Ανεβαίνει το γεωπολιτικό θερμόμετρo το φθινόπωρο στο Αιγαίο με φόντο τα κοιτάσματα φυσικού αερίου σε Κρήτη και Κύπρο, αλλά και τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed.
Τρεις κινήσεις που δρομολογούνται στον ενεργειακό τομέα με τη στήριξη της ΕΕ και των ΗΠΑ ενισχύουν και αναβαθμίζουν τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Από την άλλη πλευρά, όμως, οι παράγοντες που ξεδιπλώνουν αυτές τις ενέργειες δεν αποκλείουν προκλητικές ενέργειες από την Τουρκία, η οποία επιδιώκει να δημιουργήσει τετελεσμένα ιδίως στην κυπριακή ΑΟΖ.
Ειδικότερα, το δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου αναμένεται να φτάσουν στο ελληνικό Κοινοβούλιο οι συμβάσεις παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας κι εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στα δύο θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης. Τις περιοχές έχουν χτυπήσει και κερδίσει η κοινοπραξία των πετρελαϊκών κολοσσών Total και ExxonMobil με τα Ελληνικά Πετρέλαια.
Διακυβερνητική Συμφωνία
Για τον Σεπτέμβριο στα Χανιά, σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», προγραμματίζεται η υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed. Ο αγωγός, που προωθούν οι εταιρείες ΔΕΠΑ και Edison, κάνοντας μια διαδρομή 1.872 χλμ., θα φέρνει τις ποσότητες φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, της Κύπρου και της Κρήτης, εφόσον βρεθούν στις θαλάσσιες παραχωρήσεις, προς την Ευρώπη διασχίζοντας τη Δυτική Ελλάδα και καταλήγοντας στην Ιταλία.
Η τρίτη κίνηση έρχεται στο νησί της Αφροδίτης από τον αμερικανικό πετρελαϊκό όμιλο ExxonMobil, ο οποίος, σε συνεργασία με την Qatar Petroleum, φέρνει εξειδικευμένο γεωτρύπανο προκειμένου να κάνει δύο πολλά υποσχόμενες γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 10 της ΑΟΖ. Οι εκτιμήσεις θέλουν στο συγκεκριμένο τεμάχιο να κρύβονται τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου, σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα του αιγυπτιακού κοιτάσματος Zohr.
Για τις κινήσεις αυτές Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες παρέχουν πλήρη πολιτική στήριξη σε Αθήνα και Λευκωσία καθώς και στο Τελ Αβίβ (EastMed). Οι έρευνες για τον εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου καθώς και η υλοποίηση του αγωγού μεταφοράς τους στην Ευρώπη αφενός υπηρετούν τις επιλογές της ΕΕ για εναλλακτικές πηγές προμήθειας φυσικού αερίου, ώστε να διασφαλίζει στα κράτη - μέλη την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια εφοδιασμού, αφετέρου ικανοποιούν και τη διπλωματική πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας, η οποία στοχεύει στον περιορισμό της άσκησης πολιτικής επιρροής της Μόσχας μέσω της προμήθειας φυσικού αερίου. Η ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το καύσιμο της Gazprom. Η απόφαση των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον στην εφαρμογή της συγκεκριμένης ενεργειακής πολιτικής φαίνεται άλλωστε και από τη δραστηριότητα στην περιοχή των μεγάλων πετρελαϊκών ομίλων της γαλλικής Total και της αμερικανικής ExxonMobil.
Σε ό,τι αφορά το θέμα των κοιτασμάτων στην Κρήτη, την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης ανέδειξε τις εταιρείες της κοινοπραξίας Total - ExxonMobil - ΕΛΠΕ ως επιλεχθείσες συμμετέχουσες των δύο θαλάσσιων περιοχών δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, έπειτα από σχετική εισήγηση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων. Πλέον η ΕΔΕΥ διαπραγματεύεται με τις εταιρείες για τα δύο σχέδια σύμβασης. Εκτιμάται ότι οι εργασίες αυτές θα τελειώσουν στο τέλος του μήνα και στη συνέχεια είναι στα χέρια του υπουργού ώστε τα κείμενα να αποσταλούν στο ελεγκτικό συνέδριο, ύστερα να υπογραφούν και τέλος να κυρωθούν από τη Βουλή. Ενα στάδιο πριν, βρίσκεται και η υπόθεση της θαλάσσιας παραχώρησης του Ιονίου, με την ΕΔΕΥ να αξιολογεί την προσφορά των εταιρειών Repsol - ΕΛΠΕ.
Οι “Μεγάλοι” είναι εδώ
Το «παρών» που δίνουν τα μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας (Total, ExxonMobil και Repsol) στις έρευνες υδρογονανθράκων στη χώρα ανεβάζει τις πιθανότητες ύπαρξης κοιτασμάτων.
Πέραν αυτού του γεγονότος, η ΕΔΕΥ, που απαρτίζεται από επιστημονικό στελεχικό δυναμικό, αναφέρει στην ετήσια οικονομική της έκθεση: «Γεωλογικά υπάρχουν ομοιότητες με τα πετρώματα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που έδωσαν τα τελευταία πέντε χρόνια πολλές ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων αερίου. Η θαλάσσια περιοχή της Δυτικής Ελλάδας και νότια της Κρήτης χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα από ασβεστολιθικά πετρώματα και παρουσιάζουν ομοιότητες με το κοίτασμα Zohr της Αιγύπτου, της Καλυψούς και του Ονησιφόρου της Κύπρου, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις με το κοίτασμα της Αφροδίτης στην Κύπρο ή του Λεβιάθαν στο Ισραήλ. Ολα αυτά τα κοιτάσματα είναι αερίου, ανακαλύφθηκαν δε την τελευταία πενταετία με μια σειρά γεωτρήσεων».
Και συνεχίζει η ΕΔΕΥ: «Γεωστρατηγικά και εμπορικά είναι επίσης εμφανές ότι υπάρχει γεωγραφική σύγκλιση μεταξύ των περιοχών έρευνας υδρογονανθράκων και των δύο μεγάλων επενδύσεων μεταφοράς αερίου από τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, του αγωγού TAP και του αγωγού EastMed. Γίνεται αντιληπτό ότι ο συνδυασμός επενδύσεων σε έρευνα και μεταφορά υδρογονανθράκων προσφέρει ισχυρά οικονομικά κίνητρα στους επενδυτές».
(του Χρήστου Κολώνα, ΤΑ ΝΕΑ)