Επέστρεψε στην κερδοφορία η ΔΕΗ το 2016, αν και τα έσοδα της εταιρίας υποχώρησαν στα 5,25 δισ. ευρώ από 5,73 δις. το προηγούμενο έτος. Από τα αποτελέσματα της Επιχείρησης προκύπτει ότι εντάθηκε το πρόβλημα ρευστότητας σε μια χρονιά εξαιρετικά επιβαρυμένη από πληρωμές τόκων και δανείων τη στιγμή που οι ληξιπρόθεσμες οφειλές παραμένουν επίμονα υψηλές.

Όσον αφορά το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά λιανικής, ναι μεν μειώθηκε πέρυσι κατά περίπου 5%, η πτώση όμως ήταν μικρότερη από τις μνημονιακές προβλέψεις, και εξηγεί ως ένα βαθμό την πίεση των δανειστών για  δομικά μέτρα, δηλαδή πώληση μονάδων.

Πιο αναλυτικά, τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) αυξήθηκαν πέρυσι κατά € 235,3 εκατ. σε σχέση με το 2015, με το αντίστοιχο περιθώριο EBITDA να διαμορφώνεται σε 20,2% έναντι 14,4%, κυρίως λόγω των χαμηλότερων προβλέψεων.

Οπως αναφέρει η εταιρία, αρνητική επίπτωση στη λειτουργική κερδοφορία του Ομίλου για το 2016 είχαν οι παρακάτω δαπάνες:

- € 63,5 εκατ. για την κάλυψη των ελλειμμάτων που δημιουργήθηκαν στην αγορά του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ), κατά τη διάρκεια των ετών 2011 και 2012 από τρίτους προμηθευτές, οι οποίοι αποχώρησαν από την αγορά. Μετά την οριστική εκκαθάριση από το ΛΑΓΗΕ, η συνολική εφάπαξ δαπάνη διαμορφώθηκε σε € 111,8 εκατ., εκ των οποίων € 48,3 εκατ. είχαν ήδη επιβαρύνει τη χρήση του 2014.

- € 28,4 εκατ. λόγω της επιβάρυνσης της ΔΕΗ, μετά και τις Αποφάσεις 149 και 150 του 2017 της ΡΑΕ, στο πλαίσιο της νέας χρέωσης των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας για την κάλυψη του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ, η οποία ξεκίνησε το τελευταίο τρίμηνο του 2016.

- € 22,6 εκατ. εφάπαξ δαπάνη λόγω αναθεώρησης του κόστους προμήθειας φυσικού αερίου αγωγού της ΔΕΠΑ από την BOTAS για τα έτη 2012-2015, μετά την απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου σχετικά με τη διαφορά μεταξύ των δύο εταιρειών.

Εξαιρουμένων των προαναφερθέντων αρνητικών επιπτώσεων, τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν βελτίωση κατά € 257,4 εκατ., βελτίωση η οποία οφείλεται ουσιαστικά στο χαμηλότερο επίπεδο προβλέψεων κατά € 512,2 εκατ.

Σε επίπεδο προ φόρων, τα αποτελέσματα, ανέρχονται σε € 169,1 εκατ. το 2016 έναντι ζημιών € 106,6 εκατ. το 2015.

Τα μετά από φόρους κέρδη διαμορφώθηκαν σε € 67,5 εκατ. έναντι ζημιών € 102,5 εκατ. αντίστοιχα.

Έσοδα
Ο κύκλος εργασιών του Ομίλου μειώθηκε το 2016 κατά € 478,6 εκατ. ή 8,3% και διαμορφώθηκε σε € 5.257,1 εκατ. έναντι € 5.735,7 εκατ. το 2015.
Η μείωση αυτή οφείλεται στη μείωση των εσόδων από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας κατά € 549,4 εκατ. λόγω:
- της μείωσης του μέσου μεριδίου της ΔΕΗ (σε GWh) στην λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την συνακόλουθη επιδείνωση του μείγματος πωλήσεων λόγω cherry-picking από τους ανταγωνιστές,
- των νέων τιμολογιακών πολιτικών για εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες στη Χαμηλή και στη Μέση Τάση και την επιβράβευση των πιο πάνω συνεπών πελατών καθώς και των συνεπών οικιακών πελατών με την παροχή εκπτώσεων, καθώς και
- της επίπτωσης από την αύξηση του ποσοστού των απωλειών που οφείλονται σε ρευματοκλοπές.

