Το Σαββατοκύριακο κύλησε με μιάμιση συνάντηση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές. Όλα τα δημοσιονομικά θέματα έχουν παραπεμφθεί σε τεχνικά κλιμάκια, στα δε εργασιακά η δήλωση κυβερνητικής πηγής σύμφωνα με την οποία «το ΔΝΤ τα έχει στυλώσει», τα λέει όλα.

Οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου αναμένεται να αναχωρήσουν αύριο από την Αθήνα, χωρίς συμφωνία για μία ακόμα φορά. Εικόνα ρήξης όμως δεν προκύπτει ούτε από κυβερνητικές, ούτε από ευρωπαϊκές πηγές, παρά το γεγονός ότι σκηνικό ρήξης στήθηκε την περασμένη Τρίτη, όταν η ελληνική υπουργική ομάδα βρέθηκε ενώπιον όλων εκείνων των απαιτήσεων που είχαν χαρακτηριστεί το προηγούμενο διάστημα «παράλογες» και διαπιστώθηκε ότι δεν έχουν αμβλυνθεί στο ελάχιστο από την πλευρά των δανειστών και ιδίως του ΔΝΤ.

«Θα πάρει καιρό, δεν θα κλείσει έτσι εύκολα η συμφωνία», εκτιμά πηγή με γνώση των διεργασιών, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επανόδου των επικεφαλής των θεσμών μετά τη συνεδρίαση του EwG την ερχόμενη Πέμπτη. Η δεύτερη, χειρότερη εναλλακτική, είναι η συνέχιση των διαπραγματεύσεων εξ αποστάσεως.

Κυβερνητική πηγή πάντως σημειώνει με νόημα πως «με καλή θέληση από όλες τις πλευρές, η διαπραγμάτευση θα μπορούσε να κλείσει σε μία ώρα».

Ποια 20ή Μαρτίου;

Ως εκ τούτων, η κυβέρνηση εγκαταλείπει (σιωπηρά, προς το παρόν) τον στόχο της 20ής Μαρτίου -δηλαδή της συμφωνίας σε επίπεδο προσωπικού (Staff Level Agreement).

«Πολύ δύσκολα θα έχουμε SLA σ' αυτό το Eurogroup», απάντησε χαρακτηριστικά κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, μεταθέτοντας την προσδοκία για τον Απρίλιο.

Κατά τον ίδιο, η ουσιαστική αφωνία της Κομισιόν, που οδήγησε τη μέχρι τώρα διαπραγμάτευση στο Χίλτον σε μπρα ντε φερ μεταξύ ΔΝΤ-κυβέρνησης, «δεν πρέπει να ερμηνεύεται αποκλειστικά ως κακό σημάδι», καθώς η ευρωπαϊκή πλευρά θα βρεθεί σε ρόλο «γεφυροποιού» στο επόμενο διάστημα. Επισημαίνει ωστόσο ότι στόχος αυτής της πλευράς παραμένει η ένταξη του Ταμείου στο πρόγραμμα -επιλογή που στενεύει τα περιθώρια ανεκτού (από την Αθήνα) συμβιβασμού.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας, κατά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες στο Μαξίμου (πριν «τα σπάσουν» Αχτσιόγλου-Τσακαλώτος με το ΔΝΤ για τα εργασιακά), εμφανίσθηκε «βέβαιος» ότι η συνολική συμφωνία θα κλείσει και θα περιλαμβάνει χρέος-QE.

Για τον λόγο αυτό, προκρίνει ως επικοινωνιακή και πολιτική αντεπίθεση την ενασχόληση με την «επόμενη ημέρα της συμφωνίας», δηλαδή με τις πολιτικές και τις δράσεις που θα οδηγήσουν ασφαλώς τη χώρα στην έξοδο από την κρίση.

Σ' αυτό το πλαίσιο συγκαλεί σήμερα το Υπουργικό Συμβούλιο, με αντικείμενο «το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας», όπου θα παρουσιασθούν τα βασικά σημεία του από τον υπουργό Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου.

