26 07 2016 | 10:02
Τέσσερις είναι οι αιτήσεις για το τεμάχιο-φιλέτο «10», ουσιαστικά και οι οκτώ εταιρείες που συμμετέχουν στον γ' γύρο αδειοδότησης (τρεις κοινοπραξίες και μία εταιρεία όπως ήδη έγραψε ο «Φ») το διεκδικούν. Αυτό δείχνει, ιδιαίτερα μετά τα δεδομένα του «Ζορ», ότι το «10» είναι αρκετά ελπιδοφόρο.
Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι κάποιοι από τους ισχυρούς διεκδικητές του «10», βλέπουν ακόμα και «ολική επαναφορά» των αρχικών ενεργειακών σχεδιασμών της Κύπρου, που ανατράπηκαν με τις διαπιστώσεις για τους μικρότερους όγκους και ποσότητες στο «Αφροδίτη».
Πέραν από τις τέσσερις αιτήσεις για το «10», μία αίτηση αφορά το «8» και είναι αυτή της ΕΝΙ που έχει σημαντικές συνέργειες, ερευνητικές, γεωλογικές και εκμετάλλευσης με το «9» για το οποίο έχει τα δικαιώματα.
Επίσης, όπως με στοιχεία έδειξε από το Σάββατο ο «Φ», μία αίτηση, της ισχυρής κοινοπραξίας ΕΝΙ-Total, διεκδικεί το «6».
Αυτό δείχνει η επίλυση του σταυρολέξου των αιτήσεων με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, που μπορεί να ερμηνευτεί και ως ένα πολύ σημαντικό βήμα στην εξέλιξη του τομέα της έρευνας, εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ. Ήδη τα πέντε από τα οκτώ ονόματα των διεκδικητών έχουν γίνει γνωστά. Οι ΕΝΙ-Τotal δεν κρύφτηκαν καθόλου στην κατάθεση των αιτήσεων στο Υπουργείο Ενέργειας την περασμένη Παρασκευή, μάλλον οι ιθύνοντες των δύο κολοσσών στην Κύπρο ήταν ευχαριστημένοι από τη δημοσιότητα και την ικανοποίηση από την παρουσία τους. Επίσης, ανακοινώθηκε στο χρηματιστήριο του Ισραήλ και η δεύτερη κοινοπραξία, αυτή της Cairn με Delek και Avner.
Λόγω και του ιδιαίτερα υψηλού εκτοπίσματος των κοινοπραξιών που διεκδικούν τα τεμάχια «6», «8» και «10», οι πιθανότητες κατάληξης σε υπογραφές συμφωνιών και για τα τρία τεμάχια είναι πολύ υψηλές.
Αυτό σημαίνει ότι πέραν των τεμαχίων «2», «3», «9» και «11» που βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας και των ερευνητικών γεωτρήσεων, στο ίδιο στάδιο προστίθενται σύντομα και τα «6», «8» και «10». Δηλαδή θα έχουμε συνολικά επτά τεμάχια από τα οποία αναμένονται εξελίξεις, ενώ αναμένεται και η οριστικοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης του «Αφροδίτη».
Παράλληλα, είναι φανερό ότι ο γ' γύρος ενίσχυσε σημαντικά το εκτόπισμα της κυπριακής ΑΟΖ, αφού στον α’ γύρο ουσιαστικά είχαμε μόνο τη Noble, στον β’ γύρο είχαμε 15 προτάσεις με ξεχωριστής σημασίας τη συμμετοχή των Τotal και ΕΝΙ που ήρθαν και έμειναν.
Τώρα το ενδιαφέρον των πιο μεγάλων εταιρειών στον κόσμο είναι φανερό. Η κοινοπραξία ΕΝΙ-Τotal που ήταν για όλους έκπληξη, έδειξε ότι οι δύο κολοσσοί αναμένουν ότι έχουν να ανταγωνιστούν στο «10» πολύ μεγάλους αντιπάλους, κάτι που αναμένεται να επιβεβαιωθεί αύριο με την ανακοίνωση και των υπόλοιπων τριών ονομάτων, που με βάση τα στοιχεία πρόκειται για πανίσχυρη κοινοπραξία και ακόμα ένα ευρωπαϊκό κολοσσό, με το ενδιαφέρον τους να αυξάνει κατακόρυφα την σημασία της κυπριακής ΑΟΖ σε ενεργειακό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Η συνεργασία αυτή, από τις ελάχιστες, αν όχι η πρώτη περίπτωση συνεργασίας των δύο ευρωπαϊκών και διεθνών κολοσσών στο στάδιο διεκδίκησης δικαιωμάτων σε ερευνητικά τεμάχια, εκφράζεται και με τη συνεργασία για το «6». Δηλαδή οι Τotal και ΕΝΙ αποφάσισαν να σμίξουν δυνάμεις και τεχνοκρατικά και να μοιραστούν το ρίσκο οικονομικά, αλλά και να δημιουργήσουν ένα ισχυρό πολιτικό πεδίο γύρω από το «6», ώστε να αντεπεξέλθουν στις τουρκικές αντιδράσεις.
