Το χαλί για υπερφορολόγηση των Ελλήνων με όπλο το «περιουσιολόγιο» και τον ενιαίο φόρο μεγάλης περιουσίας στρώνουν τα στοιχεία ξένων τραπεζών που παρουσιάζουν τους Ελληνες να είναι περίπου 280 δισ. ευρώ πλουσιότεροι από ό,τι ήταν κατά την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ και αισθητά πιο εύποροι συγκριτικά με πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης.
Τα στοιχεία αυτά, που προέρχονται από μελέτη της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse για τον παγκόσμιο πλούτο και παρουσιάζονται αναλυτικά στο εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ, ανοίγουν ένα σκοτεινό παράθυρο στο μέλλον των πρόσθετων επιβαρύνσεων που θα πέσουν στις πλάτες της «μεσαίας τάξης».
Επιβαρύνσεις οι οποίες, καθώς έχουμε ξεπεράσει πια τα όρια στη φορολόγηση των εισοδημάτων και με εξαντλημένη αποταμίευση, θα επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην κινητή και ακίνητη περιουσία των Ελλήνων, όπως ήδη προοιωνίζεται η δρομολόγηση της δημιουργίας του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου όπου θα καταγράφονται για να φορολογηθούν όλων των ειδών τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών, από λεφτά στο στρώμα και οικόπεδα μέχρι τιμαλφή και... άλογα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Credit Suisse η συνολική ακαθάριστη περιουσία των Ελλήνων προσεγγίζει το 1 τρισ. ευρώ.
Υπολογίζεται για την ακρίβεια σε 989 δισ. ευρώ, με την καθαρή ιδιωτική περιουσία (αφαιρουμένου δηλαδή του ιδιωτικού χρέους των 133 δισ. ευρώ) να είναι 856 δισ. ευρώ.
Η περιουσία αυτή κατανέμεται κατά 75% σε αξίες ακινήτων και μόλις κατά 19% σε καταθέσεις ή άλλα χρηματοοικονομικά στοιχεία.
Το 2009 η καθαρή (αφαιρουμένων των δανείων) αποτίμηση της περιουσίας ήταν 1,023 δισ. ευρώ και η ακαθάριστη ξεπερνούσε τα 1,51 τρισ. ευρώ, ενώ το 2000 αντίστοιχα οι Ελληνες είχαν ακαθάριστη περιουσία 710 δισ. ευρώ και καθαρή περιουσία 683 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι μέσα στα τελευταία χρόνια χάθηκε σχεδόν ένα ολόκληρο ΑΕΠ ή περίπου 170 δισεκατομμύρια ευρώ καθαρών περιουσιακών στοιχείων στη χοάνη της κρίσης, της ανεργίας και της κατάρρευσης των αξιών.
Ομως, το ενδιαφέρον των στοιχείων, όπως παρουσιάζονται, δεν είναι τόσο η μεγάλη και απότομη μείωση που έχει επέλθει στα περιουσιακά στοιχεία ως αποτέλεσμα της κρίσης των οκτώ τελευταίων χρόνων, όσο η εντύπωση που δημιουργείται ότι υπάρχει ακόμη πολύ συσσωρευμένο «λίπος» στις τσέπες των Ελλήνων.
Περιουσία και χρέη
Και αυτό γιατί η σύγκριση γίνεται με την κατάσταση που επικρατούσε το 2000, τότε που μπαίνοντας στο ευρώ οι Ελληνες είχαν καθαρή περιουσία αξίας 683 δισ. ευρώ.
Οι Ελληνες είναι δηλαδή σήμερα και παρά τις μεγάλες απώλειες που έχουν υποστεί, πλουσιότεροι κατά 173 δισ. ευρώ σε σχέση με 15-16 χρόνια πριν.
Συγκριτικά με το 2009 έχουν χάσει το 16% της περιουσίας τους, αλλά σε σχέση με το 2000 είναι κατά 26% πλουσιότεροι, αφού στο διάστημα αυτό οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν θεαματικά ενώ ειδικά τα τελευταία χρόνια (2013-2015) χιλιάδες Ελληνες που απέσυραν τα λεφτά τους από το τραπεζικό σύστημα αγόρασαν ακίνητα στο εξωτερικό.
Μεταξύ 2000 και 2009 η αύξηση των τιμών των ακινήτων ήταν 82%, ενώ η υποχώρησή τους από το 2009 μέχρι σήμερα υπολογίζεται στο 40%.
Υπάρχει ωστόσο μια πολύ μεγάλη διαφορά συγκρίνοντας την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων σήμερα με ό,τι επικρατούσε το 2000.
Οταν η Ελλάδα έμπαινε στο ευρώ, τα χρέη ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτα.
Κάθε ενήλικος χρωστούσε μόλις 3.207 ευρώ και το ιδιωτικό χρέος ήταν μόνο 27 δισ. ευρώ το 2000.
Σήμερα, παρότι διατηρούμε θεωρητικά μεγαλύτερο πλούτο, τα χρέη έχουν αυξηθεί κατά 360% στα 133 δισ. ευρώ (151 δισ. ευρώ το 2009) και κάθε ενήλικος είναι κατά μέσον όρο χρεωμένος με 14.663 ευρώ.
Στην πραγματικότητα ένα πολύ μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας είναι υποθηκευμένο στις τράπεζες.
Και πάλι, όμως, ενώ το μέσο επίπεδο περιουσίας ανά ενήλικο στην Ελλάδα είναι σήμερα χαμηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρώπης (93.567 ευρώ έναντι 113.344 ευρώ) οι Ελληνες εμφανίζονται να είναι σε καλύτερη θέση λόγω της μεγάλης ανισοκατανομής πλούτου που υπάρχει στην Ευρώπη.
Η διάμεση καθαρή περιουσία στην Ελλάδα ανέρχεται, σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται ο ΣΕΒ, σε 48.000 ευρώ ενώ στην Ευρώπη σε μόλις 10.000 ευρώ.
Με άλλα λόγια, το 50% των φτωχότερων Ελλήνων έχει περιουσία μέχρι και 48.000 ευρώ, όταν το αντίστοιχο ποσό στην Ευρώπη είναι μέχρι και 10.000 ευρώ.
Αυτό πιθανόν αντανακλά το γεγονός ότι εκατομμύρια Ευρωπαίοι προέρχονται από τις πρώην σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η Ελλάδα έχει σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο το μεγαλύτερο ποσοστό ενηλίκων με περιουσία από 10.000 έως 100.000 δολάρια και αντίστοιχα το μικρότερο ποσοστό ενηλίκων με περιουσία αξίας κάτω από 10.000 δολάρια.
Επίσης, η καθαρή περιουσία ανά ενήλικο στην Ελλάδα είναι σε επίπεδο σχετικά κοντά σε αυτό των ισχυρότερων οικονομιών στον κόσμο.