Θοδωρής Παναγούλης
30 11 2016 | 08:00
Την απάντηση της SOCAR στη νέα βελτιωμένη ελληνική πρόταση για το ΔΕΣΦΑ αδημονεί να μάθει η κυβέρνηση, εξετάζοντας όμως ταυτόχρονα και εναλλακτικά σενάρια σε περίπτωση ναυαγίου, εξέλιξη την οποία απεύχεται αλλά θεωρείται πλέον πολύ πιθανή.
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ενέργειας, η νέα πρόταση που εστάλη στους επενδυτές (SOCAR, και SNAM), βελτιώνει την αξία του ΔΕΣΦΑ, με έμφαση την ανακτήσιμη διαφορά για τις επενδύσεις της περιόδου 2006-2015, δίχως ωστόσο να είναι σαφές αν τους ικανοποιεί και σε τι βαθμό.
Εντός των επόμενων ωρών θα το έχουμε μάθει, οπότε και θα διαψευσθούν ή θα επιβεβαιωθούν οι χθεσινοβραδινές φήμες που έδιναν ελάχιστες πιθανότητες διάσωσης στη συμφωνία. Άλλωστε, οι οιωνοί για νέα παράταση της εγγυητικής από τη SOCAR δεν είναι θετικοί. Αυτός είναι και ο λόγος άλλωστε που στη κυβέρνηση δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια, αφού γνωρίζουν ότι σε περίπτωση ναυαγίου προκύπτουν τρία σοβαρά προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.
Το πρώτο αφορά την διαπραγμάτευση με τους δανειστές, καθώς η ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του ΔΕΣΦΑ αποτελεί εκρεμμότητα από την πρώτη αξιολόγηση, υποχρέωση που επαναλαμβάνεται και στο κείμενο συμφωνίας της τρέχουσας αξιολόγησης. Το δεύτερο αφορά το πλήγμα στην επενδυτική εικόνα της χώρας, ενώ το τρίτο αγγίζει τις ευρύτερες σχέσεις της χώρας με το Μπακού και τα δυτικών συμφερόντων ενεργειακά projects, όπως ο αγωγός TAP, μέτοχος του οποίου είναι η SOCAR, όπως και η ιταλική SNAM.
Αν υπάρχει ένας τρόπος να ελαχιστοποιηθούν οι παραπάνω επιπλοκές σε περίπτωση ναυαγίου, αυτός είναι η όσο το δυνατόν γρηγορότερη προκήρυξη νέου διαγωνισμού για το ΔΕΣΦΑ. Εδώ "κουμπώνουν" τα σενάρια τα οποία μελετά ήδη η κυβέρνηση, και είναι τουλάχιστον δύο :
•Άμεση επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού για την πώληση ξανά του 66% του ΔΕΣΦΑ.
•Αλλαγή κατεύθυνσης και υιοθέτηση μοντέλου ΑΔΜΗΕ σαν αυτό που είχε προτείνει ο πρώην υπουργός Ενέργειας Π.Σκουρλέτης. Δηλαδή διατήρηση ελέγχου του 51% του ΔΕΣΦΑ από το Δημόσιο και πώληση με τον ένα ή άλλο τρόπο σε στρατηγικό επενδυτή και ιδιώτες μετόχους του υπόλοιπου 49% του Διαχειριστή.
Ασφαλώς και η κυβέρνηση αδημονεί να ακούσει την απάντηση των Αζέρων. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι πριν καν εκπνεύσει η εγγυητική τους, εξετάζει "Plan B", έχει τη σημασία του, όπως επίσης η πληροφορία ότι, σε περίπτωση νέας διαδικασίας, φαίνεται να υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι.
Αφενός πρόκειται για τη εταιρεία διαχείρισης του δικτύου φυσικού αερίου του Βελγίου Fluxys (μέτοχο επίσης του TAP, όπως οι SOCAR, και SNAM), μαζί με τη ρουμάνικη εταιρεία Transgas. Την περασμένη εβδομάδα εκπρόσωποι των δύο εταιρειών, συνοδευόμενα από τους πρέσβεις του Βελγίου και της Ρουμανίας φέρονται να επισκέφτηκαν τα ΕΛΠΕ, πωλητή του 35% του ΔΕΣΦΑ, όπου μεταξύ άλλων διαβεβαίωσαν ότι σε περίπτωση ναυαγίου της συμφωνίας με τους Αζέρους και τους Ιταλούς, θα ενδιαφέρονταν να αγοράσουν το 30% του διαχειριστή. Επειτα, η ίδια η SNAM φέρεται να έχει εδώ και καιρό διαμηνύσει στην ελληνική πλευρά πως, ενώ δεν συζητά στην παρούσα διαδικασία τίποτα άλλο πέραν της ολοκλήρωσης από κοινού με την SOCAR, σε περίπτωση που "χαλάσει" το ντιλ, θα εξέταζε αυτόνομα την προοπτική να αγοράσει ποσοστό του ΔΕΣΦΑ.
Πρέπει να αναφερθεί ότι ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, θεωρείται ότι πολιτικά βρίσκεται σε μήκος κύματος που ευνοεί τη διαχείριση των δικτύων υπό τον έλεγχο του Δημοσίου. Συνεπώς εκτιμάται ότι θα επιδιώξει να προωθήσει τη λύση της διακράτησης του 51% του ΔΕΣΦΑ στο Δημόσιο, με το τι θα γίνει να είναι φυσικά άδηλο, δεδομένου ότι ένα τυχόν ναυάγιο με τη SOCAR δεν θα είναι εύκολα διαχειρίσιμο από την κυβέρνηση.
Εκτός του ότι θα λείψουν έσοδα 180 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων (τόσα είναι το μερίδιο του Δημοσίου από τα 400 εκατ. ευρώ, αφού τα υπόλοιπα 220 εκατ. ευρώ θα καταλήξουν στα ΕΛΠΕ), θα προκύψει και θέμα αξιοπιστίας της χώρας ως προς την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Από την άλλη όμως, εάν καταρρεύσει η ιδιωτικοποίηση, τα έσοδα θα χαθούν ούτως ή άλλως, γεγονός που είναι ανεξάρτητο από το ποσοστό που θα αποφασισθεί να πουληθεί στη συνέχεια (το 66% ή το 49%). Οπως και να έχει, σε περίπτωση ναυαγίου, η απόφαση για τη τύχη του ΔΕΣΦΑ και για το ποιό εναλλακτικό σενάριο θα επιλεγεί για τη συνέχεια, θα ληφθεί σε επίπεδο Πρωθυπουργού.