Ενώ το νομοσχέδιο για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ με το σπάσιμο της σε δύο εταιρείες στη «ΔΕΠΑ Εμπορίας» και τη «ΔΕΠΑ Υποδομών» αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή εντός της εβδομάδας, κύκλοι εργαζομένων του ομίλου εκφράζουν αμφιβολίες τόσο για τη βιωσιμότητα των δύο σχημάτων, όσο και για την τύχη της ιδιωτικοποίησης.
Από την άλλη πλευρά, πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση, να έκανε την προαναφερόμενη συμφωνία με τους θεσμούς, καθώς αφενός θέλει να διατηρήσει το δημόσιο έλεγχο στα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου και να προωθήσει τη διείσδυση του καυσίμου στο μεγαλύτερο δυνατό μέρος της χώρας και αφετέρου επειδή ήλθε αντιμέτωπη με απαιτήσεις για διαμελισμό της εταιρείας, λένε πηγές.
Ο όμιλος της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου, σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να παρουσιάσει το 2018 EBITDA 25 εκατ. ευρώ και ταμειακά διαθέσιμα 270 εκατ. ευρώ. Όπως σημειώνουν πηγές των εργαζομένων, η μεταφορά της πλειονότητας των εργολαβικών εργαζομένων περίπου 200 άτομα, στην εμπορική εταιρία, αλλά και η ικανότητα, μετά το διαχωρισμό των δραστηριοτήτων, της «Εταιρείας Υποδομών» να χρηματοδοτήσει ένα φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο 380 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2019 – 2023 θέτει σε αμφιβολία τη βιωσιμότητα των δύο σχημάτων, αλλά και την προσέλκυση επενδυτών ως προς την ιδιωτικοποίηση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της «ΔΕΠΑ Εμπορίας».
Πιο συγκεκριμένα, στην εμπορική εταιρεία θα υπαχθούν η Εταιρία Παροχής Αερίου(ΕΠΑ) Αττικής, οι χονδρεμπορικές δραστηριότητες της ΔΕΠΑ, οι σταθμοί ανεφοδιασμού οχημάτων με φυσικό αέριο και οι διεθνείς συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου.
Σήμερα η ΕΠΑ Αττικής διαθέτει 70 άτομα προσωπικό και, σύμφωνα με κύκλους των εργαζομένων, ενσωματώνοντας περίπου 20 άτομα από την προμήθεια και τη χονδρεμπορική της ΔΕΠΑ, δημιουργείται μία εταιρία 90 ατόμων που μπορεί να είναι ανταγωνιστική και βιώσιμη. Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενοι της ΔΕΠΑ δεν είναι αντίθετοι στην κάλυψη κενών από το 2006 εργασιακών θέσεων, αλλά δεν συμφωνούν με την «υπερφόρτωση» των εταιρειών με προσωπικό. Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, το ΥΠΕΝ επιλέγει να δημιουργήσει ένα «μη ορθολογικό σχήμα» 270 ατόμων (70 ΕΠΑ Αττικής, 170 άτομα ΔΕΠΑ μαζί με εργολαβικούς και 30 υπάλληλοι πρατηρίων αεριοκίνησης). Όπως εκτιμούν, οι υποψήφιοι επενδυτές θα προχωρήσουν σε απομείωση της αξίας της επιχείρησης λόγω του πλεονάζοντος προσωπικού.
Παράλληλα, κύκλοι των εργαζομένων εκφράζουν επιφυλάξεις και αναφορικά με την απόφαση της κυβέρνησης το δημόσιο, που θα έχει το μειοψηφικό πακέτο των μετοχών της «ΔΕΠΑ Εμπορίας», να διατηρήσει το δικαίωμα ασφάλειας εφοδιασμού και συνεπώς της διαμόρφωσης των συμβάσεων προμήθειας φυσικού αερίου. Ο νέος ιδιοκτήτης της εταιρείας, σύμφωνα με τους εργαζομένους, θα έλθει σε δυσμενέστερη θέση έναντι των ανταγωνιστών του, σε μία ανοικτή αγορά ιδίως μετά τη διασύνδεση του TAP και τη μεγάλη διαθεσιμότητα LNG.
