Τις συζητήσεις των Ελληνικών Πετρελαίων με την κυβέρνηση Ζάεφ για την επαναλειτουργία του αγωγού μεταφοράς πετρελαίου από τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης μέχρι τις εγκαταστάσεις των ΟΚΤΑ στα Σκόπια, επιταχύνει η Συμφωνία των Πρεσπών.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ κοντά στο να καταλήξουν τις διαπραγματεύσεις για την έναρξη της λειτουργίας του πετρελαιαγωγού. Αυτός είχε σταματήσει να λειτουργεί το 2013 όταν τα ΕΛ.ΠΕ έκριναν ως ασύμφορη τη δραστηριότητα της διύλισης των ΟΚΤΑ. Ο αγωγός μήκους 213 χλμ έχει ικανότητα μεταφοράς 350.000 μετρικών τόνων πετρελαίου και πριν το 2013 διακινούσε αργό πετρέλαιο από τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης μέχρι τη μονάδα των ΟΚΤΑ στα Σκόπια.
Από το 2013 πια η γειτονική χώρα της FYROM εφοδιάζεται οδικώς με καύσιμα. Το κόστος τόσο για το κρατίδιο όσο και για τα ΕΛ.ΠΕ που είναι ο κύριος προμηθευτής της χώρας είναι τεράστιο. Επιπλέον, τα κρούσματα λαθρεμπορίας είναι ευρέως διαδεδομένα με το κράτος της FYROM και τα ΕΛ.ΠΕ να μετρούν απώλειες εσόδων.
Η ανάπτυξη που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στις χώρες της Βαλκανικής έχει οδηγήσει τη διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων στην απόφαση να αξιοποιήσει τα ΟΚΤΑ ως κέντρο διαμετακόμισης πετρελαιοειδών προϊόντων όχι μόνο στα σύνορα των γειτονικών Σκοπίων αλλά και σε άλλες χώρες της περιοχής.
Ο ελληνικός πετρελαϊκός όμιλος δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τα Σκόπια με περισσότερα από συνολικά 200 πρατήρια υγρών καυσίμων και ο εφοδιασμός μέσω του πετρελαιαγωγού της Θεσσαλονίκης αναμένεται να μειώσει σημαντικά τα κόστη μεταφοράς των καυσίμων στις τοπικές αγορές. Παράλληλα η επαναλειτουργία του αγωγού είναι δυνατόν να ανοίξει για τα ΕΛ.ΠΕ κι άλλες αγορές στις περιοχές.
Οι αποζημιώσεις των ΕΛ.ΠΕ
Εξάλλου στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης βρίσκονται η κυβέρνηση της FYROM και τα ΕΛ.ΠΕ για την καταβολή αποζημίωσης 32 εκ. δολ. που διεκδικεί η εταιρία από το κράτος.
Η υπόθεση της αποζημίωσης έχει να κάνει με τη σύμβαση που είχαν συνάψει τα δύο μέρη το 1999 και αφορούσε στην υποχρέωση των Σκοπίων να αγοράζουν κάθε χρόνο τουλάχιστον 500.000 τόνους ετησίως μαζούτ. Η συμφωνία με 20ετή διάρκεια συνόδευσε την εξαγορά του διυλιστηρίου ΟΚΤΑ από τον ελληνικό πετρελαϊκό όμιλο.
Η σύμβαση αυτή είχε επικριθεί και καταγγελθεί το 2002 από την κυβέρνηση που ηγούταν το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών, με εμπειρογνώμονες να υποστηρίζουν πως το «κατώφλι» των 500.000 τόνων ήταν υπερβολικό.
Το 2004, τα ΕΛ.ΠΕ είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη και το 2007 είχαν πετύχει απόφαση αποζημίωσης 52 εκατ. ευρώ από το Διαιτητικό Δικαστήριο του Παρισιού για τη μη εκπλήρωση συμβατικών υποχρεώσεων από τη μεριά των Σκοπίων.
Η ελληνική εταιρία, προσέφυγε πριν το τέλος του 2018 ξανά στη Δικαιοσύνη καθώς το κράτος της ΠΓΔΜ δεν τήρησε τις συμβατικές υποχρεώσεις ούτε την περίοδο 2008 – 2011. Το ποσό που διεκδικούν ανέρχεται στα 32 εκατ. δολάρια. Πηγές θέλουν τα ΕΛ.ΠΕ να επέλεξαν τη δικαστική οδό καθώς θα έχαναν το σχετικό δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου του 2019.