Η τιμή που θα διαμορφωθεί κατά τη μεγάλη δημοπρασία NOME της επόμενης Τετάρτης χαρακτηρίζεται από την αγορά ως ο απολύτως καθοριστικός παράγοντας για την πορεία της λιανικής ρεύματος κατά το 2018.
Από αυτήν θα κριθεί δηλαδή αν θα υπάρξουν περιθώρια για επιθετική εμπορική πολιτική εκ μέρους των εταιρειών, για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, και συνεπώς για την μετακίνηση σοβαρού όγκου πελατών από τον δεσπόζοντα παίκτη στους εναλλακτικούς προμηθευτές.
Εκτιμάται για παράδειγμα ότι αν έχουμε επανάληψη των δεδομένων της προηγούμενης δημοπρασίας του Ιουλίου, όταν η τιμή έκλεισε στα 43,05 ευρώ/MWh, τότε κατά το 2018 η λιανική ρεύματος θα «φυτοζωεί» και θα παίρνει μερίδια με πολύ αργούς ρυθμούς. Το αποτέλεσμα που θα προκύψει την επόμενη Τετάρτη αφορά το σύνολο του 2018 καθώς οι εταιρείες στη δημοπρασία αυτή θα αντικαταστήσουν τις ποσότητες ρεύματος που πήραν φθηνά κατά την πρώτη δημοπρασία πέρυσι το Φθινόπωρο (και η φυσική παράδοση του προϊόντος τελειώνει τώρα) και θα επιχειρήσουν να πάρουν παραπάνω ποσότητες για την περαιτέρω ανάπτυξής τους.
Μπορεί όμως η τιμή να πάει σε αυτά τα υψηλά επίπεδα;
Σε πρώτη ανάγνωση οι προς δημοπράτηση ποσότητες είναι μεγάλες (οι μεγαλύτερες από κάθε άλλη φορά) καθώς θα βγούν 718 MWh/h και συνεπώς «υπάρχει ρεύμα για όλους». Επίσης, για πρώτη φορά, υπάρχουν περιορισμοί που βγάζουν εκτός παιχνιδιού δύο traders, ενώ και για τους συμμετέχοντες υπάρχουν αντικίνητρα στο να πάρουν ποσότητες που θα θελήσουν να βγάλουν στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα δεν θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στην επόμενη δημοπρασία αν δεν έχουν διαθέσει στην ελληνική αγορά το 50% των ποσοτήτων που θα πάρουν από τα NOME.
Πέντε λόγοι ανησυχίας
Παρόλα αυτά υπάρχουν μια σειρά παράγοντες που εκτιμάται ότι θα αυξήσουν τη ζήτηση και τα μπινταρίσματα και θα πιέσουν προς τα πάνω τις τιμές. Ποιοι είναι αυτοί;
Πρώτα απ΄όλα το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες είναι πλέον πολλοί και όλοι θέλουν να αποκτήσουν πλεονέκτημα. Υπάρχουν μάλιστα και νεοεισερχόμενοι, όπως οι «αεριάδες» των ΕΠΑ, που μπαίνουν δυναμικά στην αγορά και θα χρειαστούν ικανές ποσότητες ρεύματος.
Δεύτερον, ότι οι τιμές του ρεύματος στο εξωτερικό είναι πολύ υψηλές, οπότε δεν μπορούν στην πραγματικότητα να γίνουν εισαγωγές όπως πέρυσι και να καλυφθεί έτσι μέρος των αναγκών των εταιρειών για φθηνό ρεύμα. Όλες οι εκτιμήσεις μάλιστα συγκλίνουν ότι τον ερχόμενο χειμώνα θα υπάρχει στην Ευρώπη έλλειψη ενέργειας και συνεπώς ακόμα μεγαλύτερες τιμές.
Τρίτον, ότι οι υπολογισμοί των εταιρειών για την πορεία της ΟΤΣ στη χώρα μας «βλέπουν» για την επόμενη χρονιά υψηλά επίπεδα τιμών, όπως άλλωστε συμβαίνει ήδη κατά το τελευταίο διάστημα.
Τέταρτον, ότι πολλές εταιρείες χρειάζονται εναγωνίως «κλειδωμένο» έστω και κάπως ακριβό ρεύμα για να καλύψουν τη μέχρι σήμερα έκθεσή τους (έχουν πουλήσει φθηνά, κυρίως στη Μέση Τάση) αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Πέμπτον, ότι οι συνεχείς αλλαγές στους όρους και στις ποσότητες των δημοπρασιών δημιουργεί εκ των πραγμάτων μια κάποια αβεβαιότητα για το τι μέλλει γενέσθαι στην πορεία, γεγονός που διευκολύνει τη λογική «ας εξασφαλιστούμε νωρίς».
100 εκατ. για… χάσιμο
Από την άλλη πλευρά, είναι λογικό να λειτουργήσει το ένστικτο της αυτοσυντήρησης από τις συμμετέχουσες εταιρείες καθώς όλοι γνωρίζουν ότι το «εργαλείο» που λέγεται NOME, το μοναδικό άλλωστε που υφίσταται για την ανάπτυξη της λιανικής ρεύματος, θα πρέπει να προστατευθεί. «Είναι λογικό να προτιμήσουν όλοι να πάρουν ίσως κάτι λιγότερο από εκείνο που είχαν προγραμματίσει, αλλά να το πάρουν σε χαμηλότερη τιμή, παρά να επιμείνουν στο μάξιμουμ των ποσοτήτων και να ωθήσουν την τιμή στα ύψη» εκτιμά αξιόπιστος παρατηρητής του χώρου.
Είναι χαρακτηριστικός ο υπολογισμός που έκανε στέλεχος μιας εκ των εταιρειών προμήθειας: Για κάθε ένα ευρώ που ανεβαίνει η τιμή στη συγκεκριμένη δημοπρασία, χάνονται από τον κλάδο περίπου 10 εκατ. ευρώ! Αν από το 32,05 ευρώ ανά Μεγαβατώρα που είναι η τιμή εκκίνησης φτάσουμε, για παράδειγμα, στα 42 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ο κλάδος θα χάσει περίπου 100 εκατ. ευρώ!
Οι «άγνωστοι» της εξίσωσης
Σε κάθε περίπτωση, δύο παράγοντες αποτελούν τους «άγνωστους» της εξίσωσης και μπορούν βεβαίως να αποβούν καθοριστικοί:
Ο ένας είναι το τι θα κάνουν οι traders που μπορούν να συμμετάσχουν ως προμηθευτές στη δημοπρασία. Δεδομένου ότι αν αγοράσει κανείς ρεύμα στα NOME της Αθήνας, ακόμα και σε σχετικά ψηλές τιμές (πάνω από 40 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), εξασφαλίζει σίγουρα και καλά κέρδη από εξαγωγές, υπάρχει πάντα ο φόβος ότι κάποιοι εξαγωγείς θα επιχειρήσουν να πάρουν μεγάλες ποσότητες και ας αποκλειστούν από την επόμενη δημοπρασία.
Ο δεύτερος είναι το ποια είναι τα business plan των τριών μεγάλων εταιρειών του κλάδου. Είναι δεδομένο ότι θα πάρουν μεγάλες ποσότητες (άλλωστε αυτό συμβαίνει σε κάθε δημοπρασία) αλλά είναι άγνωστο ποιος είναι ο προγραμματισμός τους για τη νέα χρονιά και ποια είναι τα περιθώρια που έχουν θέσει για την ανάπτυξής τους.