Στα χέρια του βασικού μετόχου των ΕΛΠΕ, δηλαδή του ομίλου Λάτση, βρίσκεται το κλειδί που θα ξεκλειδώσει την επιδίωξη της κυβέρνησης, να διατηρήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό του ΔΕΣΦΑ στο Δημόσιο, γιατί όχι και το 51%.
Στην πράξη, η προκήρυξη του νέου διαγωνισμού, παρ' ότι φαινομενικά επείγει, προκειμένου να καλυφθεί το κενό των 188 εκατ. ευρώ που έχει εγγράψει η κυβέρνηση στα φετινά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις, περπατά με βήμα σημειωτόν.
Αν η κυβέρνηση δεν πετύχει την πολιτική της στόχευση, δηλαδή να διατηρήσει το Δημόσιο ισχυρή θέση στο ΔΕΣΦΑ, ακόμη και το 51%, κάτι το οποίο κύκλοι του υπ. Ενέργειας δεν έχουν διαψεύσει, δεν πρόκειται να επιταχύνει τις διαδικασίες, πόσο μάλλον σε μια συγκυρία όπου η διαπραγμάτευση με τους δανειστές είναι κολλημένη.
Δίχως ωστόσο την συνεισφορά της Paneuropean του ομίλου Λάτση, βασικού μετόχου των ΕΛΠΕ, η εξίσωση πολύ απλά δεν βγαίνει. Τα μέχρι τώρα δεδομένα, όπως τα περιέγραψε προ ημερών κορυφαίος παράγοντας του υπ. Ενέργειας, είναι ότι θα πρέπει να θεωρείται αδιαπραγμάτευτη η πώληση του ποσοστού 31% του Δημοσίου στο ΔΕΣΦΑ, το οποίο έχει περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ. Αλλά, επειδή το Δημόσιο κατέχει συνολικά το 66% του ΔΕΣΦΑ, εάν διαθέσει το 31%, τότε απομένει μόνο με 34%, και όχι με 51%. Εκτός και αν ζητήσει να αγοράσει από τα ΕΛΠΕ μέρος από το ποσοστό 35% που κατέχουν στο ΔΕΣΦΑ.
Σύμφωνα ωστόσο με τις πληροφορίες του "Energypress", προς ώρας όχι μόνο δεν έχει γίνει παρόμοια κρούση προς τα ΕΛΠΕ, αλλά ακόμη και αυτό να συμβεί, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως τα τελευταία θα συναινέσουν.
Εδώ και καιρό, η διοίκηση των ΕΛΠΕ φαίρεται να έχει αλλάξει στρατηγική στο κεφάλαιο ΔΕΣΦΑ. Εκτιμά ότι είναι τέτοιες οι προοπτικές ανάπτυξης της αγοράς φυσικού αερίου στην ΝΑ Ευρώπη, ώστε στη μάχη για τα μερίδια της αγοράς ενέργειας τα επόμενα χρόνια, ένα περιουσιακό στοιχείο σαν τον ΔΕΣΦΑ δίνει προβάδισμα σε όποιον το κατέχει. Την άποψη αυτή υποστηρίζει σύμφωνα με τις πληροφορίες, εκτός από την διοίκηση των ΕΛΠΕ, και η πλευρά της Paneuropean του ομίλου Λάτση, του βασικού δηλαδή μετόχου των ΕΛΠΕ, ο οποίος και ελέγχει ποσοστό 45,5%.
Η σπαζοκεφαλιά των ποσοστών
Σύμφωνα επομένως με την παραπάνω ερμηνεία, η πλευρά Λάτση θα δεχόταν να διαθέσει στο Δημόσιο ένα μερίδιο μετοχών του ΔΕΣΦΑ, μόνο κάτω του 35%. Ελα όμως που το Δημόσιο θα έπρεπε να αγοράσει από τα ΕΛΠΕ ποσοστό 17% προκειμένου μαζί με το 34% που θα του απομείνει μετά την πώληση του 31%, να φτάσει στο επιδιωκόμενο 51%.
Τα παραπάνω ενισχύουν την εκτίμηση ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο περίπλοκο εγχείρημα ενεργειακής ιδιωτικοποιήσης, αφού οδηγούν σε ένα διπλό ερώτημα. Αφενός αν η Paneuropean θα συμφωνούσε να μείνει στο ΔΕΣΦΑ μόνο με ποσοστό 18% (35%-17%), και αφετέρου κατά πόσο το Δημόσιο διαθέτει τα χρήματα για να αγοράσει το 17% του ΔΕΣΦΑ από τα ΕΛΠΕ, ερώτημα επίσης αμφίβολο.
Το τίμημα φυσικά θα παίξει το ρόλο του, γι’ αυτό και ενόψει του νέου διαγωνισμού, πρόκειται να υπάρξει νέα επικαιροποιημένη αποτίμηση του ΔΕΣΦΑ από σύμβουλο, τον οποίο και θα προσλάβει το υπ. Ενέργειας, όπως είχε πρόσφατα δηλώσει ο Γ.Σταθάκης.