Επενδύσεις
Οι συνολικές επενδύσεις το 2016 διαμορφώθηκαν σε € 867,6 εκατ. από 753,6 εκατ. το 2015, δηλαδή αυξήθηκαν κατά € 114 εκατ. ή 15,1%, αύξηση η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε αυξημένες επενδύσεις των ορυχείων λόγω της αποζημίωσης των δικαιούχων για την απαλλοτρίωση της Ποντοκώμης.
Στις επενδύσεις περιλαμβάνονται και οι συμμετοχές των χρηστών του δικτύου για τη σύνδεσή τους, οι οποίες το 2016 διαμορφώθηκαν σε € 60 εκατ. έναντι € 56,3 εκατ.
Οι «καθαρές» επενδύσεις του ομίλου ΔΕΗ, δηλαδή οι επενδύσεις ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υποδομών, χωρίς τις κατά τα ανωτέρω συμμετοχές, αυξήθηκαν κατά € 110,3 εκατ. ή 15,8% και ανήλθαν το 2016 σε € 807,6 εκατ. έναντι € 697,3 εκατ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Καθαρό χρέος / Ληξιπρόθεσμες οφειλές

Το καθαρό χρέος διαμορφώθηκε σε € 4.526,8 εκατ., μειωμένο κατά € 262,1 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2015 (€ 4.788,9 εκατ.). δεδομένου ότι στη διάρκεια του 2016 αποπληρώσαμε δάνεια ύψους € 409,1 εκατ και αντλήσαμε € 180 εκατ.
Για την Μητρική Εταιρεία το καθαρό χρέος διαμορφώθηκε σε € 4.380,8 εκατ. μειωμένο κατά € 171,8 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2015, δεδομένου ότι στη διάρκεια του 2016 αποπληρώσαμε δάνεια ύψους € 382 εκατ. και αντλήσαμε € 145 εκατ. Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι, παρά τη μείωση του καθαρού χρέους της Μητρικής Εταιρείας, συνέπεια κυρίως της αποπληρωμής χρεωλυσίων, καταγράφηκε αύξηση του ύψους των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους κατά € 184 εκατ. συνολικά εντός του 2016, εξέλιξη που καταδεικνύει την πίεση που ασκείται στην ρευστότητα της Εταιρείας. Συγκεκριμένα, οι πάσης φύσεως συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές στο τέλος του 2016 ανήλθαν σε € 759 εκατ., έναντι € 575 εκατ. στο τέλος του 2015.

Τέλος, σημειώνεται ότι η ΔΕΗ δεν θα διανείμει μέρισμα για το 2016.

