Τσίμπησαν κάπως οι πωλήσεις του πετρελαίου θέρμανσης τον Δεκέμβριο, όπως δείχνουν και οι δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις στο Taxis για το επίδομα. Το βαρύ ωστόσο κρύο των τελευταίων εβδομάδων δεν φαίνεται πως ήταν αρκετό για να αντιστρέψει την αρνητική συγκριτικά με πέρυσι εικόνα για τον κλάδο, εξαιτίας των ελάχιστων παραγγελιών που σημειώθηκαν λόγω καλού καιρού τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο.
Ετσι, οι πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης κινούνται σε επίπεδο τριμήνου (Οκτώβριος-Δεκέμβριος) κατά 40% κάτω από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2015, με την αγορά να εκτιμά ότι η εικόνα δεν πρόκειται να αλλάξει δραματικά τους επόμενους μήνες.
Εννοείται ότι η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) τον Οκτώβριο, και η συνεπακόλουθη άνοδο 10%-15% από πέρυσι της τιμής, συνέβαλε στην μείωση των πωλήσεων. Η αγορά μάλιστα εκτιμά ότι αργά ή γρήγορα, η υστέρηση στις πωλήσεις θα ενταθεί και στις βενζίνες, που ούτως ή άλλως τον Δεκέμβριο έκλεισαν στο -2% συγκριτικά με τον ίδιο μήνα πέρυσι.
Τα στοιχεία πάντως δείχνουν ότι η κυβέρνηση επέλεξε να αυξήσει τους φόρους στα καύσιμα στην χειρότερη δυνατή συγκυρία, δηλαδή πάνω σε μια ανοδική από πλευράς διεθνών τιμών αγορά, ιδανικό μείγμα για να ενισχύσει σε ακραίες περιπτώσεις κρούσματα σπέκουλας.
Μια εβδομάδα μετά την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, συνυπολογιζόμενου και του ΦΠΑ, τα καύσιμα έχουν πάρει φωτιά. Τέσσερα με πέντε λεπτά υπολογίζεται ότι έχει αυξηθεί πανελλαδικά η τιμή της βενζίνης (από 1,49 στα 1,54 ευρώ), έντεκα ολοκληρα λεπτά το ντίζελ κίνησης (από 1,18 στα 1,30 ευρώ), και δέκα λεπτά το υγραέριο κίνησης (από 72 σε 82 λεπτά).
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση ρίχνει την ευθύνη για τις αυξήσεις στην άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου, όπως έκανε προ ημερών ο υπ.Οικονομίας Δ.Παπαδημητρίου, παρανωρίζοντας το γεγονός ότι αυτές οι τελευταίες επηρεάζουν μόνο την τιμή διυλιστηρίου. Δηλαδή μόνο το 28% έως 30% της τελικής αξίας της βενζίνης. Το 72% της λιανικής τιμής της βενζίνης στην Ελλάδα διαμορφώνεται πλέον με βάση τους φόρους, έναντι 66% που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε, και όπου η μέση αγοραστική δύναμη είναι υψηλότερη της ελληνικής. Με άλλα λόγια, πάνω από επτά στα δέκα ευρώ της τελικής τιμής της βενζίνης είναι πλέον φόροι.
Το πλήγμα που προκάλεσε η επιβολή φόρων σε μια ανοδική συγκυρία από πλευράς διεθνών τιμών, φαίνεται και από τα στοιχεία για τη νησιωτική Ελλάδα, περιοχή όπου παραδοσιακά ο ανταγωνισμός υστερεί, και όπου εκτός των ειδικών φόρων κατανάλωσης, αυξήθηκε και ο ΦΠΑ από 17% σε 24%. Σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, η τιμή της βενζίνης κυμαίνεται πλέον από 1,66 και φτάνει έως και τα 1,91 ευρώ. Το ντίζελ κίνησης πωλείται μεταξύ 1,30 και 1,53 ευρώ, και το πετρέλαιο θέρμανσης ανάμεσα στα 1,04 και 1,15 ευρώ.
Ενώ δηλαδή την τελευταία διετία τα καύσιμα επενεργούσαν θετικά στο ΑΕΠ της χώρας, δίνοντας ανάσες σε κατανάλωση και παραγωγή, τώρα έχουμε μπει σε μια περίοδο αυξήσεων, τόσο μέσω των φόρων όσο και των διεθνών τιμών (οι αναλυτές μιλούν για τιμές πετρελαίου φέτος σταθερά πάνω από τα 50 δολάρια).
Η κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση είναι ότι προκειμένου να πετύχει τους στόχους για τα πλεονάσματα, επιλέγει να υπερφορολογήσει τα καύσιμα, διακυβεύοντας όμως την ίδια στιγμή τους στόχους για την ανάπτυξη. Κατά πόσο ο συνδυασμός αυτός (φόροι-τιμές πετρελαίου) θα έχει επίπτωση στο στοίχημα για ρυθμό ανάπτυξης 2,7% -ποσοστό ούτως ή άλλως πρωτοφανές για την ελληνική οικονομία αφού έχει να επιτευχθεί πάνω από δεκαετία- μένει να φανεί.
