Παρότι ο πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Παναγιωτάκης έχει αναφέρει αρκετές φορές στο παρελθόν ότι η επιχείρηση είναι ανοιχτή σε συνεργασίες με ξένες ή ελληνικές ενεργειακές εταιρείες, η επίσημη ενημέρωση που έκανε προς το Χρηματιστήριο την Παρασκευή, σύμφωνα με την οποία «στο στρατηγικό σχεδιασμό της ΔΕΗ περιλαμβάνεται και η εξέταση δυνατοτήτων συνεργασιών με τρίτους για την υλοποίηση επενδύσεων που θα ενισχύουν τις προοπτικές της εταιρίας στην Ελλάδα αλλά και στην ευρύτερη γειτονική περιοχή», έχει βεβαίως ιδιαίτερη σημασία.
Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια επίσημη δημοσιοποίηση του τρόπου τον οποίο έχει επιλέξει η ΔΕΗ, με την απόλυτη συμφωνία και παρότρυνση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, για να αντιμετωπίσει τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στην ηλεκτρική αγορά μετά την υπογραφή του 3ου μνημονίου και ειδικότερα την υποχρέωση μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ το 2020 σε επίπεδα κάτω από 50% της αγοράς.
Σε γενικές γραμμές το σχέδιο αυτό προβλέπει τη δημιουργία κοινοπρακτικού σχήματος (ή και περισσότερων του ενός) στο οποίο θα συμμετέχουν, αφενός μεν η ΔΕΗ, με μειοψηφικό ποσοστό, εισφέροντας περιουσιακά της στοιχεία (μονάδες, ορυχεία, άδειες κ.λπ.), αφετέρου, δε, άλλη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία που θα εισφέρει επίσης είτε μονάδες, είτε επενδυτικά κεφάλαια για κατασκευή νέων υποδομών κ.λπ.
Πέραν των επαφών με την Edison για τις οποίες πρώτο είχε γράψει το energypress (διαβάστε εδώ), οι οποίες βρίσκονται μεν σε εξέλιξη, χωρίς όμως να έχουν συναντήσει «ενθουσιώδες» ενδιαφέρον από τους Γάλλους της EDF που ελέγχουν σήμερα την Ιταλική εταιρεία, η ΔΕΗ και το ΥΠΕΝ συζητούν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του energypress, σε προχωρημένο μάλιστα επίπεδο, με τους Ρώσους και τις εταιρείες που τους εκπροσωπούν.
Το σενάριο συνεργασίας με τους Ρώσους αναπτύχθηκε στη βάση του αιτήματος της Ρωσικής πλευράς προς τον Πάνο Σκουρλέτη να της παραχωρηθεί το λιγνιτορυχείο της Βεύης ως «ισοδύναμο» των αντισταθμιστικών ωφελημάτων που εκκρεμούν εδώ και χρόνια από την προηγούμενη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου από την Gazprom (διαβάστε εδώ).
Από τις συζητήσεις έχει σχηματοποιηθεί, στις βασικές του γραμμές, το σενάριο συνεργασίας το οποίο περιλαμβάνει:
- Την εισφορά εκ μέρους της ΔΕΗ της σύγχρονης μονάδας «Μελίτη 1», του εν λειτουργία ορυχείου, καθώς και της άδειας για δεύτερη μονάδα «Μελίτη 2» ισχύος 540 MW.