Όσο για το πότε θα κλείσει η συνολική συμφωνία, κυβερνητικός παράγοντας με γνώση των συζητήσεων δείχνει «στις αρχές Μαΐου». Οταν δηλαδή θα έχουν ολοκληρωθεί οι γαλλικές προεδρικές εκλογές...

Γιατί δεν κλείνει

Επί του παρόντος, κουαρτέτο και κυβέρνηση φαίνεται να διαφωνούν σε όλα. Πάντα έτσι γίνεται. Όλα παραμένουν ανοιχτά, μέχρι να κλείσουν όλα μαζί.

Αυτή τη φορά βέβαια, αυτά τα οποία θα πρέπει να συμφωνηθούν είναι πολιτικά δύσκολα για πολλούς παίκτες. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποδεχθεί σκληρά μέτρα, χωρίς να λάβει τα αντίμετρα που επιθυμούσε, ενώ το Βερολίνο θα πρέπει να βάλει νερό στο κρασί των πλεονασμάτων και του χρέους.

Το ΔΝΤ μέχρι τώρα δεν κάνει την παραμικρή έκπτωση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πέραν της αρχικής υποχώρησης από την απαίτηση για μέτρα 2,5% του ΑΕΠ στο 2% του ΑΕΠ, παρακάτω δεν εμφανίζεται διατεθειμένο να πάει. Τουλάχιστον, όχι άμεσα.

Το πρώτο βήμα καλείται να το κάνει η ελληνική κυβέρνηση, αποδεχόμενη επί της ουσίας τη συνταγή του ΔΝΤ, «γυμνή», χωρίς το αμπαλάζ των αντίμετρων, με στόχευση στους κοινωνικά αδύναμους που επεδίωκε.

Πριν από δύο εβδομάδες, οι κυβερνητικές διαρροές έφερναν στο προσκήνιο της διαπραγμάτευσης μέτρα χαμηλότερα από 2% του ΑΕΠ και αντίμετρα με μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 35%, μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια από το 13% στο 6% και στην εστίαση από το 24% στο 13%, τα οποία θα εξουδετέρωναν το νέο κύμα λιτότητας από τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων.

Οι θεσμοί επιμένουν όμως σε μέτρα 2% του ΑΕΠ, με μαχαίρι στο αφορολόγητο από το 2019 και στις συντάξεις από το 2020, απορρίπτοντας προτάσεις για σταδιακές μειώσεις σε ορίζοντα πενταετίας, διαφωνούν για τον μηχανισμό πυροδότησης των αντιμέτρων, αλλά και για τα ίδια τα αντίμετρα.

Απαιτούν οι ελαφρύνσεις να εστιάσουν σε μειώσεις φόρων για τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα στα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια, καθώς και ενίσχυση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η κυβέρνηση πλέον συζητά μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 26%, αλλά δεν δέχεται να μην πάρει τίποτα περισσότερο για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες πέραν της ενίσχυσης του ΚΕΑ.

Το «κλειδί» του Βερολίνου

Αν γίνουν άμεσα όσα απαιτούν οι δανειστές, ο διάδρομος για την ελληνική οικονομία φαίνεται να ανοίγει. Για την κυβέρνηση, άγνωστο. Θα πρέπει να σταθμιστούν εκ νέου τα συν και τα πλην της συμφωνίας.

Χθεσινό δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης του γερμανικού περιοδικού Spiegel προκαλεί αίσθηση. Το περιοδικό επικαλείται Έλληνα ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο, σύμφωνα με τον οποίο «είμαστε σε απόσταση αναπνοής από μια συμφωνία», ενώ σημειώνει μεταξύ άλλων ότι το Βερολίνο φέρεται να μην επιμένει πλέον σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για δέκα χρόνια, κάνοντας παράλληλες υπαναχωρήσεις και στο θέμα της διευθέτησης του χρέους.

«Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα θα εφαρμόσει αμέσως τις αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις», γράφει το Spiegel.