερβολικά μεγάλη ποσότητα βενζίνης στην αγορά, οπότε τα διυλιστήρια που μετατρέπουν το αργό σε καύσιμα έχουν μειώσει τις αγορές πετρελαίου. Oι αποθήκες πετρελαίου είναι γεμάτες και παραγωγοί κλείνουν τις κάνουλες, καθώς δεν έχουν που να πουλήσουν το εμπόρευμά τους.

Το επακόλουθο είναι o κατακερματισμός της εφοδιαστικής αλυσίδας που διοχετεύει στην αγορά ένα από τα πιο σημαντικά εμπορεύματα. «Η παγκόσμια πετρελαϊκή βιομηχανία βιώνει ένα σοκ που δεν μπορεί να συγκριθεί με κανένα άλλο στην ιστορία της» δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, εκτελεστικός διευθυντής της ΙΕΑ.

Το Σαββατοκύριακο, ένας συνασπισμός 23 πετρελαιοπαραγωγών χωρών συμφώνησε σε περικοπή της παγκόσμιας παραγωγής αργού κατά 9,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η ιστορική μείωση της παραγωγής επαρκεί για να αντισταθμίσει την υπερπροσφορά αργού στην αγορά. Ο Μοχάμεντ Μπαρκίντο, γενικός γραμματέας του ΟΠΕΚ, έχει περιγράψει τα θεμελιώδη στοιχεία της πετρελαϊκής αγοράς ως «τρομακτικά».

Η παγκόσμια ζήτηση για αργό κινείται συνήθως κοντά στα 100 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η τρέχουσα ζήτηση υπολογίζεται στα 65 με 80 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Η πτώση υπερβαίνει αυτή της τετραετίας από το 1979 ως το 1983 και επήλθε σε μόλις τέσσερις εβδομάδες.

Αν και η πανδημία έχει επιφέρει πλήγμα σε πολλές βιομηχανίες, οι συνέπειες θα είναι πιθανότατα πιο μακροχρόνιες για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Η ζήτηση βούλιαξε τη στιγμή που η αγορά αντιμετώπιζε ήδη πρόβλημα υπερπροσφοράς, ενώ η κατάσταση επιδεινώθηκε από τον πόλεμο τιμών που ξέσπασε ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία.

Αχαρτογράφητα ύδατα

«Από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να χρησιμοποιούν το πετρέλαιο δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο» δήλωσε στη WSJ ο Σαάντ Ραχίμ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Trafigura Group. «Δεν υπάρχει κάποιο προηγούμενο στο οποίο μπορούμε να βασιστούμε. Είμαστε σε αχαρτογράφητα ύδατα» πρόσθεσε.

Εδώ και εβδομάδες, η πετρελαϊκή βιομηχανία παράγει αργό 500 εκατ. δολαρίων που κανείς δεν θέλει να αγοράσει. Στη Νέα Υόρκη, η τιμή της αμερικανικής ποικιλίας του αργού (WTI) έπεσε χθες λίγο πάνω από τα 20 δολάρια το βαρέλι, επίπεδο που είναι το χαμηλότερο των τελευταίων 18 ετών και περίπου 63% κάτω από την τιμή στην αρχή της χρονιάς.

Η τιμή έχει υποχωρήσει ακόμα περισσότερα σε κάποια άλλα πετρελαϊκά κέντρα. Στον δυτικό Καναδά, το πετρέλαιο έκλεισε τη Δευτέρα στα 3,16 δολάρια το βαρέλι, περίπου 84% κάτω σε σχέση με έναν μήνα πριν.

«Αν αγοράσεις ένα φορτίο σήμερα, ως trader, δεν είσαι σίγουρος αν θα βρεις ποτέ αγοραστή για αυτό γιατί όλοι έχουν πολύ πετρέλαιο» τόνισε στη WSJ ο Tόρμπγιορν Τέρνκβιστ, CEO της Gunvor Group. O ίδιος ανησυχεί ότι σε μερικές εβδομάδες οι παγκόσμιες ενεργειακές αγορές θα γίνουν «δυσλειτουργικές».

Οι πετρελαιοπαραγωγοί άργησαν να αντιδράσουν. Είναι δύσκολο και ακριβό να απενεργοποιήσουν μια πετρελαιοπηγή και να την ενεργοποιήσουν αργότερα. Κανείς δεν θέλει να είναι ο πρώτος που θα προχωρήσει σε περικοπή της παραγωγής και στην απώλεια μεριδίου αγοράς.

Γεμάτες οι αποθήκες πετρελαίου

Ως τα μέσα του έτους μπορεί να μην υπάρχουν διαθέσιμες εγκαταστάσεις για την αποθήκευση του αργού πετρελαίου. «Ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν έφτασε η πετρελαϊκή βιομηχανία τόσο κοντά στα όρια των εφοδιαστικών της ικανοτήτων» τόνισε η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ).

Παρά τη συμφωνία του ΟΠΕΚ+ τα παγκόσμια αποθέματα θα συσσωρεύουν 12 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους σύμφωνα με την υπηρεσία. Η υπερπροσφορά «απειλεί να υπερφορτώσει τα μέσα εφοδιασμού της πετρελαϊκής αγοράς – πλοία, αγωγούς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης – τις ερχόμενες εβδομάδες» προειδοποίησε.

Μεγάλη Ύφεση

Η μόνη περίοδος που η πτώση της ζήτησης και η άνοδος της προσφοράς ήταν συγκρίσιμη με την τρέχουσα κατάσταση ήταν τη δεκαετία του 1930 και την ανακάλυψη των τεράστιων κοιτασμάτων πετρελαίου στο Ανατολικό Τέξας κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.  Η τιμή του αργού βούτηξε στα 24 σεντς το βαρέλι τον Αύγουστο του 1931, λίγο πάνω από τα 4 δολάρια αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός.

Οικονομολόγοι όπως ο Φίλιπ Βερλέγκερ αισιοδοξούν ότι η βιομηχανία θα είναι σε θέση να επανέλθει μόλις αρθούν τα περιοριστικά μέτρα που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό της πανδημίας. «Η σημερινή πτώση είναι απότομη, αλλά πιθανότατα δεν είχε η χειρότερη στην ιστορία, ειδικά αν η παγκόσμια οικονομία ανακάμψει όπως αναμένεται» σημείωσε.

«Δεν έχουμε δει ένα σοκ στη ζήτηση τα τελευταία 90 χρόνια» πρόσθεσε ο ίδιος, επισημαίνοντας παράλληλα ότι το 2020 η συρρίκνωση της ζήτησης συνέβη πολύ πιο γρήγορα από ότι στη Μεγάλη Ύφεση.

ΠΗΓΗ:https://energypress.gr/news/protofanes-sok-stin-agora-petrelaioy-para-ti-meiosi-paragogis