Και από εκεί που η κυβέρνηση επέμενε ότι γλίτωσε από το πωλητήριο τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ, ξαφνικά αναγνωρίζει ότι είναι ένα απευκταίο μεν, διόλου απίθανο όμως ενδεχόμενο. Το είπε όσο πιο ξεκάθαρα μπορούσε ο Γιώργος Σταθάκης, όταν κατά την συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας την Παρασκευή κλήθηκε να απαντήσει σε βροχή ερωτήσεων για το ποιό ακριβώς είναι το πλάνο της κυβέρνησης, και ποιές οι κόκκινες γραμμές της.
Αρχικά μίλησε για ένα σχέδιο που θα καταρτισθεί σε τριμερές επίπεδο, μεταξύ κυβέρνησης, θεσμών και ΔΕΗ, με ορίζοντα εξαμήνου, προσθέτοντας ωστόσο στη συνέχεια ότι υπάρχουν πολλές εύλογες απορίες και φοβίες. "Αν αποτύχει αυτό το σχέδιο, όταν θα τεθεί σε δοκιμασία το Market Test, τότε υπάρχει κίνδυνος να κινητοποιηθούν και επιπρόσθετα δομικά μέτρα. Δεν μπορώ να το αρνηθώ αυτό, διότι είναι μια θεσμική διαδικασία που λέει αν αυτό αποτύχει για οποιονδήποτε λόγο, τότε ξανανοίγει η συζήτηση. Στο χέρι μας είναι, και ελπίζω ότι αυτή θα είναι η επιδίωξή μας, να προχωρήσουμε με συντεταγμένο τρόπο, να μην αποτύχει αυτή η διαδικασία, και προκύψει η απειλή που όλοι θέλουμε να αποφύγουμε", ήταν τα λόγια του υπουργού Ενέργειας (από το 6.08 και μετά εδώ).
Στην πραγματικότητα, αυτό που είπε ο κ. Σταθάκης από την Κοζάνη είναι ότι αν τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2017, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί το Market Test, απορριφθεί το πακέτο λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ από τους δυνητικούς αγοραστές ως μη ελκυστικό, θα προστεθούν σε αυτό και υδροηλεκτρικά. Αλλά όσοι παρακολουθούν τα ενεργειακά, γνωρίζουν ότι το επίδικο της συζήτησης για την ΔΕΗ ήταν εξαρχής τα νερά, και όχι οι λιγνίτες. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθεί επενδυτής που θα ανοίξει το πορτοφόλι του για να αγοράσει μόνο λιγνιτικά εργοστάσια, τα οποία παράγουν τη μεγαβατώρα προς 50-60 ευρώ, όταν μπορεί κάλλιστα να την αγοράζει μέσω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ προς 37 ευρώ ή και χαμηλότερα.
Τι άλλαξε μέσα σε μια εβδομάδα
To γνωρίζουν όλοι όσοι ασχολούνται με τα ενεργειακά, ότι απ’ όταν έγινε γνωστό πως το Σεπτέμβριο θα διεξαχθεί Market Test για να φανεί αν το πακέτο λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ ενδιαφέρει ή όχι τους επενδυτές, η αγορά είχε προεξοφλήσει την αποτυχία του, εφόσον αυτό δεν περιλαμβάνει και νερά. Διότι όλοι ξέρουν πως το κόστος ακόμη και της πιο σύγχρονης λιγντικής μονάδας της ΔΕΗ, ακριβώς επειδή επιβαρύνεται με το τέλος αγοράς δικαιωμάτων ρύπων, έχει φτάσει να είναι το ίδιο ή και ακριβότερο με εκείνο του φυσικού αερίου.
