Tον αποκλεισμό εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη παραγωγή ή προμήθεια αερίου και ηλεκτρισμού στην Ελλάδα από τη δυνατότητα να αποκτήσουν τον έλεγχο και να ασκήσουν οποιοδήποτε δικαίωμα στη ΔΕΠΑ Υποδομών, προβλέπει το νομοσχέδιο για τον εταιρικό μετασχηματισμό της επιχείρησης, το οποίο κατατίθεται μεθαύριο Πέμπτη στη Βουλή.
Σύμφωνα με το κείμενο του σχεδίου νόμου που έχει στα χέρια του το "Energypress" διευκρινίζονται αναλυτικά οι περιορισμοί που τίθενται στη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ Υποδομών η οποία αποσχίζεται από τη ΔΕΠΑ, πως αυτή μετονομάζεται σε ΔΕΠΑ Εμπορίας, τι ακριβώς θα ισχύσει με τα εργασιακά του μονίμου προσωπικού κάθε μιας εκ των δύο εταιρειών, τι θα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιό τους, και μέχρι πότε πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διάσπαση.
Καταρχήν καθίσταται σαφές ότι ο ιδιοκτήτης των δικτύων διανομής φυσικού αερίου πρέπει να είναι ανεξάρτητος από συμφέροντα προμήθειας, εμπορίας και παραγωγής. Δεν μπορούν επομένως να αποκτήσουν τον έλεγχο στη ΔΕΠΑ Υποδομων, εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ή προμήθεια φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στην Ελλάδα. Τούτο ωστόσο δεν αποκλείει τη συμμετοχή τους σε αυτήν, τυχόν παθητικών επενδυτών με μειοψηφική συμμετοχή, δηλαδή μέσω του προς πώληση 14%, καθώς το ποσοστό του Δημοσίου δεν πρόκειται ποτέ να πέσει κάτω του 51%.
Στο ζήτημα των εργασιακών που τόσες τριβές έχει μέχρι σήμερα προκαλέσει, το νομοσχέδιο μιλά μόνο για τους περίπου 50 μόνιμους εργαζόμενους της ΔΕΠΑ, δίχως αναφορά στο θέμα των εργολαβικών, η οποία ούτως ή άλλως δεν θα μπορούσε να υπάρχει, όταν για να τακτοποιηθούν, επιχειρείται παράκαμψη του ΑΣΕΠ.
Αναφορικά με το προσωπικό που μεταβιβάζεται στη ΔΕΠΑ Υποδομών, συνεχίζουν να ισχύουν όλοι οι σημερινοί όροι, βάσει ατομικών συμβάσεων ή επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης, μέχρι τη νεότερη όμως τροποποίησή τους, πάλι μέσω νέας ατομικής σύμβασης ή νέας ΕΣΣΕ. Οσο για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, ενόψει και της πώλησης του 50,1%, ορίζεται ότι παρέχεται 3ετή ομπρέλα από απολύσεις, διάστημα εντός του οποίου δεν δύναται να απομακρυνθεί κανείς.
Το νομοσχέδιο ορίζει επίσης τι θα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο κάθε μιας εκ των δύο εταιρειών, ότι αμφότερες οφείλουν το αργότερο εντός 3 μηνών από τη διάσπαση να έχουν απορροφήσουν τις θυγατρικές τους, ενώ περιγράφει τα επιμέρους λογιστικά και φορολογικά θέματα του εταιρικού μετασχηματισμού, όπως για παράδειγμα την έκδοση νέων μετοχών από τη ΔΕΠΑ Υποδομών, αντίστοιχης ονομαστικής αξίας που θα παραδοθούν απευθείας στους μετόχους της σημερινής εταιρείας (ΤΑΙΠΕΔ, ΕΛΠΕ). Ακολουθούν αναλυτικά οι βασικότερες διατάξεις.
Ποιοι δικαιούνται να διεκδικήσουν τη ΔΕΠΑ Υποδομών
Σύμφωνα με το κείμενο, αποκλείεται σε επιχειρήσεις που ασκούν τη δραστηριότητα της παραγωγής ή προμήθειας φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού να ελέγχουν άμεσα ή έμμεσα πλειοψηφικό πακέτο στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρείας ή διαχειριστή δικτύου διανομής φυσικού αερίου.