Επίσης, έχει κοινοποιηθεί από τις ίδιες τις εταιρείες και η συμμετοχή στον γ’ γύρο αδειοδότησης της επίσης ισχυρής ευρωπαϊκής -σκωτσέζικης- εταιρείας Cairn Energy σε συνεργασία με την ισραηλινή Delek.
Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο σε σχέση με την Cairn Energy, είναι το ότι ο δεύτερος μεγαλύτερος της μέτοχος, είναι η γνωστή μας Black Rock. Η Cairn Energy συμμετέχει στην κοινοπραξία με 50% μέσω της θυγατρικής της Capricorn, ενώ το υπόλοιπο 50% μοιράζονται στα ίσα η Delek και η θυγατρική της Avner.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η κοινοπραξία διεκδικεί το τεμάχιο «10» και θα ήταν ένας πολύ ισχυρός διεκδικητής αν η αίτηση αυτή υποβαλλόταν στον α’ γύρο αδειοδότησης. Στον γ’ γύρο όμως, εύκολα μπορεί να χαρακτηριστεί αουτσάιντερ για το «10», δεδομένης της διεκδίκησής του από πολύ μεγαλύτερες κοινοπραξίες. Εξάλλου, η Cairn Energy είχε διεκδικήσει τεμάχια και στον β’ γύρο Αδειοδότησης και μάλιστα με πολύ πιο ισχυρούς συμμάχους στην κοινοπραξία - όπως η Marathon Oil, μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο αμερικανικές εταιρείες του κλάδου.
Το τεμάχιο «6» σε ΕΝΙ και Τotal
Με ενδιαφέρον αναμένεται η πολιτική που θα ακολουθήσει η Τουρκία στο τεμάχιο «6», μέρος του οποίου αμφισβητεί ότι βρίσκεται υπό την κυριότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού προβάλλει το επιχείρημα ότι η Κύπρος δεν έχει δική της ΑΟΖ.
Ωστόσο, η πρόσφατη 512 σελίδων απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης επί της προσφυγής των Φιλιππίνων έρχεται να επισφραγίσει το δικαίωμα της Κύπρου για ΑΟΖ όπως προβλέπεται μέσα από τις διεθνείς συμφωνίες. Συγκεκριμένα, με απλά λόγια, εφόσον η Κύπρος αδιαμφισβήτητα είναι νησί με μόνιμη οργανωμένη ζωή και κοινωνία, με μόνιμους ιστορικά κατοίκους, δικαιούται να έχει την δική της ΑΟΖ, είναι το συμπέρασμα.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς της Κίνας ότι επειδή δημιούργησε τεχνητά νησιά μπορεί να δηλώσει επέκταση της ΑΟΖ της στα όρια της ΑΟΖ των Φιλιππίνων.
Η απόφαση των ΕΝΙ-Τotal να συμμαχήσουν στη διεκδίκηση του τεμαχίου 6 προφανώς λήφθηκε σε ανώτατο επίπεδο πολύ πριν την ανακοίνωση της απόφασης του Δικαστηρίου της Χάγης στις 12 Ιουλίου, ενώ η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες αποφάσεις δεν λαμβάνονται χωρίς να προηγηθεί πολιτική συνεννόηση με τις κυβερνήσεις τους.
Η απόφαση της Χάγης ενισχύει περισσότερο τις νομικές και πολιτικές θέσεις της Κύπρου έναντι των παράνομων τουρκικών διεκδικήσεων και προκλήσεων. Οι εξελίξεις για το τεμάχιο «6» (πολιτικές και γεωλογικές) προφανώς θα δείξουν και τον δρόμο για τα υπόλοιπα δύο τεμάχια της περιοχής, τα «4» και «5».