Στο εύλογο επομένως ερώτημα τι μεσολάβησε από την περασμένη Δευτέρα όταν ο Γ.Σταθάκης διαβεβαίωνε το προεδρείο της ΓΕΝΟΠ που τον επισκέφτηκε ότι δεν πωλούνται υδροηλεκτρικά μέχρι την ομολογία της Παρασκευής στην Κοζάνη, μια πιθανή απάντηση είναι ότι ο υπουργός συνειδητοποιεί πλέον ότι τα περιθώρια ελιγμών είναι ελάχιστα. Και παρά τις κόκκινες γραμμές που έβαζε τα πρώτα 24ωρα μετά την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες, αντιλαμβανόμενος πλέον ότι τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, αρχίζει από τώρα να στρώνει το έδαφος, φοβούμενος τα χειρότερα.
Τι είπε για DG Comp
Στα ψιλά πέρασε και άλλη μια αποστροφή των όσων είπε ο Γ.Σταθάκης στην Κοζάνη, επιχειρώντας να κατευνάσει τις αντιδράσεις, αναφορικά με το ρόλο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (DG Comp) στην υπόθεση. Επεσήμανε συγκεκριμένα ότι αυτό που ανάγκασε την κυβέρνηση να αλλάξει στάση και να αποδεχτεί την πώληση μονάδων, ήταν, εκτός της απόφασης του Ευρωδικαστηρίου για το λιγνίτη, και η έρευνα που ξεκίνησε το Φεβρουάριο στην ΔΕΗ η DG Comp για χειραγώγηση της αγοράς και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Αν και ο υπουργός δεν συνέδεσε την έρευνα με τα νερά, η κουβέντα επανέρχεται στο επίμαχο για την ΔΕΗ θέμα, αφού είναι γνωστό ότι η Κομισιόν, που μελετά εδώ και χρόνια την αγορά, είναι της άποψης ότι η άρση των στρεβλώσεων θα επιτευχθεί μόνο όταν η επιχείρηση πάψει να έχει τον αποκλειστικό έλεγχο των υδροηλεκτρικών.
Στην πραγματικότητα η συμφωνία για τα ενεργειακά που θα έρθει στην Βουλή θα έχει ως φαίνεται μια γενική διατύπωση που θα μιλά για πώληση λιγνιτικών μονάδων, καθώς και ότι αντιπροσωπεύουν ποσοστό 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ. Αλλά ακριβώς επειδή, όπως έχει δηλώσει και η ίδια η κυβέρνηση, τίποτα δεν έχει οριστικά -άλλωστε τα πάντα εξαρτώνται από την συνολική πορεία της διαπραγμάτευσης- ουδείς μπορεί να προδικάσει από τώρα ότι η συμφωνία δεν θα περιλαμβάνει με ένα πιο ρητό τρόπο το θέμα των νερών.
"Απ’ όσο γνωρίζουμε κανείς από τους ιδιώτες δεν μπορεί να ρίξει κάτω από την τιμή των δημοπρασιών ΝΟΜΕ το κόστος της λιγνιτικής κιλοβατώρας", είπε από την πλευρά του στην ίδια συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου και ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδης, εννοώντας κι αυτός εμμέσως πλην σαφώς ότι το επίδικο της συζήτησης δεν είναι άλλο παρά τα νερά.
Τέλος αναφορικά με την εξιδείκευση των προς πώληση μονάδων, οι τρεις πλευρές, δηλαδή κυβέρνηση, Κομισιόν και ΔΕΗ, θα ξεκινήσουν σχετικά σύντομα να διερευνούν το θέμα που ωστόσο έχει πολλούς συντελεστές αβεβαιότητας. Οπως, το ερώτημα, ποια θα είναι η βάση για το 40% του λιγνιτικού δυναμικού της επιχείρησης ; Θα ληφθεί υπόψιν η εγκατεστημένη ισχύς του 2015, το δυναμικό του 2017 όπου στο μεταξύ κάποιες μονάδες έχουν αποσυρθεί ή του 2020 οπότε και οι αποσύρσεις θα είναι πολύ περισσότερες ; Ασαφές επίσης παραμένει αν στο 40% του λιγνιτικού δυναμικού συνυπολογίζονται με τα εργοστάσια και τα ορυχεία ή ποιός θα είναι ο ρόλος των προς απόσυρση ως το 2020 μονάδων.