Η ΔΕΠΑ Υποδομών
Αναφορικά με τη ΔΕΠΑ Υποδομών, όπου περνούν η ΕΔΑ Αττικής, η ΔΕΔΑ και η συμμετοχή της ΔΕΠΑ στην ΕΔΑ Θεσσαλονίκης, πηγές εργαζομένων, υποστηρίζουν πως αποτελεί «παγκόσμια πρωτοτυπία το δημόσιο να θέλει να διατηρήσει το 51% των δικτύων διανομής φυσικού αερίου». Σύμφωνα με τους ίδιους οι εταιρείες διανομής στις περισσότερες χώρες ανήκουν είτε σε δημοτικές, είτε σε διαδημοτικές επιχειρήσεις,με το management να ασκείται από ιδιώτες. Αν και το δημόσιο, λένε κύκλοι των εργαζομένων, έχει εκχωρήσει το 66% του ΔΕΣΦΑ σε επενδυτή, δεν υπάρχει προηγούμενο της διατήρησης του 51% των δικτύων διανομής.
Κατά τους εργαζόμενους η ΔΕΠΑ Υποδομών πρέπει να εκτελέσει ένα φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο 380 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2019 – 2023 χωρίς όμως να μπορεί να υποστηριχθεί από τα μερίσματα της τάξης των 40 εκατ. ευρώ ετησίως.
Τα ερωτήματα για τα διεθνή έργα
Στο νέο σχήμα της ΔΕΠΑ Υποδομών, θα δημιουργηθεί και η εταιρεία «Διεθνών Έργων», υπό το μορφή θυγατρικής όπου το δημόσιο θα έχει τον κύριο έλεγχο.
Αυτή τη στιγμή η ΔΕΠΑ διατηρεί το 50% της εταιρείας ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε. (έτερος μέτοχος η ιταλική Edison – 100% θυγατρική της γαλλικής Edf), στο portfolio της οποία συμπεριλαμβάνονται:
1. Ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB, η κατασκευή του οποίου θα ξεκινήσει τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους και στον οποίο η ΔΕΠΑ θα κληθεί να εισφέρει άμεσα κεφάλαια της τάξης των 17 εκατ. ευρώ.
2. Ο αγωγός Eastmed (Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα), στον οποίο η ΔΕΠΑ θα κληθεί να εισφέρει στις αρχές Ιουνίου 2019 περί τα 18 εκατ. ευρώ προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίηση της Μελέτης Εφαρμογής και της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης η οποία έχει συμφωνηθεί με την Ε.Ε. βάσει σύμβασης συγχρηματοδότησης.
3. Ο ελληνοϊταλικός αγωγός IGI, έργο ώριμο προς υλοποίηση, σε αναμονή αερίου προς διαμετακόμιση.
Σύμφωνα με πηγές των εργαζομένων «λόγω των χαμηλών μερισμάτων της ΔΕΠΑ Υποδομών, η εταιρεία Διεθνών Έργων δεν έχει την απαραίτητη κεφαλαιακή επάρκεια προκειμένου να ακολουθήσει τον έτερο μέτοχο (Edison) στην υλοποίηση του παραπάνω επενδυτικού πλάνου της εταιρείας ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε. έτσι ώστε να παραμείνει ισοδύναμος μέτοχος στην εταιρεία». Όπως εκτιμούν, «η πιθανότερη εξέλιξη θα είναι ότι η συμμετοχή της «ΔΕΠΑ Υποδομών» στην εταιρεία «Διεθνών Έργων» σύντομα να εξαϋλωθεί επ’ ωφελεία της Edison ή κάποιου άλλου, με συνέπεια η χώρα να απωλέσει ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης γεωπολιτικής στρατηγικής στον ενεργειακό τομέα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την πρακτική σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με πηγές των εργαζομένων, εταιρείες που συμμετέχουν στην ανάπτυξη διεθνών έργων υποδομής διασυνοριακού χαρακτήρα να είναι είτε παραγωγοί υδρογονανθράκων, είτε μεγάλες εμπορικές εταιρείες (BP, ENI, Total, Statoil, Sonatrach κλπ.) είτε μεγάλοι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου (Transmission System Operators – TSOs) όπως είναι η SNAM, η Fluxys, η Endesa κλπ. Κι αυτό γιατί όλα τα μεγάλα διεθνή έργα σαν αυτά που αναπτύσσει η ΔΕΠΑ, είναι εντάσεως κεφαλαίου και απαιτούν ισχυρούς μετόχους που συνήθως ταυτίζονται με τους ίδιους τους χρήστες (shipper) των έργων.