Του Χάρη Φλουδόπουλου

Με ενδιαφέρον παρακολουθεί η εγχώρια ενεργειακή αγορά τις κινήσεις της ρωσικής Gazprom η οποία ξεκίνησε πρόσφατα να διαθέτει αυτόνομα ποσότητες φυσικού αερίου απευθείας σε πελάτες. Η απευθείας δραστηριοποίηση της ρωσικής εταιρείας μέσω του ελληνορωσικού σχήματος Prometheus Gas (Gazprom, όμιλος Κοπελούζου) έρχεται ως αποτέλεσμα της μείωσης των συμβατικών ποσοτήτων που θα προμηθευτεί η ΔΕΠΑ το 2017. Όπως σημειώνουν πηγές της εταιρείας η μείωση των συμβατικών ποσοτήτων αλλά και η πρόσφατη συμφωνία ΔΕΣΦΑ Bulgartransgas που έχει θέσει νέους κανόνες για τη χρήση της ελληνοβουλγαρικής διασύνδεσης, ανοίγει το δρόμο για τη δραστηριοποίηση νέων παικτών στην εγχώρια αγορά. Βεβαίως βασικός στόχος της ρωσικής πλευράς είναι να υποκαταστήσει τα περίπου 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα που θα απωλέσει από τη μείωση της συμβατικής ποσότητας που θα προμηθευτεί η ΔΕΠΑ.

Στο πλαίσιο αυτό το 2016 θα δοθούν σε πελάτες περί τα 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ενώ εφόσον επιτευχθεί ο στόχος για το 2017 (δηλαδή να πουληθούν απευθείας από το ελληνορωσικό σχήμα στην ελληνική αγορά οι ποσότητες που δε θα διοχετευτούν στη ΔΕΠΑ) τότε οι πωλήσεις θα κυμανθούν πάνω από τα 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, σε μια αγορά που αναμένεται να ξεπεράσει τα 4 δις κυβικά μέτρα, εφόσον βεβαίως διατηρηθεί η δυναμική του φυσικού αερίου και η πτώση της τιμής του πετρελαίου διατηρήσει την ισχυρή ανταγωνιστικότητα του καυσίμου έναντι των άλλων καυσίμων (στην ηλεκτροπαραγωγή και τη θέρμανση).

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ήδη η ρωσική εταιρεία και ο Έλληνας συνεταίρος της έχουν εξασφαλίσει την πώληση ποσοτήτων σε εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής όπως η Elpedison και η Ήρων ενώ υπάρχουν συζητήσεις και με άλλους βιομηχανικούς πελάτες, "χωρίς να υπάρχουν ταμπού για το πού θα διατεθούν οι προς πώληση ποσότητες, παρά μόνο ο περιορισμός του διαθέσιμου προς πώληση όγκου".

Για το θέμα που έχει ανακύψει σε σχέση με την πιθανότητα να καταβληθούν ρήτρες take or pay πάντως πηγές της ελληνορωσικής εταιρείας αναφέρουν ότι στην πραγματικότητα με βάση τις εκτιμήσεις για τις καταναλώσεις του 2017 δεν τίθεται θέμα εφαρμογής της ρήτρας (για το 2016 δεν τίθεται θέμα). Σε κάθε περίπτωση οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι η ιδέα της απελευθέρωσης, σηματοδοτεί ακριβώς την είσοδο και άλλων παικτών στην αγορά.

Σημειώνεται ότι η Gazprom με βάση το συμβόλαιο που έχει με τη ΔΕΠΑ, το 2017 θα προμηθεύσει μια ποσότητα της τάξης των 2 δισ. κυβικών μέτρων τουλάχιστον, ενώ με την αυτόνομη δραστηριοποίησή της ουσιαστικά διατηρεί αλώβητη την εν Ελλάδι παρουσία της. Σε ό,τι αφορά τις τιμές προς τους πελάτες αυτές διαμορφώνονται με τη φόρμουλα της Gazprom που σημαίνει ότι υπάρχει συνάρτηση με τους όγκους αλλά και με τις τιμές του πετρελαίου.