Μετά από πέντε χρόνια ζημιών -διάστημα κατά το οποίο οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών σώρευσαν συνολικές ζημίες 224 εκατομμύρια ευρώ- και την κατάρρευση μιας εκ των ιστορικότερων επιχειρήσεων του κλάδου, της Mamidoil Jetoil, ο τομέας εμπορίας πετρελαιοειδών εισήλθε στο φάσμα της κερδοφορίας.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της εν εξελίξει έρευνας της Hellas List, 18 εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών μετέτρεψαν τις (συνολικές) ζημίες των 6,6 εκατομμυρίων ευρώ σε κέρδη ύψους 23,7 εκατομμυρίων ευρώ. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι η έρευνα δεν έχει ολοκληρωθεί καθότι η δημοσίευση των ισολογισμών των εταιρειών δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Από το δείγμα των εταιρειών λείπουν ορισμένες επιχειρήσεις όπως η Jetoil, όμως η ανασκόπηση των οικονομικών αποτελεσμάτων σημαντικότερων εταιρειών του κλάδου πιστοποιεί ότι ο κλάδος περνά σε κερδοφορία. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της εν εξελίξει έρευνας της Hellas List:

• Ο συνολικός κύκλος εργασιών των 18 επιχειρήσεων του δείγματος μειώθηκε κατά 8,76%, για να φθάσει τα 8,7 δισ. ευρώ.

• Τα συνολικά μικτά κέρδη αυξήθηκαν από 433,7 εκατομμύρια ευρώ το 2014 σε 514,1 εκατ. ευρώ το 2015. Εμφάνισαν δηλαδή αύξηση 18,54%.

• Τα συνολικά ίδια κεφάλαια των 18 επιχειρήσεων του δείγματος αυξήθηκαν από 518,5 εκατ. ευρώ το 2014 σε 636,2 εκατ. ευρώ το 2015. Είχαμε δηλαδή μία αύξηση 22,71%

• Αντιστοίχως, οι συνολικές υποχρεώσεις παρέμειναν περίπου σταθερές στο επίπεδο του 1,4 δισ. ευρώ. Έτσι η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια, αν και βελτιωμένη, παραμένει δυσμενής.

Οι παραπάνω επιδόσεις σε συνδυασμό με τα συμπεράσματα πρόσφατης μελέτης του ΙΟΒΕ επιβεβαιώνουν τον καθοριστικό ρόλο του τομέα εμπορίας πετρελαιοειδών στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, 1,8 δισ. προστιθέμενης αξίας και 42.400 θέσεις εργασίας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την εμπορία καυσίμων στην Ελλάδα.

Είναι δε αποκαλυπτικό ότι τα συνολικά έσοδα από τους έμμεσους φόρους στα πετρελαιοειδή διαμορφώθηκαν σε περίπου 5,6 δισ. ευρώ το 2015. Αυτά αποτελούν σημαντικό ποσοστό των συνολικών εσόδων του δημοσίου (11,8% το 2015).
Βεβαίως, η εγχώρια αγορά πετρελαιοειδών έχει δεχτεί τα τελευταία χρόνια ισχυρές πιέσεις. Έτσι, την περίοδο 2008-2015 οι πωλήσεις καυσίμων κίνησης και θέρμανσης μειώθηκαν σωρευτικά κατά 37%. H ύφεση της οικονομίας και οι διακυμάνσεις στο επίπεδο των τιμών έβαλαν τη σφραγίδα τους στην εξέλιξη της αγοράς καυσίμων.

Σημαντική επίπτωση στις τιμές και κατ’ επέκταση στην αγορά είχαν οι δραστικές αυξήσεις στους συντελεστές των ΕΦΚ στα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης. Οι επιπτώσεις αυτές θα διευρυνθούν αφού νέες αυξήσεις των συντελεστών ΕΦΚ πρόκειται να εφαρμοστούν τον Οκτώβριο του 2016 και τον Ιανουάριο του 2017 (ο συντελεστής ΦΠΑ αυξήθηκε τον Ιούνιο του 2016).

Η συνολική φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα είναι υψηλή. Ο συντελεστής ΕΦΚ στη βενζίνη είναι δυσανάλογα υψηλός συγκριτικά με χώρες με αντίστοιχο κατά κεφαλή ΑΕΠ.