- Την παραχώρηση στους Ρώσους (έναντι των παλιών αντισταθμιστικών) της εκμετάλλευσης του λιγνιτικού κοιτάσματος της Βεύης που εξασφαλίζει την τροφοδοσία και των δύο μονάδων (Μελίτη 1 και 2) με λιγνίτη και, στη συνέχεια, την συνεισφορά του λιγνιτορυχείου, εκ μέρους των Ρώσων, στο κοινοπρακτικό σχήμα. Εδώ «χωράει» και η συμμετοχή στο σχήμα της εταιρείας ΑΚΤΩΡ η οποία είχε κερδίσει το διαγωνισμό εκμετάλλευσης της Βεύης, είχε υπογράψει σύμβαση με το τότε ΥΠΕΚΑ, αλλά η συγκεκριμένη σύμβαση δεν κυρώθηκε ποτέ από τη Βουλή. Θεωρείται ότι μπορεί να βρεθεί φόρμουλα συμμετοχής της ΑΚΤΩΡ που θα είναι αμοιβαία επωφελής.
- Την χρηματοδότηση κατασκευής της νέας μονάδας «Μελίτη 2» με κεφάλαια που θα εισφέρουν ή θα εξασφαλίσουν οι Ρώσοι.
Παρότι το ενδιαφέρον των Ρώσων για την ελληνική ηλεκτρική αγορά είναι δεδομένο και η πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να ενισχύσει τους δεσμούς με τη Ρωσία, είναι άγνωστο εάν οι συζητήσεις θα καταλήξουν σε συμφωνία, καθώς η χρηματοδότηση νέων επενδύσεων στην εγχώρια αγορά παραμένει μια δύσκολη απόφαση για κάθε επενδυτή.
Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι πρόθεση των Ρώσων είναι να δραστηριοποιηθεί, εκ μέρους τους, η ίδια κοινοπραξία που είχε και τη σύμβαση για την κατασκευή των – ματαιωμένων πλέον - μονάδων σε Συκιά και Πευκόφυτο, κοινοπραξία στην οποία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο η Προμηθέας Γκάζ, η κοινή δηλαδή εταιρεία της Gazprom με τον Όμιλο Κοπελούζου.
Το κίνητρο και τα αντικίνητρα
Όσον αφορά τις συζητήσεις της ΔΕΗ με την Edison για τη δημιουργία – ενός άλλου - κοινοπρακτικού σχήματος, φαίνεται ότι οι Γάλλοι της EDF που ελέγχουν σήμερα την Ιταλική εταιρεία, έχουν ενδοιασμούς για τη σκοπιμότητα νέων επενδυτικών πρωτοβουλιών στην ελληνική ηλεκτρική αγορά, ιδιαίτερα στο λιγνιτικό τομέα που έχει να αντιμετωπίσει τις επιβαρύνσεις από την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή και τον περιορισμό των εκπομπών CO2. Έχουν όμως και ισχυρό κίνητρο που δεν είναι άλλο από την υφιστάμενη σοβαρή εμπλοκή της Edison στο ελληνικό ηλεκτρικό τοπίο, εμπλοκή που θα πρέπει να μετεξελιχθεί και να ισχυροποιηθεί προκειμένου να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόμενη μέρα της ηλεκτρικής αγοράς.
Το κίνητρο αυτό φαίνεται ότι είναι και εκείνο που κινητοποιεί τον εν Ελλάδι συνεταίρο της Edison, τον Όμιλο των ΕΛΠΕ, που εμφανίζεται να επιδιώκει τη δημιουργία κοινοπρακτικού σχήματος με τη ΔΕΗ ακόμα και για την κατασκευή μονάδας παραγωγής ρεύματος από λιγνίτη.
Αξίζει να αναφερθεί πάντως ότι οι επαφές της ΔΕΗ με την Edison είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίς, πολύ πριν υπογραφεί το 3ο μνημόνιο, για τη διερεύνηση δυνατοτήτων συνεργασίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι συζητήσεις αυτές φαίνεται ότι επικεντρώνονται πλέον στο ενδεχόμενο συμμετοχής της ιταλικής εταιρείας (ή της Elpedison) στη Μελίτη 2 έναντι συμμετοχής της ΔΕΗ σε έργα ηλεκτροπαραγωγής της Εdison στην Ιταλία ή στην αγορά των Βαλκανίων όπου δραστηριοποιείται.