Αν δεν μπορεί ο ΑΔΜΗΕ να προωθήσει τις διασυνδέσεις των νησιών, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας είναι έτοιμη να αναθέσει αλλού την κατασκευή των έργων.
Τo μήνυμα είναι του πρόεδρου της Αρχής Νίκου Μπουλαξή, που μιλώντας χθες στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, επανέφερε εμμέσως πλην σαφώς το θέμα των καθυστερήσεων που επιδεικνύει ο ΑΔΜΗΕ ως προς την υλοποίηση των υποβρυχίων διασυνδέσεων.
Καθυστερήσεις που έχουν ως συνέπεια οι καταναλωτές να πληρώνουν πανάκριβα την κοινωνική πολιτική του κράτους, καταβάλλοντας σε ετήσια βάση ως ΥΚΩ το ποσό των 600 με 800 εκατ. ευρώ, προκειμένου οι κάτοικοι των νησιών να έχουν την ίδια τιμή ρεύματος με εκείνους της ηπειρωτικής Ελλάδας. Μόνο για την Κρήτη, οι καταναλωτές εκτιμάται ότι πληρώνουν 250-350 εκατ. ευρώ ως ΥΚΩ, ανάλογα με τις διακυμάνσεις του πετρελαίου, χρήματα με τα οποία πλουτίζουν οι πετρελαϊκές εταιρείες που προμηθεύουν με καύσιμο τις εκεί μονάδες της ΔΕΗ. Το κόστος διασύνδεσης του νησιού υπολογίζεται σε 1-1,5 δισ. ευρώ, δηλαδή ποσό θα μπορούσε να αποσβεστεί πλήρως μέσα σε 3-4 χρόνια, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο σε μεγάλες επενδύσεις αιολικών πάρκων.
"Ακόμη και σήμερα που το πετρέλαιο είναι σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, οι διασυνδέσεις αυτές βγαίνουν τεχνικοοικονομικά βιώσιμες, πολύ δε περισσότερο εφόσον το πετρέλαιο ανέβει στα επίπεδα των 90 και 100 δολαρίων το βαρέλι", ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μπουλαξής.
Αν δεν καταστεί δυνατόν να προωθήσει τις διασυνδέσεις ο ΑΔΜΗΕ, τότε η ΡΑΕ είναι σε θέση, όπως είπε ο πρόεδρός της, να ενεργοποιήσει τις εξουσίες που της παρέχονται (ν.4001, και οδηγία 72/2009) προκειμένου να προχωρήσει σε διαδικασίες για τις αναθέσεις αυτών των έργων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΡΑΕ προσάπτει ευθύνες για καθυστερήσεις στον ΑΔΜΗΕ αναφορικά με την διασύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης με εκείνο του ηπειρωτικού χώρου. Άποψη της είναι ότι ο ΑΔΜΗΕ, που είναι και ο φορέας υλοποίησης του έργου, καθυστερεί όπως αποδεικνύεται και στο 10ετές του πρόγραμμα, το οποίο και κάνει λόγο για υλοποίηση της διασύνδεσης στο τέλος του 2024. Η κατεύθυνση ωστόσο που είχε δώσει η Αρχή ήταν να έχει ολοκληρωθεί ως το 2021.
Ηδη από τον περασμένο Αύγουστο, η ΡΑΕ είχε εκδώσει απόφαση σύμφωνα με την οποία καλούσε τον ΑΔΜΗΕ να αρχίσει άμεσα την εκπόνηση της μελέτης βυθού και να επισπευστεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, το οποίο εντάσσεται στα έργα της πρώτη τριετίας. Είχε μάλιστα ζητήσει να χαρακτηριστεί ως Έργο Μείζονος Σημασίας, με βάση τις προβλέψεις του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Μεταφοράς και έργο γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας.
Παρ' όλα αυτά οι καθυστερήσεις συνεχίζονται. Μόλις πριν από δέκα ημέρες ο ΑΔΜΗΕ προκήρυξε τον διαγωνισμό για την προμελέτη και αναγνωριστική ωκεανογραφική και βυθομετρική έρευνα για την μελέτη και εγκατάσταση του υποβρυχίου καλωδίου 320 kV για την διασύνδεση Αττικής-Κρήτης, προυπολογισμού 550.000 ευρώ.
Η χρονοτριβή αυτή έχει απασχολήσει τη ΡΑΕ, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες είναι αποφασισμένη να λάβει δραστικά μέτρα, τη λήψη των οποίων στην πραγματικότητα καθυστερεί αναμένοντας την εγκατάσταση του νέου επενδυτή (της Κινεζικής State Grid που πήρε το 24% του ΑΔΜΗΕ) ώστε να σταθμίσει τις προθέσεις του.
Οσο για τα μέτρα που επιτρέπει η νομοθεσία να λάβει η Ρυθμιστική Αρχή, είναι αφενός να δημιουργήσει το πλαίσιο ώστε να κατασκευαστεί το έργο από τρίτο ή τρίτους και να υποχρεωθεί στη συνέχεια ο ΑΔΜΗΕ να το παραλάβει και να το εντάξει στο εθνικό σύστημα μεταφοράς.
Αλλωστε στην απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας που ενέκρινε το δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ 2017-2026, αναφέρει τα εξής ενδεικτικά: "Ως προς τους ισχυρισμούς του ΑΔΜΗΕ Α.Ε., ότι υπάρχει δυσχέρεια ή και αδυναμία εξεύρεσης (ανθρώπινων και κεφαλαιακών) πόρων για την κατασκευή μεγάλων έργων που εξελίσσονται παράλληλα, δεδομένης της αναγκαιότητας υλοποίησης των σημαντικών έργων ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ, η ΡΑΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ.7 και 8 του άρθρου 108 του ν.4001/2011, εάν διαπιστώσει, κατά την παρακολούθηση εκτέλεσης του ΔΠΑ (σ.σ. Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης), ότι δεν διασφαλίζεται η υλοποίηση των έργων πρώτης τριετίας, όπως είναι στην προκειμένη περίπτωση τα έργα της διασύνδεσης των Κυκλάδων και της Κρήτης, σύμφωνα με το υποβληθέν σχέδιο για το ΔΠΑ του Συστήματος, οφείλει, εκ του νόμου, να εξετάσει όλους τους δυνατούς τρόπους χρηματοδότησής τους".