Έχει δε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών στην αντλία: Ποσοστό φόρου (ΕΦΚ και ΦΠΑ) επί τελικών τιμών ανά προϊόν (MO, Ιαν-Αυγ 2016). Στις βενζίνες στην Ελλάδα το ποσοστό είναι 68,3%, όταν στην ΕΕ είναι 66,2%. Αντιστοίχως, στο πετρέλαιο θέρμανσης στην Ελλάδα είναι 51,1%, όταν στην ΕΕ είναι 32,1%. Η φορολογική επιβάρυνση αναμένεται να αυξηθεί τον Ιανουάριο 2017 (βενζίνες και πετρέλαιο κίνησης). 

Η συρρίκνωση της αγοράς επηρέασε δυσμενώς τα αποτελέσματα και την απασχόληση των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το 2008 οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών απασχολούσαν 2.740 εργαζομένους, το 2015 έφτασαν να απασχολούν 1.991 εργαζομένους.

Σύμφωνα πάντως με τις εκτιμήσεις της αγοράς, οι μέσες τιμές της βενζίνης, του πετρελαίου κίνησης και του πετρελαίου θέρμανσης εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά περίπου 4, 10 και 6,5 λεπτά ανά λίτρο, συγκριτικά με την περίπτωση μη αύξησης των φόρων.

Αυτοί που ξεχώρισαν

• Στην πρώτη θέση, βάσει τζίρου, των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών βρέθηκε η Coral AE (πρώην Shell Hellas AE) του ομίλου επιχειρήσεων Βαρδινογιάννη. Όπως είναι γνωστό, ο όμιλος, παράλληλα με το δίκτυο της Shell, ελέγχει και το δίκτυο των πρατηρίων της Avin. Η επιχείρηση Coral AE, που διευθύνεται από τον κ. Ιωάννη Β. Βαρδινογιάννη, διαχειρίστηκε κατά το 2015 έναν τζίρο της τάξης του 1,6 δισ. ευρώ, ο οποίος ήταν μειωμένος 3,82% σε σχέση με το 2014. Η εταιρεία μείωσε αισθητά (41,7%) την κερδοφορία της, που ωστόσο διαμορφώθηκε στα 4,3 εκατομμύρια ευρώ. Βελτίωσε επίσης κατά τι τη σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια.

• Στη δεύτερη θέση βάσει τζίρου και στην πρώτη θέση βάσει καθαρών κερδών βρέθηκε η εταιρεία εμπορίας πετρελαιοειδών ΕΚΟ που ανήκει στον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων, ο οποίος ελέγχεται από τον όμιλο επιχειρήσεων Σπ. Λάτση και το ελληνικό δημόσιο. Η ΕΚΟ, που διευθύνεται από τους κ.κ. Ευστάθιο Τσοτσορό και Παν. Πετρούλια, εμφάνισε τζίρο 1,384 δισ. ευρώ ενώ κατόρθωσε να μετατρέψει τις ζημίες του 2014 σε κέρδη 16,9 εκατ. ευρώ κατά το 2015.

Η εταιρεία αυτή αύξησε τα ίδια κεφάλαιά της κατά 12% ενώ μείωσε τις υποχρεώσεις της κατά 11%, καθιστώντας περισσότερο υγιή τη σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια. Ας σημειωθεί ότι στις 31 Αυγούστου 2016 συγχωνεύθηκαν οι ανώνυμες εταιρείες ΕΚΟ ΑΒΕΕ και η Ελληνικά Καύσιμα ΑΕΕ, που εκπροσωπεί το δίκτυο πρατηρίων καυσίμων εδάφους της ΒΡ. Πρακτικά, η πρώτη απορροφήθηκε από τη δεύτερη και η εταιρεία μετονομάστηκε σε Ελληνικά Καύσιμα Ορυκτέλαια Α.Β.Ε.Ε με διακριτικό τίτλο ΕΚΟ ΑΒΕΕ.

• Ιδιαίτερη θετική εμφανίζεται η πορεία της Elin Oil, που διευθύνεται από τον κ. Ιωάννη Αλιγιζάκη. Η συγκεκριμένη εταιρεία αύξησε κατά 6,7% τις πωλήσεις για να υπερβεί το 1 δισ. ευρώ κατά το 2015, ενώ αύξησε τα κέρδη της από 1,4 εκατ ευρώ το 2014 σε 4,2 εκατ. ευρώ το 2015. Διαθέτοντας ένα αναπτυσσόμενο πανελλαδικό δίκτυο 580 πρατηρίων και με ισχυρές υποδομές σε όλη την Ελλάδα, η Elin διεύρυνε επίσης την παρουσία της στον τομέα εξυπηρέτησης σκαφών.