Η δήλωση Παναγιωτάκη

Σχολιάζοντας τα βασικά οικονομικά και λειτουργικά μεγέθη της περιόδου ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε. κ. Εμμανουήλ Παναγιωτάκης δήλωσε:
«Καταγράφεται ως ιδιαίτερα θετικό γεγονός η σημαντική αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας τόσο του Ομίλου ΔΕΗ, όσο και της Mητρικής εταιρείας ΔΕΗ Α.Ε. σε σχέση με το 2015. Ειδικότερα η ΔΕΗ Α.Ε. το 2016 σημείωσε, σημαντικά κέρδη προ φόρων έναντι ζημιών το 2015.
Την ίδια περίοδο μειώθηκε το καθαρό χρέος του Ομίλου κατά €262 εκατ. και αυξήθηκαν οι επενδύσεις κατά € 114 εκατ.
Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η ανωτέρω κερδοφορία επηρεάστηκε αρνητικά κατά τουλάχιστον € 250 εκατ. από εξωγενείς, μη ελεγχόμενους από την εταιρεία παράγοντες, όπως η επιβάρυνση για τα ελλείμματα στην αγορά τα έτη 2011 και 2012 από τη γνωστή υπόθεση με ποινικές προεκτάσεις της αποχώρησης προμηθευτών από την αγορά, η αναθεώρηση των τιμών Φυσικού Αερίου για τα έτη 2012-2015 συνεπεία δυσμενούς για τη ΔΕΠΑ διαιτητικής απόφασης σε διαφορά με την τουρκική BOTAS, η κάλυψη των ελλειμμάτων του ΕΛΑΠΕ που επιβλήθηκε με το Ν. 4416/2016, η ζημία από τις δημοπρατηθείσες ποσότητες ενέργειας στο πλαίσιο των ΝΟΜΕ, η επιβάρυνση της ΔΕΗ υπέρ των ιδιωτών παραγωγών από τον προσωρινό μηχανισμό αποζημίωσης ευελιξίας (γνωστό ως ΑΔΙ), και τέλος το φαινόμενο των ρευματοκλοπών, το κόστος των οποίων, στο μέρος που αφορά την αγορά επωμίζεται μέχρι σήμερα η ΔΕΗ, ενώ σημαντικό μέρος επωμίζονται οι καταναλωτές.
Ωστόσο η κερδοφορία της Μητρικής Εταιρείας επηρεάστηκε θετικά κατά € 92,9 εκατ. από τη μείωση μετοχικού κεφαλαίου του ΑΔΜΗΕ, ποσό το οποίο θα εισπραχθεί το 2017.
Οι ανωτέρω επιδόσεις προήλθαν πρωτίστως από τη μείωση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις συνεπεία της επιτυχίας που σημείωσε το πρόγραμμα διακανονισμού των οφειλών που υποστηρίχθηκε σημαντικά από την έκπτωση επιβράβευσης των συνεπών πελατών. Προήλθαν ακόμη από τη μείωση των δαπανών ενεργειακού μείγματος και τη συγκράτηση άλλων λειτουργικών δαπανών. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί η μεγάλη μείωση της λιγνιτικής παραγωγής κατά 23% περίπου σε σχέση με το 2015, η οποία κινήθηκε στα ιστορικά χαμηλά, με αρνητική επίπτωση στην κερδοφορία αλλά και στη ρευστότητα της Μητρικής εταιρείας.
Το 2016 το μέσο ετήσιο μερίδιο της ΔΕΗ Α.Ε. στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα μειώθηκε σε σχέση με το 2015 κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες, μείωση μικρότερη από τις προβλέψεις του Ν. 4389/2016 στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους δανειστές της χώρας. Συνακόλουθα και σε συνδυασμό με τις εκπτωτικές πολιτικές ο κύκλος εργασιών του Ομίλου μειώθηκε κατά 8,3% σε σχέση με το 2015 και ανήλθε στα € 5.257,1 εκατ.
Σημαντικότερο πρόβλημα για τη ΔΕΗ Α.Ε. αναδεικνύεται στην παρούσα περίοδο η περιορισμένη ταμειακή ρευστότητα, συνεπεία της οποίας οι υπερήμερες υποχρεώσεις της εταιρείας προς τους πιστωτές της είναι αυξημένες. Το πρόβλημα ρευστότητας, πέρα από το γενικότερο οικονομικό κλίμα, οφείλεται:
α) σε συγκεκριμένους εξωγενείς παράγοντες οι οποίοι πρέπει να επανεξεταστούν, όπως: η κάλυψη των ελλειμμάτων του ΕΛΑΠΕ, η οποία έως το τέλος του 2017 αναμένεται να επιβαρύνει την εταιρεία πλέον των € 300 εκατ., και τα ΑΔΙ με τα οποία η εταιρεία επιβαρύνθηκε το 10μήνο, μέχρι και τον 3ο του 2017 κατά € 65 εκατ. περίπου. Στα ανωτέρω προστίθεται και η επιβάρυνση της ΔΕΗ Α.Ε. κατά € 70 εκατ. τουλάχιστον από την ενεργειακή κρίση Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου.
β) στο γεγονός ότι παρά την επιτυχία του προγράμματος των διακανονισμών ένας σημαντικός αριθμός πελατών αποφεύγουν να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, ενώ και η εξόφληση των τρεχόντων λογαριασμών παρουσιάζει υστέρηση. Για την αύξηση της εισπραξιμότητας η εταιρεία πέραν της εντατικοποίησης των συνήθων δράσεων θα προσφύγει στις υπηρεσίες εξειδικευμένων συμβούλων προσβλέποντας σε σημαντική βελτίωση.
Κατά τις εκτιμήσεις μας λαμβανομένου υπόψη και του ότι το 2017 είναι χρονιά ιδιαίτερα αυξημένων υποχρεώσεων της Μητρικής εταιρείας (κυρίως λόγω χρεωλυσίων, τόκων και λοιπών χρηματοοικονομικών εξόδων € 850 εκατ. και συμβολαιοποιημένων επενδύσεων € 650 εκατ.), στις οποίες πρέπει να προστεθούν η απώλεια εσόδων και ρευστότητας λόγω ΝΟΜΕ, το πρόβλημα της μειωμένης ταμειακής ρευστότητας βρίσκεται σήμερα στην κορύφωσή του. Το αμέσως προσεχές διάστημα αναμένεται σημαντική βελτίωση από τα έσοδα της πώλησης του 49% του ΑΔΜΗΕ και την προαναφερθείσα επιστροφή κεφαλαίου από ΑΔΜΗΕ προς ΔΕΗ, ενώ μεσομακροπρόθεσμα αναμένεται βελτίωση της εισπραξιμότητας.
Σε ό,τι αφορά στο άνοιγμα της αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, η ΔΕΗ καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ώστε να πραγματοποιηθεί με τον ομαλότερο δυνατό τρόπο, χωρίς στρεβλώσεις και πρακτικές πρόσκαιρου και εύκολου κέρδους, που αποβαίνουν τελικά σε βάρος των καταναλωτών. Στην κατεύθυνση αυτή έχει ήδη αρχίσει η εργασία για τη σύσταση της πρώτης θυγατρικής εταιρείας πελατών της ΔΕΗ που θα διατεθεί στην αγορά.
Τέλος ενόψη των διαφαινόμενων, με απαίτηση των δανειστών δομικών μέτρων για την επιχείρηση, έχουμε ήδη δρομολογήσει και εργαζόμαστε συστηματικά για την κατάρτιση στρατηγικού σχεδιασμού στο πλαίσιο των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται, ώστε να εκπληρωθεί ο διακηρυγμένος μας στόχος για ΔΕΗ μικρότερη μεν στον τομέα του ηλεκτρισμού στην Ελλάδα αλλά μεγαλύτερη και ισχυρότερη ως εταιρεία μέσω της διαφοροποίησης σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες και της επέκτασης σε νέες αγορές. Σ’ αυτή τη βάση επιφυλασσόμαστε να διατυπώσουμε τις θέσεις μας στο επόμενο διάστημα, με την πεποίθηση ότι υπάρχουν ή μπορεί να διαμορφωθούν όλες οι προϋποθέσεις για θετική προοπτική».