Η αρχή έγινε με τη διασύνδεση των Κυκλάδων, ένα έργο που χρειάστηκε πάνω από 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί, και σηματοδότησε την πρώτη μεγάλη υποβρύχια διασύνδεση μεγάλου μήκους και υψηλών τεχνικών απαιτήσεων που κατασκευάστηκε στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα. Τα επόμενα χρόνια, ωστόσο, αρχής γενομένης από το 2018, αναμένεται να δημοπρατηθούν από τον ΑΔΜΗΕ μια σειρά από νέα μεγάλα έργα υποβρύχιων διασυνδέσεων, για τα οποία ήδη έχουν πάρει θέση μάχης όλες οι μεγάλες δυνάμεις του κλάδου των καλωδίων σε Ελλάδα και εξωτερικό. Άλλωστε, το οικονομικό δέλεαρ είναι μεγάλο και το ύψος των έργων αναμένεται να ξεπεράσει τα 4 δισ. μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Και εάν μέχρι πέρυσι η οικονομική κατάσταση της ΔΕΗ και τα προβλήματα πρόσβασης σε χρηματοδότηση αποτελούσαν ανασχετικό παράγοντα για την πρόοδο των συγκεκριμένων έργων, η είσοδος στο μετοχικό κεφάλαιο του διαχειριστή του συστήματος του κινεζικού κολοσσού State Grid ανοίγει τον δρόμο ώστε τα έργα να περάσουν από τη φάση του σχεδιασμού στην υλοποίηση.
Αυτό ήταν, άλλωστε, και το μήνυμα που έστειλε προ ημερών, κατά την παρουσία του σε ενεργειακό συνέδριο στην Αθήνα, ένα από τα στελέχη που βρίσκονται στις ανώτατες βαθμίδες της διοικητικής πυραμίδας της State Grid, ο γενικός διευθυντής διεθνούς συνεργασίας, Shirong Lyu. Όπως είπε ο κ. Shirong Lyu, η State Grid επιθυμεί να προαγάγει και να συμβάλει στην υλοποίηση μεγάλων έργων για τη διασύνδεση των ελληνικών νησιών και να προωθήσει νέες επενδύσεις που θα στηρίξουν τη μετάβαση στο νέο μοντέλο της περιφερειακής αγοράς ηλεκτρισμού.
Ποια είναι, όμως, τα έργα που επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο για τα οποία εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν επενδύσεις ύψους 4 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα κατευθυνθεί για την αγορά υποβρύχιων καλωδίων;
Το μικρότερο από τα έργα αυτά αφορά την τρίτη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων, με την πόντιση δεύτερου καλωδίου από το Λαύριο προς τη Σύρο. Το έργο αναμένεται να έχει κατασκευαστεί μέχρι το 2022, με το κόστος της εργολαβίας να ανέρχεται στα 150,5 εκατ. ευρώ.
Το δεύτερο έργο αφορά τη μικρή διασύνδεση της Κρήτης (Πελοπόννησος-Χανιά), με το μήκος του καλωδίου εναλλασσόμενου ρεύματος να φτάνει τα 132 χιλιόμετρα. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 322,7 εκατ. ευρώ, ενώ ο ανάδοχος για τα υποβρύχια καλώδια αναμένεται να αναδειχθεί πιθανότατα εντός του 2018.
Το τρίτο μεγάλο έργο αφορά τη μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης, η οποία περιλαμβάνει δύο καλώδια μήκους 328 χιλιομέτρων το καθένα, με τον διαγωνισμό να τοποθετείται χρονικά εντός του 2019-2020. Ο προϋπολογισμός για το κόστος του έργου είναι στα 713 εκατ. ευρώ.
Το τέταρτο μεγάλο έργο, στο οποίο ενδέχεται να συγχωνευτεί η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης, είναι το καλώδιο Eurasia Interconnector, με συνολικό μήκος 1.500 χιλιόμετρα και ισχύ 2.000 MW, το οποίο προβλέπεται να συνδέσει τα ηλεκτρικά δίκτυα του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου, με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 3 δισ. ευρώ.