• Η Αegean Oil του ομίλου επιχειρήσεων Δημ. Μελισσανίδη κατέλαβε την τέταρτη θέση βάσει τζίρου, με κύκλο εργασιών 740 εκατομμύρια ευρώ το 2015. Η Αegean Oil κατέλαβε την τρίτη θέση μεταξύ των 294 μεγαλύτερων εταιρειών, οι οποίες συμμετείχαν στη Most Admired Companies 2016, την έρευνα εταιρικής φήμης που πραγματοποιήθηκε από το Fortune σε συνεργασία με την KPMG. Η εταιρεία διαθέτει πανελλαδικό δίκτυο 550 πρατηρίων καυσίμων.

Στα γραφεία και στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, καθώς και στα πρατήρια καυσίμων με το σήμα Αegean, απασχολούνται συνολικά 2.200 εργαζόμενοι. Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής της υπευθυνότητας, η Αegean υλοποιεί προγράμματα χορηγιών με δωρεές και χορηγίες σε διάφορους φορείς, οργανισμούς και ιδρύματα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που συμβάλλουν στην προαγωγή κοινωνικών αξιών. Τα προηγούμενα έτη, μεταξύ άλλων, η εταιρεία χορήγησε πετρέλαιο θέρμανσης σε 200 συνολικά σχολεία της βόρειας, κυρίως, Ελλάδας. Παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η εταιρεία αύξησε τις θέσεις εργασίας και υλοποιεί ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα με τη δημιουργία νέων πρατηρίων στην νησιωτική Ελλάδα και στους εθνικούς αυτοκινητόδρομους ενώ ταυτόχρονα επενδύει στην έρευνα - ανάπτυξη και διάθεση στην αγορά διαφοροποιημένων - βελτιωμένων καυσίμων.

• Η εταιρεία Revoil βρέθηκε στην επόμενη θέση με κύκλο εργασιών της τάξεως των 650 εκατομμυρίων, ενώ κατόρθωσε να μετατρέψει τις ζημίες του 2014 σε κέρδη το 2015. Η επιχείρηση, που διευθύνεται από τον κ. Γεώργιο Ρούσσο, ακολούθησε ανοδική πορεία και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016. Έτσι στο διάστημα αυτό η μητρική REVOIL ενίσχυσε το μερίδιο αγοράς της κατά 1% σε σύγκριση με το περσινό εξάμηνο, ανεβάζοντας τη συνολική της θέση σε πάνω από το 10% της αγοράς. Η δραστηριότητα στην ποντοπόρο ναυτιλία λόγω των χαμηλότερων ναύλων που είναι απασχολημένα τα φορτηγά πλοία της θυγατρικής “Αριστον”, συμπίεσε τα αποτελέσματα συνολικά του Ομίλου.

• Η εταιρεία Ελληνικά Καύσιμα ΑΕ, που ελέγχει το δίκτυο πρατηρίων BP, βρέθηκε στην επόμενη θέση του καταλόγου των εταιρειών με τις σημαντικότερες πωλήσεις (475 εκατομμύρια ευρώ). Η επιχείρηση ωστόσο εμφάνισε ζημίες της τάξης των 35 εκατομμυρίων ευρώ. Όπως προαναφέρθηκε, η εταιρεία απορροφήθηκε και οργανωτικά πλέον από τον όμιλο της ΕΚΟ, αποτελώντας πλέον μία εταιρεία.

• Στις επόμενες θέσεις έχουμε τις εταιρείες Ερμής, ΕΚΟ Καλυψώ, Μυρτέα, Shell & MOH Αεροπορικών καυσίμων, BP Ελληνική, ΣΕΚΑ, Kaoil κ.λπ.

• Σημαντικές προσπάθειες αναδιοργάνωσης της εταιρείας καταβάλλει η διοίκηση της ΕΤΕΚΑ υπό τον κ. Γεώργιο Σπανό. Η εταιρεία ΕΤΕΚΑ πρωταγωνιστεί στον χώρο του Bunkering, εφοδιάζει με πετρέλαιο θέρμανσης τα ελληνικά νοικοκυριά, διαθέτει 210 πρατήρια καυσίμων στην Ελλάδα και πλήρη σειρά λιπαντικών. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της εταιρείας περιλαμβάνει τη γεωγραφική επέκταση του δικτύου σε όλη την Ελλάδα, την αύξηση του αριθμού των συνεργαζόμενων πρατηρίων, την ενίσχυση και εκσυγχρονισμό του στόλου των ιδιόκτητων μεταφορικών της μέσων (πλοία και οχήματα) και τη δραστηριοποίηση της εταιρείας στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.