Ενώ μέχρι σήμερα τα βλέμματα όλων, διοίκησης ΔΕΗ και ΓΕΝΟΠ, ήταν στραμμένα στην επικείμενη γενική συνέλευση για την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ και την πώληση ποσοστού του, μια άλλη εξέλιξη μπαίνει δυναμικά στο προσκήνιο.

Η δρομολογούμενη από το φθινόπωρο μεταβίβαση του 34% της ΔΕΗ στο υπερ-Ταμείο, και συγκεκριμένα στη νέα του θυγατρική, την επονομαζόμενη "Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών" (ΕΔΗΣ). Ταυτόχρονα, μεταβιβάζεται στην ίδια εταιρεία και το 51% που θα ελέγχει το Δημόσιο στον ΑΔΜΗΕ, μετά την απόσχισή και την πώληση (εφόσον επιτευχθεί) του 20% ή 24%.

Τη σημασία των κινήσεων αυτών λίγοι στη ΔΕΗ μοιάζει να έχουν συνειδητοποιήσει, και ακόμη λιγότεροι να έχουν καταλάβει τι αλλαγές φέρνουν στον όμιλο.

Στην πράξη πρόκειται για το τρίτο και τελευταίο βήμα του μνημονιακού σχεδίου που οδηγεί στην ΔΕΗ της επόμενης ημέρας. Το πρώτο είχε να κάνει με τη "σφραγίδα" που έβαλε το Μάιο το ΚΥΣΟΙΠ να περιληφθεί το 17% της ΔΕΗ στις υπό αποκρατικοποίηση αξίες, το δεύτερο αφορά τον ΑΔΜΗΕ όπου η διαδικασία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, και το τρίτο την μεταφορά στο υπερ-Ταμείο, των ποσοστών της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ που θα παραμείνουν στο Δημόσιο.

Τι σκοπό εξυπηρετεί η μεταφορά τους στην ΕΔΗΣ; Τη περαιτέρω μείωση των λειτουργικών εξόδων των δύο επιχειρήσεων, την επαγγελματική διαχείριση με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές του ΟΟΣΑ, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους, εν ολίγοις την αύξηση της αξίας τους. Έτσι, περιγράφει ο νόμος το σκοπό λειτουργίας της ΕΔΗΣ, η διοίκηση της οποίας, όπως και των άλλων θυγατρικών του Ταμείου, θα οριστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο του νέου φορέα, το οποίο με τη σειρά του θα οριστεί από το Εποπτικό Συμβούλιο του Ταμείου, όταν και όποτε αυτά στελεχωθούν, με τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών.

Ο κορσές με άλλα λόγια για τη ΔΕΗ γίνεται στενότερος. Αν η διοίκηση της ΔΕΗ είχε μέχρι σήμερα πολιτικό προϊστάμενο τον υπουργό Ενέργειας, και υπαγόταν στον υπουργό Οικονομικών (βασικός μέτοχος), πλέον στην εξίσωση μπαίνουν νέα πρόσωπα, τα οποία και θα αποφασιστούν από κοινού με τους δανειστές. Αφενός ο επικεφαλής της ΕΔΗΣ, αφετέρου ο ισχυρός διευθύνων σύμβουλος του Δ.Σ. του νέου Ταμείου, ο οποίος και θα ασκεί το μάνατζμεντ, όντας παράλληλα άνθρωπος κοινής αποδοχής, κυβέρνησης και θεσμών, με ό,τι αυτό σημαίνει.

Αυτοί θα λαμβάνουν τις αποφάσεις σχετικά με τη στρατηγική, τις δραστηριότητες, την από εδώ και πέρα πορεία των ΔΕΚΟ που ανήκουν στην ομπρέλα τους, επομένως και της ΔΕΗ, η διοίκηση της οποίας θα πρέπει να προσαρμόζεται στις αποφάσεις αυτές.

Στο βαθμό επομένως που το νέο αυτό Ταμείο, δεν θα αποτελέσει ένα ακόμη "πάρκινγκ" ΔΕΚΟ και άλλων κρατικών περιουσιακών στοιχείων, είναι προφανές ότι δεν θα διστάσει έναν "ανασχηματισμό", δηλαδή αλλαγές στην ηγεσία των κρατικών επιχειρήσεων που θα ενταχθούν σε αυτό, αν δεν προσαρμοστούν με τα νέα δεδομένα.

Ποια είναι αυτά; Αρχές εταιρικής διακυβέρνησης, επαγγελματικό μάνατζμεντ, καλύτερη διαχείριση, περιστολή δαπανών, δηλαδή πρακτικές που σε άλλες ΔΕΚΟ εφαρμόζονται, και σε άλλες παραμένουν ακόμη το ζητούμενο, αφού ταλαιπωρούνται ακόμη από "αμαρτίες" του παρελθόντος ή του παρόντος. Στη πράξη, όλα αυτά σημαίνουν για τη ΔΕΗ αλλαγές, από τον τρόπο λήψης αποφάσεων έως τη συνολικότερη νοοτροπία, γεγονός που σε συνδυασμό με το άνοιγμα των εργασιακών από το φθινόπωρο, εύκολα μπορούν να δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό μείγμα, τα προεόρτια του οποίου ήδη βλέπουμε.

Πολλά και εύλογα ερωτήματα δημιουργούνται που θα απαντηθούν μόνο από τα πρόσωπα που θα αναλάβουν να στελεχώσουν το Ταμείο.

• Τι ελευθερία κινήσεων θα έχει η διοίκηση της ΔΕΗ στο νέο Ταμείο;
• Τι σημαίνει ότι οι δημόσιες επιχειρήσεις που ελέγχονται από την ΕΔΗΣ "υπόκεινται σε κατάλληλη εποπτεία σύμφωνα με τους κανόνες της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας";
• Τι είναι "το πλαίσιο ειδικών υποχρεώσεων" που θα συντάσσεται μεταξύ της ΕΔΗΣ και κάθε ΔΕΚΟ προκειμένου το κράτος να πετύχει τους στρατηγικούς στόχους στον τομέα δράσης της επιχείρησης;
• Τι σημαίνει προσδιορίζονται "δείκτες απόδοσης" της κάθε συγκεκριμένης επιχείρησης προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη των σχετικών στρατηγικών στόχων;
• Θα προβλέπεται κάποιου είδους "κόφτης" σε περίπτωση που αυτοί δεν επιτυγχάνονται;
• Υπό ποιές προϋποθέσεις θα μπορεί να αλλάξει η διοίκηση μιας ΔΕΚΟ;

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, επιχειρούν με κάθε ευκαιρία να καθησυχάσουν τους εργαζομένους πως με την ένταξη στο νέο Ταμείο των ΔΕΚΟ όπου εργάζονται (όπως η ΔΕΗ) δεν διακυβεύονται εργασιακές κατακτήσεις. Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή, προβλέπει πως οι ΔΕΚΟ πρέπει να ανασυγκροτηθούν, και τούτο συνεπάγεται επώδυνες αλλαγές, που δεν αποκλείεται να αγγίξουν και ευαίσθητες εργασιακές χορδές, όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις.

Βρισκόμαστε επομένως ακόμη στην αρχή αλλαγών που δεν θα φανούν πριν από τον χειμώνα ή το επόμενο έτος, και που σε συνδυασμό με τις ανατροπές που αναμένεται να φέρουν στην αγορά οι υποχρεωτικές δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας, και ο ανταγωνισμός των ιδιωτών, προϊδεάζουν για μια εντελώς διαφορετική από τη σημερινή εικόνα κατά τη διετία 2017-2018.