Διευκρινίζεται ωστόσο ότι μια επιχείρηση παραγωγής ή προμήθειας ή εμπορίας στην Ελλάδα επιτρέπεται να έχει μειοψηφική συμμετοχή σε διαχειριστή δικτύου διανομής φυσικού αερίου ή σε δίκτυο διανομής.
Στην ίδια πάντα λογική απαγορεύεται από το ίδιο ή τα ίδια πρόσωπα να διορίζουν ή να είναι τα ίδια μέλη του Δ.Σ. στο διαχειριστή δικτύου διανομής ή στο δίκτυο διανομής και να ασκούν ταυτόχρονα άμεσα ή έμμεσα έλεγχο ή οποιοδήποτε δικαίωμα σε επιχείρηση που εκτελεί στην Ελλάδα οποιαδήποτε από τις δραστηριότητες παραγωγής, προμήθειας φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
"Δεν μπορεί ο διαχειριστής του δικτύου διανομής να ελέγχει μια επιχείρηση παραγωγής ή προμήθειας φυσικού αερίου ή/και ηλεκτρικής ενέργειας ή εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας και, ταυτοχρόνως, να ασκεί έλεγχο ή δικαιώματα σε διαχειριστή δικτύου διανομής ή σε εταιρεία που έχει στην κυριότητα ή/και τον έλεγχο της δίκτυο διανομής φυσικού αερίου", όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται.
Αντιστρόφως, αποκλείεται η δυνατότητα να ασκεί έλεγχο ή δικαιώματα σε επιχείρηση που εκτελεί στην Ελλάδα οποιαδήποτε από τις δραστηριότητες παραγωγής ή προμήθειας ή εμπορίας (είτε φυσικού αερίου είτε ηλεκτρικής ενέργειας), όποιος ελέγχει δίκτυο διανομής ή διαχειριστή δικτύου διανομής.
Διευκρινίζεται ωστόσο ότι δύο διαφορετικοί φορείς του Δημοσίου, που ελέγχουν αφενός ένα διαχειριστή ή μια εταιρεία διανομής αερίου και αφετέρου μια εταιρεία που ασκεί δραστηριότητα παραγωγής ή προμήθειας αερίου και ρεύματος, πληρούν τα κριτήρια του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού, εφόσον δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ίδιου τρίτου φορέα του Δημοσίου.
Ελέγχος από τη ΡΑΕ τυχόν καταστρατήγησης των περιορισμών
Τη διαδικασία θα εποπτεύει η ΡΑΕ που οφείλει να εναντιωθεί αν μια επιχείρηση από τις παραπάνω καταστρατηγήσει τους περιορισμούς και επιδιώξει να αποκτήσει τον έλεγχο σε διαχειριστή δικτύου διανομής αερίου.
Επίσης η ΡΑΕ μπορεί να απορρίψει επενδυτή από τρίτη χώρα να αποκτήσει τον έλεγχο ή να αυξήσει τη συμμετοχή του στη ΔΕΠΑ Υποδομών, εφόσον αυτό θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Σε μια τέτοια περίπτωση εξάλλου, η ΡΑΕ μπορεί να αρνηθεί την πιστοποίηση της ΔΕΠΑ Υποδομών.
Εργασιακά - Προσωπικό
Στο ζήτημα των εργαζομένων που μεταβιβάζονται στη ΔΕΠΑ Υποδομών, συνεχίζουν να ισχύουν τα σημερινά ισχύοντα, βάσει ατομικών συμβάσεων ή επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης, μέχρι τη νεότερη τροποποίησή τους πάλι μέσω νέας ατομικής σύμβασης ή νέας ΕΣΣΕ. Το προσωπικό της ΔΕΠΑ Υποδομών θα αποτελείται από τους εργαζόμενους της ΕΔΑ Αττικής, της ΔΕΔΑ και του κλάδου υποδομών της ΔΕΠΑ, που μπορούν φυσικά πριν τη διάσπαση να ενταχθούν σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, τα οποία θα συνταχθούν από τα ΔΣ κάθε εταιρείας. Ειδικά το προερχόμενο προσωπικό από τη ΔΕΠΑ θα καθοριστεί με απόφαση του Δ.Σ.