Αν και οποιαδήποτε πρόβλεψη θα ήταν παρακινδυνευμένη, εντούτοις κάποιοι εκτιμούν ότι η υπόθεση ΔΕΣΦΑ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από την Paneuropean προκειμένου να προχωρήσει σε μια ευρύτερη διαπραγμάτευση με το Δημόσιο και για επενδύσεις που δεν άπτονται της ενέργειας (π.χ Ελληνικό).
Το χρονοβόρο της διαδικασίας
Από τα παραπάνω συνάγονται δύο συμπεράσματα. Καταρχήν ότι ο ρόλος της πλευράς Λάτση είναι καθοριστικός ως προς την τύχη του νέου διαγωνισμού. Τυχόν άρνησή του να πουλήσουν τα ΕΛΠΕ στο Δημόσιο μέρος του ποσοστού τους (35%), καθιστά αδύνατη τη διατήρηση από το τελευταίο του 51% του ΔΕΣΦΑ. Και δεύτερον ότι έχουν δίκιο όσοι προβλέπουν ότι οι διαπραγματεύσεις, η προκήρυξη του νέου διαγωνισμού, και φυσικά η ολοκλήρωσή του (εφόσον δεν καταστεί άγονος), θα πάρουν καιρό, και επομένως δύσκολα θα καλυφθεί η τρύπα ύψους 188 εκατ. ευρώ στα φετινά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Αλλά σε μια περίοδο, που ούτως ή άλλως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων καρκινοβατεί, αυτό είναι το λιγότερο, δίχως να αποκλείεται και το σενάριο, αν ο διαγωνισμός δεν περπατησει, το ποσοστό του Δημοσίου στο ΔΕΣΦΑ να καταλήξει στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ), τη νέα θυγατρική του υπερ-Ταμείου.
Η συνέλευση των ΕΛΠΕ του 2013
Για την ιστορία, θυμίζουμε ότι όταν το 2013 η γενική συνέλευση των ΕΛΠΕ είχε εγκρίνει την πώληση της συμμετοχής τους στη Socar, οι προοπτικές της αγοράς φυσικού αερίου δεν είχαν την ίδια δυναμική με σήμερα. Τότε μάλιστα η γενική συνέλευση είχε χαρακτηρίσει την συμμετοχή στο ΔΕΣΦΑ ως μια δραστηριότητα που δεν προσφέρει συνέργειες με τις υπόλοιπες δραστηριότητες του ομίλου, προσθέτοντας ότι το κόστος δανεισμού είναι υψηλότερο από τα μερίσματα που εισπράττουν τα ΕΛΠΕ. Σήμερα τα δεδομένα δεν είναι τα ίδια. Αφενός οι νέες ανακαλύψεις κοιτασμάτων στην περιοχή και το γεωπολιτικό τοπίο έχουν αλλάξει τα δεδομένα, αφετέρου οι βλέψεις των ΕΛΠΕ για την αγορά έχουν αποκτήσει άλλη δυναμική, βοηθούμενες και από το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που υπαγορεύει το μνημόνιο. Η ρήση που συχνά διατυπώνεται από κύκλους των ΕΛΠΕ, ότι σε περίπτωση νέου διαγωνισμού για το ΔΕΣΦΑ, θα χρειαστεί νέα έγκριση από τη γενική συνέλευση των μετόχων, λέει από μόνη της πολλά.
Και τι υποστηρίζει η Fluxys
Το γεγονός ότι για το ΔΕΣΦΑ δεν υπάρχει ακόμη κάτι συγκεκριμένο που να έχει τεθεί στο τραπέζι, λέγεται ότι έχουν επιβεβαιώσει και στελέχη της βελγικής Fluxys, που εμφανίζεται ως ο νέος μνηστήρας στην υπόθεση.
Στελέχη της επισκέφθηκαν προ ημερών τον υπ. Ενέργειας Γ.Σταθάκη, όπου και του παρουσίασαν τη δυναμική της εταιρείας, τα σχέδια και τις προθέσεις της να επενδύσει στην ελληνική αγορά, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες συναντήθηκαν και με ομάδα των ΕΛΠΕ σε τεχνικό όμως επίπεδο.
Η εταιρεία κατέχει ποσοστό 19% στον αγωγό TAP και άρα έχει ένα επιπλέον λόγο να ενδιαφέρεται για τα έργα που θα λάβουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Εχει επίσης υπογράψει εδώ και χρόνια συμφωνίες τόσο με την ΡΑΕ, όσο και με τον ΔΕΣΦΑ για την δημιουργία εικονικού σημείου συναλλαγών φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Σημειωτέον ότι μέσω της θυγατρικής της Huberator, η Fluxys λειτουργεί το Zeebrugge Beach (το πρώτο φυσικό σημείο συναλλαγών στην ηπειρωτική Ευρώπη, που δημιουργήθηκε το 1999) και το Zeebruge Trading Point (εικονικό σημείο συναλλαγών που ιδρύθηκε το 2012 μετά την έναρξη ισχύος του Βελγικού συστήματος χρεώσεων εισόδου-εξόδου).