Aνοίγει ο δρόμος για επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου ΔΕΠΑ- Gazprom, όσον αφορά στις τιμές, εφόσον οριστικοποιηθεί η καταρχήν συμφωνία στην οποία κατέληξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τον ρωσικό κολοσσό, δίνοντας ένα τέλος στη μακροχρόνια διένεξη μεταξύ των δύο πλευρών, που ξεκίνησε το 2012, όταν η Κομισιόν έθεσε υπό έρευνα τον ρωσικό όμιλο για παραβίαση της ευρωπαϊκής αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
Η προκαταρκτική συμφωνία, η οποία προς το παρόν τελεί υπό την αίρεση ορισμένων χωρών της Ε.Ε., προβλέπει μεταξύ άλλων την αποδέσμευση της τιμολόγησης του ρωσικού αερίου από τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, τη δυνατότητα επανεξαγωγής και μεταπώλησης αερίου ενώ αίρει και ορισμένα από τα εμπόδια στη διακίνηση ρωσικού αερίου στον υφιστάμενο αγωγό Βουλγαρίας - Ελλάδος.
Ας σημειωθεί ότι η σύμβαση προμήθειας της ΔΕΠΑ περιλαμβάνει όρο που απαγορεύει την επανεξαγωγή του αερίου. Οσον αφορά στις τιμές, η Gazprom δεσμεύεται ότι θα επιτρέψει στους πελάτες της να επαναδιαπραγματευτούν την τιμολόγηση μακροπρόθεσμων συμβολαίων, στα οποία η διαμόρφωση της τιμής συνδέεται με την τιμή του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Οι τιμές θα συνδεθούν με νέα benchmark (τιμές αναφοράς) όπως είναι τα ευρωπαϊκά gas hub και οι συνοριακές τιμές, συμπεριλαμβανομένων των τιμών στη Γερμανία, τη χώρα με τις χαμηλότερες τιμές προμήθειας του ρωσικού αερίου.
Επίσης η Gazprom δήλωσε ότι δεν πρόκειται να διεκδικήσει από τη Βουλγαρία πρόστιμα για τη ματαίωση του αγωγού South Stream.
Διαφορές
Εξάλλου, η συμφωνία προβλέπει την άρση διάφορων δεσμευτικών όρων στα συμβόλαια προμήθειας αερίου που συνδέονταν με επενδύσεις σε αγωγούς καθώς και την κατάρτηση της μονοπωλιακής τιμολόγησης του αερίου στις τρεις χώρες της Βαλτικής, τη Βουλγαρία και την Πολωνία.
Όπως ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες, οκτώ χώρες - μέλη, όλες του πρώην ανατολικού μπλοκ, έχουν προθεσμία μέχρι τις 4 Μαΐου να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους για τη συμφωνία και να προτείνουν αλλαγές, ενώ ήδη είναι ανοικτή η πλατφόρμα της Ε.Ε. για την υποβολή ενστάσεων. Οι περισσότερες χώρες της ανατολικής Ευρώπης θα ήθελαν την επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων και υψηλών προστίμων στη Gazprom, όμως η επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ, ανακοινώνοντας την προκαταρκτική συμφωνία τη Δευτέρα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει ο ρωσικός όμιλος θα επιτρέψουν την ελεύθερη ροή του αερίου στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη σε ανταγωνιστικές τιμές.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η συμφωνία μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους στις σχέσεις της Ε.Ε. με τη Gazprom και στο πλαίσιο αυτό δηλώνουν ότι θα έβλεπαν την Κομισιόν να δίνει το πράσινο φως στον αγωγό Nord Stream II, (Ρωσίας - Γερμανίας), ή να τηρεί μία πιο χαλαρή στάση απέναντι σε έργα όπως η ευρωπαϊκή επέκταση του Turkish Stream, ειδικά στην περίπτωση που η Μόσχα δεσμευτεί ότι δεν θα καταργήσει πλήρως τη γραμμή-τράνζιτ της Ουκρανίας.
Ωστόσο δεν παύει ο προβληματισμός για τη στάση που θα τηρήσουν οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και ειδικά η Πολωνία. Ηδη η κρατική εταιρεία ενέργειας της Πολωνίας, η PGNiG, χαρακτήρισε «εξαιρετικά ανεπαρκή» τη συμφωνία.