Στη περίπτωση τώρα της ΔΕΠΑ Εμπορίας, ενόψει και της πώλησης του 50,1%, ορίζεται ότι παρέχεται 3ετή ομπρέλα από απολύσεις, διάστημα εντός του οποίου δεν δύναται να απομακρυνθεί κανείς. Ειδικά για τα περίπου 80 άτομα της ΕΠΑ Αττικής προβλέπεται ότι γι’ αυτά δεν ισχύουν οι προβλέψεις του ν.4354/2015.
Το χαρτοφυλάκιο της ΔΕΠΑ Υποδομών
Σε αυτήν θα συγκεντρωθούν αφενός οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ στις εταιρείες διαχείρισης δικτύων διανομής, δηλαδή σε ΕΔΑ Αττικής, ΕΔΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, ΔΕΔΑ, αφετέρου στα διεθνή έργα. Δηλαδή όσα αναπτύσσονται από την ΥΑΦΑ Ποσειδών (αγωγοί IGI, East Med), από την εταιρεία του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, καθώς και όσα πρόκειται να αναπτύξει η εταιρεία στο μέλλον. Τρεις μήνες μετά τη διάσπαση, η ΔΕΠΑ Υποδομών οφείλει να έχει απορροφήσει τις θυγατρικές της, δίχως να χρειάζεται εκείνες να έχουν κλείσει μια πλήρη 12μηνη χρήση. Στο χαρτοφυλάκιο της ΔΕΠΑ Υποδομών θα ανήκει επίσης η μελλοντική της συμμετοχή στον πλωτό τερματικό αεριοποίησης της Αλεξανδρούπολης (FSRU), καθώς και το υφιστάμενο δίκτυο οπτικών ινών που ανήκει στη ΔΕΠΑ.
Συστήνεται εταιρεία διεθνών έργων
Επίσης τρεις μήνες μετά τη διάσπαση, η ΔΕΠΑ Υποδομών οφείλει να έχει προχωρήσει σε νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό της δραστηριότητας στα διεθνή έργα και να συστήσει νέα ξεχωριστή εταιρεία, 100% θυγατρική της, όπου και θα εισφέρει τις υφιστάμενες συμμετοχές της.
Το χαρτοφυλάκιο της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Σε αυτήν θα παραμείνουν η εισαγωγή φυσικού αερίου στη χώρα, (είτε μέσω αγωγών, είτε μέσω ΥΦΑ), μέσω των μακροχρόνιων συμβολαίων με Gazprom και Socar, η εμπορία ηλεκτρισμού, ο ανεφοδιασμός οχημάτων με συμπιεσμένο αέριο CNG, η προμήθεια απομακρυσμένων δικτύων διανομής, καθώς επίσης οι δεσμεύσεις ποσοτήτων στον ελληνοβουλγαρικό αγωγό και στον τερματικό FSRU. Ορίζεται επίσης ότι το αργότερο 3 μήνες μετά τη διάσπαση, η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα απορροφήσει τις θυγατρικές της ("Φυσικό Αέριο Αττικής"), δίχως να απαιτείται εκείνες να έχουν κλείσει μια πλήρη 12μηνη χρήση.
Η πώληση του 50,1% της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Προβλέπεται ότι η διαδικασία διάθεσης του 50,1% των μετοχών μπορεί να ξεκινήσει και πριν τη ολοκλήρωση της διάσπασης της ΔΕΠΑ. Οι υπόλοιπες μετοχές της ΔΕΠΑ Εμπορίας όπως και τα δικαιώματα ψήφου μεταβιβάζονται στο υπερ-Ταμείο.
Στο Δημόσιο το 51% της ΔΕΠΑ Υποδομών
Το μετοχικό κεφάλαιο και τα δικαιώματα ψήφου της ΔΕΠΑ Υποδομών θα ανήκουν άμεσα και έμμεσα κατά πλειοψηφία στο Ελληνικό Δημόσιο (51%). Το ποσοστό δεν δύναται πλέον να κατέλθει κάτω από το 51% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου και των δικαιωμάτων ψήφου της ΔΕΠΑ Υποδομών.