20 07 2016 | 08:07

Σε νέα φάση με άδηλη κατάληξη έχει εισέλθει πλέον η εξαγορά του 66% του ΔΕΣΦΑ από την Αζέρικη εταιρεία SOCAR, καθώς η τροπολογία του υπουργού Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη, με την οποία αναμορφώνονται τα ποσά που έχει λαμβάνειν από προηγούμενα χρόνια ο ΔΕΣΦΑ, συναντά την αντίδραση των Αζέρων, που αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να «κάνουν πίσω» στην ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης.

«Εάν δεν αλλάξει κάτι, εάν η τροπολογία ψηφιστεί ως έχει, δεν βλέπω πως μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτή η αποκρατικοποίηση» δηλώνει στο energypress ο επικεφαλής της Socar Energy Greece Αναρ Μαμάντοφ, δημιουργώντας ένα νέο δεδομένο (διαβάστε εδώ το ρεπορτάζ του energypress μετά τη χθεσινή συνάντηση Σκουρλέτη - Μαμάντοφ).

Το σίριαλ της ιδιωτικοποίησης του ΔΕΣΦΑ κρατά περίπου 3 χρόνια με το βασικό αγκάθι μέχρι σήμερα να αφορά τις αντιρρήσεις της Κομισιόν, η οποία εν τέλει επέβαλε στους Αζέρους να βρούν Ευρωπαίο αγοραστή τουλάχιστον για το 17% έτσι ώστε η συμμετοχή της SOCAR να μην ξεπερνάει το 49%. Χωρίς να έχει ανακοινωθεί επίσημα, θεωρείται ότι οι Αζέροι έχουν συμφωνήσει με την Ιταλική SNAM για την παραχώρηση του 17%. Ωστόσο για την ολοκλήρωση του συνολικού deal έμενε να αποφασιστούν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τα τιμολόγια χρήσης δικτύου, δηλαδή το ύψος των ρυθμιζόμενων σταθερών εσόδων του ΔΕΣΦΑ, στοιχείο καταλυτικό για την επιχειρηματική απόφαση των αγοραστών.

Η πρόθεση του Πάνου Σκουρλέτη να αλλάξει τον Κανονισμό Τιμολόγησης έτσι ώστε να αποφευχθούν οι υπέρογκες αυξήσεις έως και 68%, στις οποίες οδηγούσε τα τιμολόγια δικτύου το υφιστάμενο καθεστώς, ήταν γνωστή. Είχε δημόσια εκφραστεί, αλλά και, σύμφωνα με πληροφορίες, στις συναντήσεις που είχε ο υπουργός με τους εκπροσώπους της SOCAR και της SNAM, δηλαδή των αγοραστών. Ο κ. Σκουρλέτης αποκάλυψε μάλιστα στη Βουλή ότι είχε ενημερώσει για την τροπολογία τους Ιταλούς από τις 30 Ιουνίου.

Η βασική παρέμβαση του ΥΠΕΝ με την τροπολογία είναι ότι αφαιρεί 200 εκατ. κρατικής ενίσχυσης από την "ανακτήσιμη διαφορά", επιμερίζει την ανάκτηση των εναπομεινάντων εκατομμυρίων σε 40 έτη, ενώ έχει προαναγγελθεί και απόφαση της ΡΑΕ για μείωση του επιτοκίου του λεγόμενου κόστους ανάκτησης.

Τα επιχειρήματα της Ελληνικής πλευράς είναι ότι με βάση τον παλιό Κανονισμό Τιμολόγησης η συμφωνία κατέληγε σε λεόντεια σχέση υπέρ των Αζέρων, αφού, όπως λέχθηκε χαρακτηριστικά η SOCAR θα καταβάλει το συμφωνημένο τίμημα των 400 εκατ. ευρώ για το 66% του ΔΕΣΦΑ και θα έχει λαμβάνειν το 66% από την «ανακτήσιμη διαφορά» ύψους 829 εκατ. ευρώ. Δηλαδή θα δώσει 400 εκατ. ευρώ και θα πάρει 547,14 εκατ. ευρώ...

Επιπλέον, σύμφωνα με την επιχειρηματολογία Σκουρλέτη, από τη μεγάλη αύξηση των τιμολογίων δικτύου θα επιβαρυνθεί η ελληνική βιομηχανία και τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, και επιπλέον θα υπονομευθεί μια βασική στρατηγική της χώρας που είναι η επέκταση της χρήσης αερίου, αλλά και η προοπτική της ΔΕΠΑ, ενός φορέα που καλείται να στηρίξει μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις, όπως ο IGB, ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός και ο πλωτός σταθμόςLNG της Αλεξανδρούπολης.

