Της Κατερίνας Σώκου*

Παρ, 27 Δεκεμβρίου 2019 - 17:57

στην περιοχή και σηματοδοτεί μια νέα στρατηγική των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Με τίτλο-στόχο «την προώθηση των συνεταιρισμών ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο», το East Med Act εστιάζει στη συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ. Η προσδοκία των υποστηρικτών του είναι ότι θα μετατρέψει την τριμερή συνεργασία σε μια πραγματική 3+1 με τις ΗΠΑ στο πεδίο της ασφάλειας.

Η νομοθεσία –πλέον– του αμερικανικού κράτους περιλαμβάνει μια σειρά από πάγια αιτήματα του ελληνοαμερικανικού και του ελληνοκυπριακού λόμπι: από την άρση του εμπάργκο των όπλων στην Κύπρο μέχρι την αύξηση των κονδυλίων για την υποστήριξη της εκπαίδευσης Ελλήνων και, για πρώτη φορά, Κύπριων στρατιωτών, αλλά και την πρόβλεψη οικονομικής ενίσχυσης για αμυντικές δαπάνες σε έρευνα και ανάπτυξη, όπως προβλέπουν οι στόχοι του ΝΑΤΟ. Αυτό κατέστη δυνατόν χάρη στη συνεργασία με το εβραϊκό λόμπι, αλλά είναι σημαντικό να καταλάβουμε το σκεπτικό των Αμερικανών νομοθετών. Οσο και αν η Τουρκία εμφανίζεται αναξιόπιστη, όσο και αν γίνεται ευρύτερα κατανοητός ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της στην περιοχή, το νομοσχέδιο δεν στρέφεται εναντίον της. Είναι ο στρατηγικός ανταγωνισμός των ΗΠΑ με τη Ρωσία και η στρατηγική επιθυμία να περιορίσουν τον ρόλο της στην περιοχή που γέννησαν το East Med Act.

Αυτό είναι σαφές στο πεδίο της ενέργειας, η οποία μαζί με την ασφάλεια αναδεικνύεται σε προνομιακό πεδίο συνεργασίας της τριμερούς Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ με τις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα έχει δοθεί μεγάλη σημασία στον αγωγό East Med, σε σημείο μάλιστα να ταυτίζεται με τη νομοθεσία.

Το East Med Act πράγματι προβλέπει «την ισχυρή υποστήριξη» για την υλοποίηση του αγωγού East Med, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής ενίσχυσης διαφόρων μέσων που αυξάνουν τους προμηθευτές ενέργειας στην περιοχή, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τη Ρωσία. Ισχυρή υποστήριξη εκφράζει επίσης η νομοθεσία για τον αγωγό TAP –που είναι ήδη έτοιμος– αλλά και την εγκατάσταση τερματικών σταθμών LNG στην Ανατολική Μεσόγειο. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, χαιρετίζει τη δέσμευση στον αγωγό διασύνδεσης με τη Βουλγαρία (IGB) και νέα τερματικά LNG, καθώς εκτιμάται ότι «θα διευκολύνουν την παροχή μη ρωσικού αερίου στα Βαλκάνια και στην Κεντρική Ευρώπη».

Η... σφραγίδα έγκρισης των ΗΠΑ φέρει ένα ειδικό βάρος στο γεωπολιτικό παιχνίδι των αγωγών, αλλά σίγουρα δεν αποτελεί ικανή προϋπόθεση για την υλοποίηση ενός έργου. Το πρώτο βήμα για κάτι τέτοιο είναι η δέσμευση των εμπλεκόμενων κυβερνήσεων σε μια διακυβερνητική συμφωνία που παρέχει την απαραίτητη νομική εξασφάλιση στους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Αυτό προωθείται πλέον άμεσα, καθώς η υπογραφή της συμφωνίας από τους ηγέτες της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ θα γίνει με την έναρξη του νέου έτους στην Αθήνα.

Το δεύτερο και πλέον κρίσιμο είναι η εξεύρεση των κεφαλαίων, κάτι που εξαρτάται άμεσα από τις μελέτες βιωσιμότητας του αγωγού και βεβαίως τις εμπορικές συνθήκες στην αγορά ενέργειας. Το East Med Act προσπαθεί να διευκολύνει τη συνεργασία όπως μπορεί ένα νομοθέτημα: με εκθέσεις στρατηγικής για την ενεργειακή συνεργασία των ΗΠΑ με την Ανατολική Μεσόγειο, με αιτήματα για σχέδιο επενδύσεων αμερικανικών επιχειρήσεων ενέργειας στις χώρες της περιοχής, αλλά και τη δημιουργία ενός Ενεργειακού Κέντρου για την Ανατολική Μεσόγειο στις ΗΠΑ, που θα διευκολύνει την ενεργειακή συνεργασία με τη συνεισφορά του ακαδημαϊκού και ιδιωτικού κλάδου.

Σε τελική ανάλυση, η νομοθεσία ενθαρρύνει την ήδη υπάρχουσα δραστηριοποίηση αμερικανικών εταιρειών στην περιοχή, αλλά και την αναπτυσσόμενη επέκταση και συνεργασία εταιρειών της περιοχής για την ανάπτυξη και την εμπορική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου, όπως αυτές κρίνουν σκόπιμο.

Ο ενεργειακός κλάδος των 3+1, αλλά και των χωρών του East Med Gas Forum, βρίσκεται ήδη μπροστά από τις εξελίξεις. Η αξιοποίηση της δυναμικής που αναπτύσσεται σε πολιτικό επίπεδο από τον ιδιωτικό τομέα θα ορίσει τελικά τι ενεργειακό αποτέλεσμα θα έχει το East Med Act, πέρα βεβαίως από τα απτά στρατηγικά οφέλη της συνεργασίας στο πεδίο της άμυνας και της ασφάλειας για τις χώρες της τριμερούς – και ευρύτερα για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

(αναδημοσίευση από την εφημερίδα

 

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)

ΠΗΓΗ:https://www.energia.gr/article/162608/east-med-act-nomothesia-kai-efarmogh-ths