Βγαίνουν από το συρτάρι
Εκτός από τα τέσσερα μεγάλα projects που είναι πιο προχωρημένα και θεωρούνται τεχνικά ώριμα, στην αγορά καλλιεργείται η αίσθηση ότι η είσοδος των Κινέζων στο μετοχικό κεφάλαιο του ΑΔΜΗΕ θα δώσει νέα πνοή και σε άλλα φιλόδοξα σχέδια τα οποία είχαν μπει στο συρτάρι, καθώς απαιτούν σημαντικά κεφάλαια ή ειδική τεχνολογία.
Μεταξύ αυτών περιαμβάνονται:
- Η διασύνδεση των νησιών του Β. Αιγαίου, δηλαδή της Λήμνου (μήκος 160 χιλιόμετρα), της Λέσβου (120 χιλιόμετρα) και της Χίου (93 χιλιόμετρα), με δυνατότητα επέκτασης προς Σάμο, Ικαρία (μήκος καλωδίου 160 χιλιόμετρα).
- H διασύνδεση της Κρήτης με τα Δωδεκάνησα (Κάρπαθο, Ρόδο, Σάμο, Ικαρία) με υποβρύχιο καλώδιο εναλλασσόμενου ρεύματος μήκους 450 χιλιομέτρων.
Οι "μνηστήρες" και το ελληνικό φαβορί
Η τεράστια επενδυτική "πίτα" των έργων αυτών, σημαντικό μέρος της οποίας εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια, αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των παικτών της αγοράς των υποβρύχιων καλωδίων, ενώ εύλογα κινητοποιεί και την εγχώρια βιομηχανία καλωδίων. Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια, με αιχμή του δόρατος τις επενδύσεις των Ελληνικών Καλωδίων, η ελληνική βιομηχανία έχει αναδειχθεί σε έναν από τους κύριους παίκτες της διεθνούς αγοράς. Όπως είχε αναφέρει σε πρόσφατη παρουσίαση η διοίκηση της Cenergy, στην οποία συγχωνεύτηκαν τα Ελληνικά Καλώδια, "αυτήν τη στιγμή τα ΕΛΚΑ θεωρούνται μία από τις τέσσερις καλύτερες εταιρείες στην Ευρώπη στα υποβρύχια καλώδια". Ο ανταγωνισμός, πάντως, παραμένει ισχυρός, και μεταξύ των "αντιπάλων" των Καλωδίων στους διαγωνισμούς που θα έρθουν το επόμενο διάστημα περιλαμβάνονται η γαλλική Nexans, η ιταλική Prysmianκαι η ελβετική ABB.
Η "προθέρμανση" για τις μάχες των υποβρύχιων καλωδίων στο Αιγαίο έγινε πρόσφατα, όταν η Cenergy κατάφερε να κερδίσει έναν από τους μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς, που διοργανώθηκε από τον διαχειριστή του συστήματος ηλεκτρισμού του Βελγίου, Elia, για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και εγκατάσταση υποβρύχιων καλωδίων μήκους 90 χιλιομέτρων, 150 kV, για αιολικά πάρκα στη Β. Θάλασσα. Το ύψος της σύμβασης ανέρχεται σε 70 εκατ. ευρώ και αποτελεί το τέταρτο μεγάλο έργο στη Β. Θάλασσα, καθώς η Cenergy έχει ήδη παραδώσει με επιτυχία έργα σε μεγάλους πελάτες, όπως είναι ο Ολλανδός διαχειριστή Tennet ή η δανέζικη Eneginet. Σημειώνεται ότι η εταιρεία ολοκληρώνει τον επενδυτικό της κύκλο υλοποιώντας αναβαθμίσεις στο εργοστάσιο της Fulgor, ύψους 10 εκατ. ευρώ, οι οποίες αναμένεται να διπλασιάσουν το δυναμικό του εργοστασίου μέχρι τα μέσα του 2018.
Ερωτηματικό, τέλος, για τους ελληνικούς διαγωνισμούς του ΑΔΜΗΕ παραμένει η στάση που θα τηρήσουν οι κινεζικές εταιρείες υποβρύχιων καλωδίων, εάν δηλαδή θα δείξουν ενδιαφέρον και εάν σκοπεύουν να κατέβουν αυτόνομα ή σε κοινοπραξία με συνεταίρο.
(του Χάρη Φλουδόπουλου, capital.gr)