Το ερώτημα είναι βεβαίως εάν η τροπολογία Σκουρλέτη αλλάζει τους συμφωνημένους με τους Αζέρους όρους, στη βάση των οποίων η SOCAR έδωσε την προσφορά των 400 εκατ. ευρώ. «Η τροπολογία και οι τιμές που προκύπτουν με βάση την τροπολογία δεν αποτελούν όρους της ιδιωτικοποίησης και του συγκεκριμένου διαγωνισμού. Μπορεί κανείς να πει ότι οι αλλαγές αυτές είναι μέσα στο ρίσκο που ανέλαβε ο επενδυτής – αγοραστής συμμετέχοντας στο διαγωνισμό» απαντάει ο Πάνος Σκουρλέτης, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η κυβέρνηση δεν απομακρύνεται από τη δέσμευση που έχει αναλάβει έναντι των εταίρων για συνέχιση και ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης.

Αντίθετη άποψη εκφράζει βεβαίως ο εκπρόσωπος των Αζέρων Αναρ Μαμάντοφ: «Η συσχέτιση με τη διαδικασία της ιδιωτικοποίησης είναι προφανής. Πλειοδοτήσαμε τότε για μία εταιρεία της οποίας η αξία τώρα θα μειωθεί τεχνητά κατά το ήμισυ, όπως επίσης και η μελλοντική της κερδοφορία» αναφέρει, προσθέτοντας ότι «η τιμή που προσφέρθηκε κατά τη διαδικασία του διαγωνισμού, δεν βγάζει οικονομικό νόημα υπό τις νέες συνθήκες».

Πυρά δέχεται η τροπολογία Σκουρλέτη και από κύκλους του ΤΑΙΠΕΔ που αφήνουν να διαρρεύσει η ενόχλησή τους υποστηρίζοντας ότι «για μια μικρή επιβάρυνση στις τιμές του αερίου μπαίνει σε δοκιμασία μια αποκρατικοποίηση που ήταν προγραμματισμένο να φέρει 400 εκατ. ευρώ στη χώρα».

Ουδείς βεβαίως γνωρίζει τι από τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται ένθεν κακείθεν αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί για τη συνέχεα και τι αποτελεί πραγματική «κόκκινη γραμμή».

Εκείνο πάντως που δεν πρέπει να παραγνωρίζεται είναι ότι ένα πιθανό ναυάγιο στην αποκρατικοποίηση, δεν αποκλείεται να αποτελεί ανομολόγητη επιδίωξη και των δύο πλευρών για διαφορετικούς λόγους:

Είναι σαφές ότι αν η πώληση του ΔΕΣΦΑ δεν ολοκληρωθεί, χωρίς όμως η ευθύνη να πέφτει στην ελληνική πλευρά, χωρίς δηλαδή να δημιουργείται μείζον ζήτημα με τους δανειστές και τους ευρωπαίους εταίρους, ο υπουργός Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης μάλλον θα είναι ευχαριστημένος, αφού αυτό θα του επιτρέψει να υλοποιήσει τη στρατηγική του κόμματός τους για διατήρηση των ενεργειακών δικτύων υπό δημόσιο έλεγχο. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσε προφανώς να προχωρήσει κάποιο «μοντέλο ΑΔΜΗΕ» και για τα δίκτυα αερίου.

Από την άλλη, οι Αζέροι που από την αρχή μπήκαν στο project του ΔΕΣΦΑ κυρίως για πολιτικούς λόγους, έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικές πιέσεις από την πτώση των τιμών του πετρελαίου και φυσικού αερίου και είναι αναγκασμένοι να περικόπτουν δαπάνες, ενώ από την υποτίμηση του νομίσματός τους το τίμημα για τον ΔΕΣΦΑ καθίσταται στην πραγματικότητα πολύ ακριβότερο από τα 400 εκατ. που είχε συμφωνηθεί. Είναι δύσκολο ωστόσο να υπαναχωρήσουν στη συμφωνία γι’ αυτό και κινούνται προσεκτικά για να μη χρεωθούν εκείνοι το πιθανό «ναυάγιο».